چگونه سوگیری 'هزینه هدر رفته' باعث می‌شود که تصمیمات غیرمنطقی | مدیریت رفتار سازمانی
چگونه سوگیری "هزینه هدر رفته" باعث می‌شود که تصمیمات غیرمنطقی بگیریم؟
سوگیری هزینه هدر رفته یک رفتار اقتصادی ناهنجار است. طبق این گرایش رفتاری، بسیاری از افراد تمایل دارند که به‌خاطر سرمایه‌گذاری و هزینه‌های زیادی که برای کاری متحمل شده‌اند، به تلاش و کار خود ادامه دهند. در این سوگیری ذهنی، در لحظه تصمیمی اشتباه را دنبال می‌کنیم، تنها به این دلیل که در گذشته سرمایه‌گذاری زیادی بر روی این موضوع کرده‌ایم و نمی‌خواهیم این سرمایه‌گذاری بدون نتیجه بماند. هرچند که بدانیم آن نتیجه در نهایت، اشتباه و ناکارآمد است.
به‌عنوان مثال، بسیاری از ما دوستانی داشتیم که به اشتباه یا تصادفی وارد رشته تحصیلی‌ای شدند که به آن علاقه نداشتند. منتها هیچ‌وقت آن رشته را ترک نکردند؛ زیرا همواره نگران وقت و سرمایه‌ای بودند که تاکنون بر روی آن گذاشته‌اند و از طرف دیگر، علاقه‌ای به تغییر حالت کنونی نداشتند و از تغییر می‌ترسیدند. بنابراین، با کمترین ادله ممکن تصمیمات خود را در لحظه توجیه می‌کنند و از مسیر خود خارج نمی‌شوند. البته شاید خودتان نیز در چنین شرایطی بوده باشید!
شرکت‌ها و استارتاپ‌ها از این نوع سوگیری چه استفاده‌ای می‌کنند؟
بسیاری از شرکت‌ها و استارتاپ‌ها سعی کرده‌اند تا با استفاده از این نوع سوگیری، بازگشت مشتریان به خود را افزایش دهند. برای مثال، فرض کنید یک بار به‌صورت اتفاقی از یک وب‌سایت خرید کرده‌اید و بخشی از مبلغ خریدتان مثلاً ۵٪ به حساب کاربری شما بازگشته است تا در آینده از آن استفاده کنید. این کار به این دلیل است که مشتری دفعه بعدی نیز از این وب‌سایت خریداری کند. اما شما از کیفیت این وب‌سایت ناراضی بودید. بنابراین برای استفاده از ۵٪ اعتبار خود (که در واقع جزئی از هزینه هدر رفته است) نباید از وب‌سایت بدکیفیت استفاده کنید و بهتر است به سراغ گزینه بهتر بروید.
راه‌حل پیشگیری از این سوگیری چیست؟
مهم‌ترین راه‌حل برای فرار از هر سوگیری ذهنی، در ابتدا دانستن مکانیزم آن است. مادامی که شما با سوگیری‌های ذهنی آشنا باشید، کمتر گرفتارشان می‌شوید. ما باید بدانیم که هزینه‌های انجام شده، قابل بازگشت نیستند و در لحظه باید بهترین تصمیم ممکن گرفته شود. به‌عبارت دیگر، ماهی را هروقت از آب بگیریم تازه است!
همچنین این مسأله را باید بپذیریم که هر انسانی ممکن است تصمیمات غلطی بگیرد؛ اما توانایی قبول کردن اشتباهات و تلاش برای بهبود آن است که یک ذهن منطقی را از یک ذهن سوگیری‌دار متمایز می‌کند. بنابراین، هیچ‌وقت از قبول اشتباهات خود طفره نروید. در غیر این صورت، در آینده مجبور خواهید شد که اشتباهات بزرگتری را بپذیرید. اما در ادامه، ۴ راه‌حل کلی برای غلبه بر این پدیده پیشنهاد می‌شوند:
هر سرمایه‌گذاری را به‌عنوان یک گزینه بدانید، نه یک اجبار. فقط به این دلیل که قبلاً برای چیزی هزینه کرده‌اید، نباید شما را مجبور کند که یک کار بی‌نتیجه را تا انتها ادامه دهید. اگر در حال سرمایه‌گذاری بر روی یک محصول یا پروژه جدیدی هستید، سعی کنید که آن را به‌عنوان یک گزینه یا تجربه جدید بدانید؛ نه یک الزام و اجبار که باید انجام شود.
تحت تأثیر احساس‌های کوتاه‌مدت قرار نگیرید. سوگیری هزینه هدر رفته عمدتاً بر اساس احساسات شکل می‌گیرد؛ زیرا ما از اینکه در زمان انجام کاری وقتمان هدر برود، احساس بدی داریم. به‌همین دلیل است که در هنگام تصمیم‌گیری‌های بزرگ باید ابتدا کمی فکر و بررسی کنیم، سپس وارد عمل شویم.
بر مبنای اطلاعات تصمیم‌گیری کنید، نه بر اساس قضاوت‌های شخصی. اگر شما بر اساس یک سری حقایق و وقایع منطقی تصمیم بگیرید، به‌مراتب به نتایج بهتری می‌رسید. همچنین بهتر می‌توانید تصمیم بگیرید که چه زمانی کار را رها کنید یا از پروژه خارج شوید.
به‌جای اینکه تمرکزتان را بیش از حد بر روی شکست و از دست دادن‌ها بگذارید، هر هزینه از دست داده را مثل یک تجربه برای یادگیری بیشتر بدانید. به خودتان یادآوری کنید که چرا این تصمیم را گرفتید، این تصمیم شما تاکنون به چه چیزی منجر شده و چه تأثیری بر روی برنامه‌های آینده‌تان داشته است؟
