در مدیریت منابع اب اصول وقوعدی هست که اغلب کشورها معمولا انهار | کانال جمعیت ناجیان آب
در مدیریت منابع اب اصول وقوعدی هست که اغلب کشورها معمولا انهارا در مدیریت منابع ابی شان بکار می بندند ،با توجه به موقعیت جغرافیایی شان حجم نزولات متوسط وحداقل وحداکثر ونوسانات ورژیم بارشی شان مشخصه ،همچنین با توجه به مجموعه شرایط اب هوایی ونوع کاربری اراضی شان وجنس وبافت خاکهاشان ومیزان کشت وکارونوع محصولات شان تا حدودی میزان تبخیر وتعرق ونفوذ وتلفات نزولات ورواناب های حاصله هم مشخص می شود .دولت ها وکشورها طبق پروتکل های بین المللی موظف به رعایت حقابه های طبیعی وزیست محیطی تالاب هاودریاچه های داخلی ودریاهاودریاچه های بین المللی می باشند ،بنابراین بخشی از روانابهای حاصله سهم انهاست وباید بدانها اختصاص یابد .بخشی از روانابها با توجه به ویژگی های جغرافیایی وسیاسی وتاریخی وموقعیت حوضه های ابخیز وابریز حقابه کشورهای همسایه در قالب ابهای مشترک مرزی متعلق به همسایه هاست که انهم باید در عمل رعایت شود تا از وقوع نزاع های محلی ومنطقه ای جلو گیری شود ( مثل نیل در افریقا ،دجله وفرات وارس واترک وهیرمند ..... در خاورمیانه وغرب اسیا ) مابقی رواناب های با توجه به نیازهای داخلی وبراساس موقعیت های مختلف مکانی مناسب در قالب مخازن ذخیره ای ویا طرح های تغذیه ای بزرگ ومتوسط مهار وساماندهی می شوند .سدها وسدسازی هنر وابزار هایی هستند بدین منظور وبرای تامین اهداف مختلفی( نظیر تامین اب برای بخشهای مختلف شرب ،صنعت ،کشاورزی ،ایجاد محیط مناسب برای ابزی پروری ،استفاده از پتانسیل ابهای ذخیره شده در نیروگاهای برقابی برای تولید الکتریسته یا استفاده از توان وظرفیت مخازن بزرگ برای تنظیم اب رودخانه ها وکنترل ومهار سیلابها،وسایر اهداف مثل اکووهیدرو توریسم و....) احداث می شوند .در مطالعه وطرح ومحاسبه شان با توجه به توصیه وائین نامه های کمیته بین المللی سدهای بزرگ با توجه به موقعیت وویژگی های مختلف زمین شناسی وژئوتکنیکی وزمین شناسی ساختمانی ومهندسی مخزن وساختگاه وساختمان وتاسیسات پایاب ساخت گاه ومناطق مختلف جمعیتی وصنعتی و.... بهترین استانداردهارا می بایست بکار ببندند ودر شیوه ساخت از بهترین ومقاومترین ومناسب ترین مصالح ومتدها وفناوری ساخت استفاده می کنند تا مخاطرات احتمالی را در زمان های بحران( وقوع زلزله های شدت بالا زمان جنگ ،وقوع سیلابهای غیر منتظره با ابعاد وحجم بالا در شرایط پر مخزن ویا وقوع اتشفشان های ناگهانی ویا لغزش توده های بزرگی از مصالح اطراف مخازن با ویژه گی های خاص مثل سازندهای گچی ونمکی ومارنی وواریزه ای در اثر اشباع وانحلال خصوصا بعلت ثقل وتکانشرهای لرزه ای ناشی از حرکات تکتونیکی و...) را به حداقل برسانند .من جمله ضمن توجه ویژه به ظرفیت تخلیه سیلاب ماگزیمم طرح در سریز اضطراری وتخلیه کننده های تحتانی وبا بکاربستن حجم ذخیره موقت مخزن در استهلاک ومدیریت سیلاب حداکثر بیشترین ارتعاع ازادرا هم در طرح ومحاسباتشان وارد میکنند ،واخرالامر حدود ۲۵تا ۲۰ درصد از حجم فعال مخزن را برای مواقع بحرانی جهت مدیریت سیلابهای بزرگ محتمل خالی نگه می دارند وخطر سوارشدن سیلاب روی تاج سد را در سدهای خاکی از بین ببرند وبه کمترین میزان ممکنه برسانند .در ارتباط بانیروگاه های پائین دست امروزه توربین هایی تولید می شوند که نیاز به هد چندان زیادی نیاز ندان وابگیری ازمخزن برای توربین ها با توجه به ترازهای مختلف در استیج های مختلفی احداثرمی شوند ودیگر نیازی به مخزن خیلی پری جهت فعال نگه داشتن انها حتی در تابستانها در اوج مصرف اب ونیاز به انرژی زیاد هم نباشد . پ ن: مهندس قهرمانی najianabngo
