پهرست- زبان و ادب پارسی

2021-02-14 00:01:56 یک شاهدِ شعری برای سالاسال

در لغت‌نامۀ بزرگ استاد دهخدا چنین آمده است:
سالاسال
(ق مرکب ) همه ساله و مدت دراز و سال بسال . (ناظم الاطباء).

استاد دهخدا هیچ شاهد نظم و نثری برای این واژه بدست نداده و این واژه در فرهنگ‌ِ سخن هم اصلاً نیامده است. حکیم سوزنی سمرقندی که در قصیده‌ای که در مدحِ صدرالدّین است، چنین گوید:

نیکخواهان ترا سالاسال
همه هر روز به دیدارِ تو عید.

#سوزنی‌سمرقندی #حکیم‌سوزنی‌سمرقندی

#فرهنگ‌لغات #واژگان #واژه #شاهد #فرهنگ‌سخن #دهخدا

قصائد چاپ نشده از سوزنی سمرقندی؛ شهرام آزادیان؛ ناموارۀ دکتر محمود افشار؛ بکوشش ایرج افشار با همکاری کریم اصفهانیان؛ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ ۱۳۷۲؛ ج۷: ۴۱۳۷.
لغت‌نامهء دهخدا؛ علی‌اکبر دهخدا؛ زیرِ نظر دکترمحمّد معین؛ مجلس‌، ۱۳۲۵ و دانشگاه تهران، ۱۳۳۷.
https://t.me/tarikhfarhanghonariranzamin باز کردن / نظر دهید

2021-02-13 19:37:04 سالروز درگذشت #سلیمان_حییم
@cheshmocheragh باز کردن / نظر دهید

2021-02-13 19:36:51 #گردهمایی
@cheshmocheragh باز کردن / نظر دهید

2021-02-13 10:02:41 @theapll
پیام تبریک دکتر محمدعلی موحد به مناسبت صدمین سالگرد تولد استاد سمیعی

خجسته باد صدویکمین نوروز استاد سمیعی گیلانی
عمر دراز اگر در چنبر ضعف و فتور بیفتد و به خستگی و ملال بینجامد چندان کرا نکند؛ نعوذبالله اگر مرضی صعب نیز بر آن مزید گردد. شکر خدا که استاد عزیز ما، احمد سمیعی، بزرگسالی را با سلامت احوال توأم دارد، که تا باد چنین بادا!
استاد عزیز
تبریک می‌گویم برای آن متانت بسیار که از دست ندادی و آن فطانت سرشار که هنوز از آن برخورداری. خدا را شاکر باش که چنین نعمتی کم کسی را میسر گردد. از دور دستت را می‌بوسم و به پیشواز صدویکمین نوروز عمر شریفت خجسته‌باد می‌فرستم.
شاد زیی و سرافراز باشی!
محمدعلی موحد
https://apll.ir/?p=9644
https://yun.ir/i712ga باز کردن / نظر دهید

2021-02-12 22:56:16 پارسی‌انجمن: زنده‌یاد شاپور شهبازی در این جستار نشان می‌دهد که «ایده‌ی ایران» ـ چونان یک کیانِ ملی یا کشوری با یک هویتِ زبانی، سیاسی و قومی ـ به روزگارِ اوستایی بازمی‌گردد و ایده‌ی ایران از آن روزگارِ بسیار کهن تا به امروز زنده و استوار بوده است؛ هم‌بدانگه که چنین هویتِ ملی‌ای را یونانیان و رومیان بسیار دیرتر شناختند و بدان دست یافتند. بر این پایه، ایرانیان نخستین ملتِ جهان‌‌اند که به خودآگاهیِ ملی دست یافتند و برپایه‌ی آن دولت پی نهادند.

ایده‌ی ایران را در «این جای» بخوانید.

پارسی‌انجمن
@Parsi_anjoman باز کردن / نظر دهید

2021-02-11 00:05:17 در هر گامی هزار جاه دام نهی
گویی کشمت اگر درو گام نهی
خود دام نهی چونکه در او گام نهد،
گیری و کُشی و عاصیش نام نهی!

#خیام

در جواب او
ای آنکه ز‌نقص گام در دام نهی
خود گام نهی و جبر حق نام نهی
حق دام نهد ولی خبردار کند
نقص از تو بود اگر درو گام نهی!

#اصفهانی_محمداسمعیل

با سپاس از استاد ابوالفضل حافظیان، نسخه در مکتبه مرعشیه باز کردن / نظر دهید

2021-02-10 18:53:41 ای غایب از نظر به خدا می‌سپارمت

غزل : خواجه-حافظ شیرازی

خوانش : منیژه بنیادی

#بنیادی

برای به‌بود خوانش غزل‌های خواجه-حافظ به درگاه زیر بپیوندید.


حافظ بخوان
@hafezbekhan
برای خواندن گزارش (:شرح) غزل‌های خواجه-حافظ به درگاه تماشاگه راز سر بزنید:

@tamashagaheraz باز کردن / نظر دهید

2021-02-10 18:53:17 دل می‌رود ز دستم، صاحب‌دلان خدا را

غزل : خواجه-حافظ شیرازی

خوانش : شاهانا

#شاهانا

برای به‌بود خوانش غزل‌های خواجه-حافظ به درگاه زیر بپیوندید.



