2022-10-07 09:50:04
تهدید اتمی؛ پیام قدرت یا ضعف؟ دکتر رحمن قهرمانپور دکتر رحمن قهرمانپور، متخصص روابط بینالملل در یادداشتی که برای فردای اقتصاد به نگارش درآورده است، به دو پیام ناخواستهای اشاره میکند که پوتین با تهدید استفاده از سلاح هستهای به جهان مخابره کرده است.
در بخشی از این یادداشت آمده است:
سلاح هستهای در ادبیات خلع سلاح و کنترل تسلیحاتی، سلاحی است برای استفاده نکردن. به عبارت سادهتر، قدرت سلاح هستهای در آن است که استفاده نشود، زیرا وسعت و شدت تخریب جنگ هستهای کاملا واضح و عیان است.
درست است که در بازبینی استراتژی امنیت ملی روسیه در دو دهه اخیر، سطح و آستانه بهکارگیری سلاح هستهای کمتر شده، اما هنوز نشانههایی مبنی بر اینکه روسیه عزم جدی برای شکستن تابوی هستهای و استفاده از سلاح هستهای دارد دیده نمیشود.
در مورد جنگ اوکراین نیز روسیه با وجود اینکه تاکنون تأکید داشته است امکان استفاده از سلاحهای هستهای وجود دارد، اما خود مقامات روسیه بهتر از هر کشور دیگری واقف هستند که اگر روسیه بخواهد تابوی استفاده از سلاحهای هستهای را بشکند، در واقع منافع این کشور نیز بهعنوان یک کشور هستهای آسیب خواهد دید و تعداد بیشتری از دولتها در جهان به سمت سلاحهای هستهای پیش خواهند رفت و در این صورت اصلیترین مزیت استراتژيک روسیه که همان دارا بودن سلاح نامتعارف است، کماهمیتتر خواهد شد.
استفاده از سلاح هستهای یا تهدید به استفاده از آن، از دو زاویه قابل تحلیل است؛
از زاویه کنترل تسلیحاتی و از زاویه سیاسی. از زاویه کنترل تسلیحاتی روسیه اگر دست به سلاح هستهای ببرد بدین معناست که در حال تبدیل به دولتی است که نگران بقا و امنیت خود است، درحالیکه اصولا قدرتهای بزرگ و هستهای در ادبیات بینالملل، از مرحله بقا فراتر رفتهاند. بنابراین اگر روسیه به اراده خود، دست به سلاح هستهای ببرد، این پیام را به دنیا مخابره میکند که روسیه ضعیفتر شده و در آینده نیز ضعیفتر هم خواهد شد و در حال تبدیل شدن به یک قدرت معمولی در نظام بینالمللی است.
در ادبیات سیاسی معنای استفاده از سلاح هستهای آن است که روسیه دیگر امیدی به بهبود روابط با غرب در سه تا چهار دهه آینده نخواهد داشت و درهای غرب به روی روسیه بسته خواهد شد. به نظر میرسد کماکان در دایره نخبگان روسیه، تعامل با غرب، یک اصل است.
بنابراین اگر روسیه دست به سلاح هستهای ببرد، به این معناست که وضعیت اقتصادی روسیه از آنچه اکنون پیشبینی میشود، به مراتب بدتر خواهد بود و روسیه بدست خود به یک دولت متوسط در سطح بینالملل تبدیل خواهد شد و سلاح هستهای نخواهد توانست جایگاه او را ارتقا دهد، درحالیکه یکی از بنیانهای اصلی قدرت روسیه در نظام بینالملل، داشتن سلاحهای هستهای است.
@pedarepuldar
977 views06:50