تحولات منطقه در سایه مذاکرات هستهای و سفر جو بایدن به خاورمیا | Politic / سجاد مقدم نیا
تحولات منطقه در سایه مذاکرات هستهای و سفر جو بایدن به خاورمیانه
جو بایدن رئیس جمهور آمریکا از ۱۳ تا ۱۶ ژوئیه به خاورمیانه سفر میکند و طبق برنامه اعلام شده از جانب کاخ سفید او به اسرائیل، کرانه باختری و عربستان سعودی خواهد رفت. بایدن در سفر به عربستان علاوه بر دیدار با مقامات سعودی در نشست شورای همکاری خلیج فارس در جده شرکت خواهد کرد
سفر جو بایدن به منطقه از آن جهت حائز اهمیت است که در شرایط جدید بینالمللی مسائلی چون حمله روسیه به اوکراین و مذاکرات هستهای بر حوزههای مختلف امنیتی، سیاسی و اقتصادی خاورمیانه و جهان تاثیر گذاشته است. رئیس جمهور آمریکا از این سفر اهداف مختلفی را دنبال میکند اما موارد متعددی بر محتوا و نتایج آن تاثیر گذار خواهد بود. توافق در وین یا شکست مذاکرات هستهای یکی از عواملی است که تعیین کننده خواهد بود روابط ایران در حوزههای سیاسی، اقتصادی و به ویژه امنیتی با متحدان آمریکا در منطقه از جمله اعضای شورای همکاری خلیج فارس چه سمت و سویی خواهد گرفت. شکست مذاکرات و عدم دستیابی به توافق در وین تنشها را افزایش داده و موجب امنیتیتر شدن فضای منطقه خواهد شد که در این صورت زمینه برای گسترش همکاری میان کشورهای عربی و اسرائیل با محوریت آمریکا برای مقابله با آنچه که تهدیدات امنیتی از جانب ایران مینامند فراهم خواهد شد. در این راستا پیشتر برخی منابع اعلام کرده بودند که یکی از اهداف سفر بایدن به خاورمیانه ایجاد یک ائتلاف امنیتی خواهد بود و حتی خبرهایی است که برای تشکیل نیروی نظامی مشترک میان کشورهای عربی و اسرائیل و تشکیل ناتوی عربی_اسرائیلی گفتگوهای جدی و مهمی انجام خواهد شد.
اسرائیل بعد از توقف مذاکرات در وین و افزایش احتمال شکست مذاکرات راهبرد جدید خود با نام حمله به سر اختاپوس را تشدید کرده است. صهیونیستها فضای فعلی و تشدید تنشها میان ایران و آمریکا و ایران با کشورهای عربی را بهترین فرصت قلمداد میکنند و قطعا تلاش خواهند کرد تا این فضای به وجود آمده را حفظ کرده و سفر بایدن به منطقه را به نقطه عطفی در افزایش فشارها و برخورد با ایران تبدیل کنند. در همین راستا بعد از سفر جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران و اعلام شروع مذاکرات در روزهای آتی میان ایران و آمریکا با وساطت اروپاییها، مقامات امنیتی اسرائیل اعلام کردهاند توافقی که قرار است با ایران به شکل کنونی منعقد شود برای اسرائیل خطرناک و بسیار بد است و با نگرانی تلاشهای صورت گرفته برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با ایران را زیر نظر داریم.
اما باید به این نکته هم اشاره کرد که حتی در صورت رسیدن به توافق هستهای، با حضور جوبایدن در خاورمیانه شاهد گسترش هرچه بیشتر روابط کشورهای عربی و به ویژه عربستان سعودی با اسرائیل خواهیم بود و روابط در حوزه دفاعی و امنیتی ارتقاء چشمگیری خواهد داشت. تشکیل چارچوب امنیتی و نیروی نظامی واحد در منطقه به رهبری آمریکا این فرصت را به واشنگتن خواهد داد تا با فشار به ایران این کشور را به مذاکره بر سر تحولات منطقه وادار کند.آمریکا میخواهد با ایجاد نظم منطقهای مورد نظرش در خاورمیانه منافع خود را پس از به وجود آمدن شرایط جدید در عرصه بینالمللی تامین کند.