اخلاق بی طرفی در وضعیت فاجعه ۱.جورجو آگامبن در 'باقی مانده ها | رخداد تازه(مصطفی مهرآیین)
اخلاق بی طرفی در وضعیت فاجعه
۱.جورجو آگامبن در "باقی مانده های آشویتس؛شاهد و بایگانی" از "اخلاق شهادت دادن" سخن می گوید.او می پرسد آیا کسانی که به هر دلیل از اردوگاه های کشتار نازی نجات یافته اند،قادرند به تجربه ای شهادت دهند که خود از سر نگذرانده اند؟آیا می توان زنده ماند و از تجربه کشته شدگان سخن گفت و به آن شهادت داد؟ آگامبن با استدلال های متفاوت پاسخ می دهد خیر.به باور آگامبن شهادت در کنه خودش شکافی ذاتی دارد؛به عبارت دیگر،بازماندگان به چیزی شهادت می دهند که شهادت دادن به آن ناممکن است. ۲.به سیاق آگامبن می توان از "اخلاق بیطرفی" در وضعیت فاجعه سخن گفت.می توان پرسید آیا کسانی که به هر دلیل در وضعیت فاجعه سکوت می کنند و خود را کنار می کشند قادرند به زندگی آسوده ادامه دهند و نشان دهند که هیچ چیز باارزشتر از بقا شخصی نیست.آیا باز به زبان آگامبن، بی طرفی از یک شکاف ذاتی رنج نمی برد و این بقا در درون خودش مرگ را با خود حمل نمی کند.آیا چنین بقایی چیزی جز زیستن در وضعیت "شرم کشنده" نیست.آیا آنکه خود را بی خیال می داند و آسوده همه را به سخره می گیرد و خود را دانا می داند، در خلوت خود از تهی بودن وجود خویش و ناتوانی در زیستن شرافتمندانه رنج نمی برد؟ آیا دروغ گفتن به خود آغازی بر افسردگی وجودی و نهایتا میل به خودکشی نیست؟ آیا آنکه نسبت به مرگ دیگران در مسیر وطن بی اعتنا است نهایتا به مرگی بی معنا نخواهد مرد؟آیا باقی مانده شاد خواهد زیست چون باقی مانده است؟ ۳.بلانشو در عبارتی می نویسد " انسان آن ویران نشدنی است که می تواند تا بی نهایت نابود شود".معنای این جمله بلانشو آن است که انسان موجودی است که حتی بعد از نابود شدن وجه انسانی اش هم می تواند جان به در برد و باقی بماند، اما او دیگر یک "ناانسان" است و نه "انسان".انسان موجودی است که می تواند فاقد خودش شود.آنکه فکر می کند زرنگ است و خود را کنار می کشد تا ظاهرا آسیب نبیند، تا بی نهایت ویران شده است.انسان بی طرف آن هنگام که فاقد طرف می شود در واقع فاقد انسان بودنش می شود.
