درمان اورژانس های فشارخون ( برگرفته از آموزه های جناب آقای دکتر محمدتقی نجفی – فوق تخصص کلیه و فشارخون _ استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)
موضوع بسیار مهمی که در اغلب موارد mismanagement می شود و باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد ؛
در ارزیابی اورژانس های فشار خون باید دو دسته علايم را بررسی کنیم:
Sever Hypertension : >180/110mmHg
علايم precipitant( علايم کمک کننده به افزایش فشار خون) که باعث افزایش ناگهانی فشارخون می شود ؛ مانند اضطراب و پانیک اتک/درد و دردهای پس از جراحی / پر بودن مثانه و روده / مصرف مواد
علایم مربوط به Acute hypertension mediated organ damage(HMOD) مانند : Encephalopathy Hypertensive
در معاینه نیاز به فوندوسکوپی برای افتراق emergent از ergent داریم.
( بررسی از نظر خونریزی شبکیه)
سوال از دردقفسه سینه (ECG) بررسی ازنظر MI
سردرد شدید و ناگهانی(ICH ) کاهش سطح هوشیاری اولیگوری U/A و Creatinin Acute pulmonary edema
افتراق فشارخون Emergent از Ergent :
در بررسی فشار خون انجام ECG و فوندوسکوپی ضروری است.
اگر بیماری با فشار خون شدید ( بیشتر از ۱۸۰/۱۱۰) و همراه با HMOD مراجعه کرد ( چشم/قلب /کلیه/مغز ) ؛ باید برای کنترل بستری و داروی کاهنده فشارخون وریدی دریافت کند
ولی اگر بیماری با فشارخون بالا ( بیشتر از ۱۸۰/۱۱۰) مراجعه کند و هیچکدام از موارد ذکر شده ( قلب /چشم/ کلیه و مغز) را نداشت و علایم تشدید کننده هم وجود نداشته باشد اندیکاسیون داروی وریدی ندارد.(Ergent hypertension) و نیاز به افزایش داروهای خوراکی دارد.
استفاده از کاپتوپریل زیر زبانی و یا TNG زیر زبانی در مواردی که بیمار فشارخونی تحت نظر بوده و افتراق بین Emergency و Ergency سخت باشد ( gray zone ) در فاصله بین انجام آزمایشات تکمیلی مثل بررسی تروپونین و .... شاید برای کاهش فشارخون منطقی باشد.
درمان فشارخون Emergent :
در اورژانس اولین و بهترین داروها برای درمان Emergent hypertension : اگر قلبی باشد TNG است.( ۱تا ۵ دقیقه شروع اثر و ۳ تا۵ دقیقه طول اثر با ۵ ماکرو در دقیقه شروع و هر ۵ دقیقه می توان ۵ ماکرو افزایش داد ..ماکزیمم ۲۰۰ ماکرو در دقیقه)
داروی دوم لابتالول وریدی ( بتابلاکر و آلفابلاکر همزمان) یکی از بهترین داروهای کننده فشارخون در اورژانس هست ولی حواسمان باشد که در بیماران آسمی مخصوصا آسم کنترل نشده و موارد برادیکاردی و بلوک درجه دو و سه قلب Systolic Heart Failure منع مصرف دارد.
لابتالول رابا دوز ۲۰ میلی گرم درمدت زمان ۵ دقیقه بصورت بولوس می زنند( 0.25 -0.5mg/kg)) وسپس دوز مداوم ۲ تا ۴ میلی در دقیقه ادامه می دهیم تا زمانی که فشارخون بیمار به اهداف درمانی برسد و چند ساعت ساعت پس از آن با دوز ۵ تا ۲۰ میلی گرم در ساعت ادامه می دهیم( همزمان در این مرحله داروهای خوراکی را اضافه می کنیم)
داروی سوم فوروزماید یا لازیکس است که بشدت مورد mismanagement قرار می گیرد و کاربردهای خاص آن را باید یاد بگیریم
جایگاه لازیکس وریدی در درمان ادم ریه است
از لازیکس بعنوان درمان دوم پس از لابتالول گاهی و درشرایط خاص می توان استفاده کرد
اهداف درمانی دراورژانس فشارخون :
Malignant Hypertension:
کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصد فشارخون (Mean arterial blood pressure ) در ظرف چند ساعت
Hypertensive encephalopathy:
کاهش سریع فشار خون ( استفاده از لابتالول و نیکاردپین و کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصد فشار خون)
Acute coronary events:
فشار خون سیستولیک را بصورت فوری به کمتر از ۱۴۰ برسونیم.( با TNG و سپس لابتالول)
Acute pulmonary edema:
فشار خون را به کمتر از ۱۴۰ میرسونیم ( TNG و لازیکس)
Aortic Dissection :
( اختلاف فشار خون در بین دو دست و درد شدید قفسه سینه) در این موارد حتما و حتما فشارخون سیستولیک را به کمتر از ۱۲۰ برسونیم و ضربان قلب را به کمتر از ۶۰
(اسمولول و نیتروپروساید اگر در دسترس نبود TNG و نیکاردیپین)
Sever eclampsia:
به کمتر از ۱۶۰روی ۱۰۵ برسونیم تا از انسفالوپاتی خارج شود ( لابتالول /نیکاردپین و سولفات منیزیوم)
Stroke:
اگر حوادث مغزی ایسکمیک باشد فشارخون کمتر ۲۲۰ روی ۱۲۰نمیرسونیم( براساس هاریسون) اما اگر فشارخون لیسکمیک باشد و نیاز به ترومبولیتیک داشته باشیم این موارد را به کمتر ۱۸۰ می آوریم و اگر هموراژیک باشد هم به کمتر از ۱۸۰ میاریم
ولی براساس گایدلاین استروک : فشارخون را تا ۱۴۰ می توانیم پایین بیاوریم
دکتر علی خانی : دیابتولوژیست و مدیر گروه تخصصی فارمامدیکال بدون ذکر منبع کپی نکنید