معضلی به نام کنکور موسیقی: در چند هفته گذشته اخبار بسیار نارا | Pianoclub

معضلی به نام کنکور موسیقی:

در چند هفته گذشته اخبار بسیار ناراحت کننده و عجیبی از رد شدن تعداد زیادی از پیانیستهای جوان و خوب کشور در آزمون عملی کنکور موسیقی ۱۴۰۰ شنیدیم. تیم و هیئت ژوری باز هم مطابق سال‌های قبل به انتخاب نفراتی پرداخت که از هنرجویان خود هیئت داوری بودند و یا از قبل با این هیئت ارتباطاتی داشته اند. اما برخی از این پیانیستهای مردودی کارنامه بسیار موفقی از حضور در جشنواره های محتلف داشته اند و حتی برخی از آنها موفق به اخذ بورسیه دانشگاهی از کشورهای مطرح در موسیقی مانند کانادا و آلمان بوده اند. در عوض کسانی به عنوان نوازنده برتر در کنکور موسیقی ۱۴۰۰انتخاب شده اند که پیشینه درخشانی در کارنامه خود نداشته و حتی برخی از آنها در روخوانی نت نیز مشکل دارند. چنین رفتاری از سوی هیئت ژوری کنکور موسیقی چیز جدیدی نیست. اشخاصی که به عنوان داور در انتخاب افراد نقش دارند چندین سال است که همین رویه را دنبال می‌کنند و چون هیچ استادی به جز خود را قبول ندارند، فقط و فقط به شاگردان و هنرجویان خود نمره میدهند و این روند همچنان ادامه دارد.
اما پرسش بزرگی که در اینجا وجود دارد این است: فرض کنیم افرادی که در کنکور موسیقی رد شده اند اساسا پیانیستهای خوبی نبوده اند. مگر نه اینکه اینها می‌خواهند وارد دانشگاه شوند تا تبدیل به نوازنده شوند؟ اساسا نفس کنکور و دانشگاه در فراگیری بیشتر و عمیق تر و تخصصی تر است. چطور اینها انتظار دارند که یک بچه ۱۷ یا ۱۸ ساله مانند بارنبویم و آلفرد برندل بنوازد؟ مگر اینها چند سال تحت آموزش بوده اند که هیئت ژوری انتظار دارد سلفژ را بدون غلط بخوانند و مانند بزرگان موسیقی قطعه را تفسیر کنند؟ اگر اینها را بلد بودند که دیگر نیازی به ورود به دانشگاه نداشتند. چون همه چیز را از قبل بلد بودند.
پرسش دیگر اینکه دانشگاه واقعا چقدر می‌خواهد به اطلاعات و تکنیک نوازندگی اینها کمک کند؟ ما چند نفر نوازنده در ایران داریم که ریتینگ بین المللی در نوازندگی پیانو را داشته باشند؟ و اگر بر فرض محال رتبه جهانی هم داشته باشند چه ربطی به شاگردان آنها دارد؟ آیا هنرجویان این افراد نیز رتبه بین المللی دارند؟ و یا فقط از پسوند استاد خود به عنوان رانت استفاده میکنند؟
و اما پرسش بسیار مهم دیگر: اگر برخی از مردودین کنکور موسیقی نوازندگان خوبی نیستند چرا توانسته اند به راحتی از اتریش، آلمان و کانادا پذیرش بگیرند؟پس این وسط اشکالی وجود دارد. همه کسانی که موسیقی را در خارج از کشور آموخته اند به خوبی سختگیری های وحشتناک هیئت ژوری آن کشورها را می‌شناسند. به قول یکی از دوستان، غربی ها تا گریه ات را درنیاورند تاییدت نمی‌کنند. پس چطور می‌شود که هنرجویانی که پذیرش گرفته و حتی پس از کالج بورس گرفته اند نتوانسته اند در دانشگاه ایرانی پذیرفته شوند؟ دلایل رد این افراد نیز بسیار جالب است: عدم هماهنگی تفسیر قطعه مطابق نظر هیئت داوران، انتخاب کتاب نادرست در سلفژ، عدم آشنایی با تألیفات هیئت داوران و سابقه اجرایی آنها، عدم اجرای سوناتهای بتهون به طور کامل، عدم استفاده از پدال وسط در قطعات باخ و داشتن انگشتان کوتاه!
اینکه نوازنده چه کتابی را برای سلفژ انتخاب کرده ربطی به هیئت داوران ندارد. او باید توانایی اجرای دشیفر نتهای داده شده توسط داوران را داشته باشد. در یک مورد، نوازنده ای که به خاطر سلفژ رد شده فقط به دلیل نام بردن از کتابی بوده که ظاهرا هیئت داوران با مولف آن مشکل داشته اند.
کاربرد پدال وسط در قطعات باخ آپشنال است و نوازنده بر اساس سونوریته قطعه، خود تشخیص می‌دهد که کجاها از این پدال استفاده کند. در هیچ مکتب نوازندگی پیانو در این مورد الزامی وجود ندارد.
داشتن انگشتان کوتاه ربطی به نوازنده ندارد و ژنتیکی است. بسیاری از نوازندگان موفق دنیا انگشتان کوتاه داشته اند.
به طور کلی حتی اگر در نظر بگیریم که نظرات هیئت ژوری مطابق علم و عدالت و انصاف بوده است، باز هم این پرسش مطرح است که دلیل عدم افزایش تعداد نفرات کنکور موسیقی چیست. مگر نمی‌شود ظرفیت پذیرش را بالاتر برد؟ دانشگاه های ما می‌تواند تا چهار یا حتی پنج برابر بیشتر پذیرش بدهد تا افراد بیشتری بتوانند به آرزوی خود که تحصیل در دانشگاه موسیقی است برسند. هم فضای کافی وجود دارد و هم ساعات بیشتری برای اساتید باز می‌شود. امیدواریم در سال‌های آینده تمهیداتی صورت پذیرد تا دانشگاه موسیقی از انحصار افرادی خاص بیرون بیاید.
@pianoclub