بحران مشروعیت و فروپاشی حکومت های غیردموکراتیک فرهاد همتی | سیاست شناسی
بحران مشروعیت و فروپاشی حکومت های غیردموکراتیک
فرهاد همتی
حسین بشیریه یکی از معدود اساتید برجسته علوم سیاسی است که آثار و دیدگاه های قابل تاملی دارد و می توان با رغبت آنها را مطالعه کرد.
او در کتاب محققانه خود«گذار به دموکراسی»پایه های اصلی قدرت دولت و بحران هایی که موجب فروپاشی رژیم های غیر دموکراتیک می شود را به زیبایی توضیح می دهد. او می گوید: چهار پایه ی اصلی قدرت دولت عبارتند از: 1. سلطه و استیلا و اجبار. 2. ایدئولوژی مشروعیت بخش. 3. تامین خدمات و کارکردهای عمومی و 4. تضمین منافع طبقات مسلط یا نزدیک به قدرت دولتی.
بحران در این چهار عنصر زمینه های درونی فروپاشی یک رژیم را فراهم می کند. این چهار بحران عبارتند از: 1. بحران سلطه و استیلا. 2. بحران مشروعیت. 3. بحران کارآمدی. 4. بحران در همبستگی طبقه حاکم.
اما علاوه بر این بحران ها، فروپاشی رژیم های غیر دموکراتیک مستلزم زمینه های اجتماعی است که عبارتند از: 1. میزان چشمگیری از نارضایتی توده ای. 2. سازماندهی به نارضایتی. 3. ماهیت اجتماعی و رهبری جنبش مقاومت 4. ایدئولوژی مقاومت. لذا فروپاشی رژیم های غیر دموکراتیک نتیجه ی ترکیب هشت عامل به درجات گوناگون است: نارضایتی عمومی که منجر به اعتراضات گسترده مردم می شود و نیروهای محرکه جامعه را به حرکت درمی آورد و داشتن ایدئولوژی متناسب با فرهنگ عمومی جامعه و سازماندهی مشخص و کارآمد اعتراضات عمومی و رهبری مورد وثوق جامعه که بتواند اعتماد عمومي را جلب نماید،محمل عینی اعتراضات عمومي اقشار مختلفی است که در نتیجه بحران همبستگی و بحران کارآمدی و بحران مشروعیت و بحران سلطه و استیلا به وجود می آید و موجب فروپاشی رژیم غیر دموکراتیک می شود.
