علامه طباطبایی، انقلاب و نظام جمهوری اسلامی ایران محورهای اص | نهضت آزادى ايران
علامه طباطبایی، انقلاب و نظام جمهوری اسلامی ایران
محورهای اصلی سخنرانی آقای دکتر محسن کدیور با عنوان مقایسه اندیشه سیاسی علامه طباطبایی و مهندس بازرگان
در این گفتار درباره چهار مسئله به شرح زیر بحث می شود:
الف. تکمیل مباحث گذشته: نکات تازه ای درباره خانه روبروی مدرسه حجتیه بعد از اخراج علامه طباطبایی از آن در سال ۱۳۴۶، و اسناد ساواک درباره صاحبان حساب بانکی کمک به مبارزان فلسطین در سال ۱۳۴۹ (علامه طباطبایی، آیت‌الله سیدابوالفضل موسوی زنجانی و شهید مطهری) مطرح می شود.
ب. روابط علامه طباطبایی و مهندس بازرگان: در ملاقات مهندس مهدی بازرگان و دکتر یدالله سحابی با آیت‌الله خمینی در منزل علامه طباطبایی در زمستان ۱۳۴۱ چه نکاتی مطرح شد؟ و علامه طباطبایی در این ملاقات چه نقشی داشت؟ چرا در سال ۱۳۴۴ علامه طباطبایی به ملاقات مهندس بازرگان و برادرزاده خود محمدصادق در زندان قزل قلعه می رفته است؟
ج. تحلیل انتقادی کتاب «بحثی در مرجعیت و روحانیت» (دی ۱۳۴۱): این کتاب نقطه عطفی در تاریخ تفکر سیاسی آن دوران محسوب می شود.
آیا از این کتاب بحث ولایت سیاسی فقیه بهدست میآید؟ کتاب به مرام علامه طباطبایی نزدیکتر بوده یا روش آیت‌الله خمینی؟ کدامیک از هفت نویسنده ده مقاله این کتاب (علامه طباطبایی، آیت‌الله ابوالفضل موسوی مجتهد زنجانی، شهید مطهری، مهندس بازرگان، شهید بهشتی، آیت‌الله طالقانی و آیت‌الله مرتضی جزایری) چه در این کتاب چه بعدا خارج از این کتاب به نوعی ولایت سیاسی فقیه باور داشته اند و کدامیک منکر ولایت سیاسی فقیه بوده اند؟ تلقی مهندس بازرگان تنها نویسنده غیرروحانی این کتاب درباره حکومت اسلامی و اسلام اجتماعی و سیاسی چه بوده است؟
د. مقایسه اندیشه سیاسی علامه طباطبایی و مهندس بازرگان: مهندس مهدی بازرگان در مقاله «مرز بین دین و سیاست» (شهریور ۱۳۴۱) و کتاب «بعثت و ایدئولوژی» (مبعث سال ۱۳۴۳) از چه رابطه ای بین اسلام و سیاست دفاع کرده است؟
این تلقی به عنوان دیدگاه روشنفکر دینی آن دوران چه نسبتی با تلقی علامه طباطبایی از اسلام اجتماعی، حکومت اسلامی و نسبت بین اسلام و سیاست دارد؟
به عبارت دیگر دیدگاه سیاسی متفکران مسلمان ایرانی مستقل از آیت‌الله خمینی در دهه چهل چه بوده است؟
سیر تحول اندیشه سیاسی مهندس بازرگان بعد از تجربه جمهوری اسلامی در مقالات و کتب «تفکیک دین و سیاست»، «تفصیل و تحلیل ولایت مطلقه فقیه»، و «آخرت و خدا هدف رسالت انبیاء» چه بوده است؟
کانال بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان: @Bonyadbazargan