حافظ بخوان
@hafezbekhan
برای خواندن گزارش (:شرح) غزل‌های خواجه-حافظ به درگاه تماشاگه راز سر بزنید:

@tamashagaheraz باز کردن / نظر دهید

2021-02-10 13:18:00 درود ای همزبان
من از بدخشانم...

تو از تهران
من از کابل
من از سیستان، من از زابل
تو از مشهد
ز غزنی و هریوایم
تو از شیراز و
من از بلخ می آیم

اگر دست حوادث در سر من تیغ می کارد
و گر بیداد و استبداد می بارد
نوایم را اگر دزدیده اند از من
سکوت تیره یی در خانه ی خورشید گُستَرده است گر دامن
سیه پوشان نیک اندیش و
فوج سر به داری در رگانم رخش می رانند

مرا بشناس
من آنم که دِماغم بوی جوی مولیان دارد
و آمویی میان سینه ام پیوسته در فریاد و جریان است
و در چین جبین مادرم روح فَرانک می تپد
از روی و از مویش
فُروهر می تراود
مهر می بارد
و سام و زال سام و رستم و سهراب و آرش را
من و این پاک کیشان کمانکش را
به قول راز های سینه ی تاریخ پیوندی است دیرینه!

غفران بدخشانی، شاعر افغانستانی، در محضر هوشنگ ابتهاج میخواند
@irtaj باز کردن / نظر دهید

2021-02-10 13:13:32 به مردم نامه بنویسید نه به وزیر!

کارزاری به راه افتاده که از وزارت آموزش‌و‌پرورش می‌خواهد شاهنامه را در زمرهٔ درس‌های رسمی مدارس قرار بدهد.

من با این کار و کارزار مخالفم. نه به این دلیل که آشنایی و انس با شاهنامه برای دانش‌آموزان مفید و لازم نیست بلکه فکر می‌کنم که دم‌ودستگاه ناتندرست آموزش‌وپرورش نمی‌تواند از عهدهٔ این کار مهم بر‌آید. یعنی اگر هم به فرض محال آموزش‌و‌پرورش این درخواست را بپذیرد و به فرض محال دیگر به تعداد کافی معلم باکفایت برای این امر وجود داشته باشد، باز حاصل کار بد و تباه خواهد بود. نقض غرض خواهد بود.

مشکل بزرگ جای دیگر است؛ ساختار ایدئولوژیک و سیاست‌زدهٔ آموزش‌و‌پرورش شخصیت فردوسی و روح شاهنامه را تحریف خواهد کرد و آن را در قاب منافع سیاسی و ایدئولوژیک حکومت قرار خواهد داد؛ از فردوسی یک آخوند خواهند ساخت که پیام کتابش حمایت و حفظ «محور مقاومت» است. به خاطر دار این معنی که در خدمت کجا گفتیم و ما نباید به دست خودمان مقدمات این تحریف و خسران را فراهم بیاوریم.

شاهنامه کتاب کتاب‌های ما ایرانیان است. پیام راستین شاهنامه را خود ما مردم باید به فرزندانمان منتقل کنیم.اگر روزی به این نتیجه برسیم که وظیفه داریم فرزندانمان را با شاهنامه آشنا کنیم، آن روز، روز جشن ماست. فرمود: آب کم جو تشنگی آور به دست؛ وقتی شوق آموختن شاهنامه به خواست و پویه‌ای ملی بدل شود، کتاب و آموزگار و فیلم و نرم‌افزار مناسب و ارزان فراهم خواهد آمد. از بالا و پست آب خواهد جوشید.

دوستان! کارزار خواندن شاهنامه به راه بیندازید؛ کارزار انس عمومی با شاهنامه. به مردم نامه بنویسید نه به وزیر. به هم یادآوری کنیم که شاهنامه بخوانیم. هم خودمان و هم فررندانمان شاهنامه بخوانیم. به هنرمندان و نویسندگان و شاهنامه‌پژوهان و نرم‌افزارسازان نامه بنویسید و از آنان بخواهید که راه آشنایی مردم با شاهنامه را هموارتر و جذاب‌تر کنند. دریغ است که این کتاب زندهٔ فرهنگ‌ساز در حصار پژوهش‌های فنی و تأملات نخبگانی محصور شود که البته آن هم به جای خود بایسته و مهم است. پژوهش‌های علمی باید فایده‌اش به مخاطب عام هم برسد و درنهایت، فهم عمومی از شاهنامه را درست‌تر و دقیق‌تر کند. فضای مجازی امکان بسیار بزرگی برای گسترش فرهنگ شاهنامه مهیا کرده است.

شاهنامه همیشه کتاب مردم بوده است. با مردم و در میان مردم زیسته است. مردم دل به قصه‌هایش سپرده‌اند. هنوز با اینهمه لجن‌پراکنی آینه‌اش روشن است‌ و میان مردم حرمت دارد. همین مردم شاهنامه را حفظ خواهند کرد و مثل مشعلی در ظلام به آیندگان خواهند سپرد.

صحبت حکام ظلمت شب یلداست
نور ز خورشید جو بوکه برآید

https://t.me/n00re30yah باز کردن / نظر دهید