رنگی رنگی

در دهه ۳۰ میلادی، اوژن یونسکو، نمایشنامه‌نویس رومانیایی‌تبار فرانسوی شاهد بود که دوستانش یکی پس از دیگری به دام فاشیسم می‌افتند. این تجربه باورنکردنی، چند سال بعد اساس نمایشنامه عجیب‌اش «کرگدن» شد. نمایشنامه‌ای که در آن آدم‌ها به جانوران شاخدار عظیم خشنی تبدیل می‌شوند که مسخ‌شده‌اند، نابودی به بار می‌آورند و کسی حرف‌شان را نمی‌فهمد. یونسکو درباره تجربه‌اش در آن سال‌ها نوشته: «استادان دانشگاه، دانشجویان و روشنفکران همه داشتند نازی می‌شدند. آنها اول کار مثل ما فکر می‌کردند. ما حدود ۱۵ نفر بودیم که جمع می‌شدیم و سعی می‌کردیم در مخالفت با آنها استدلا‌ل‌هایی بیاوریم. همه ما مخالف نظرات‌ متعصبانه‌ و اعتقاد ساده‌لوحانه آنها نسبت به چنین حزبی بودیم. هر از گاهی یکی از دوستان‌مان می‌گفت: «من به هیچ‌وجه با آن‌ها موافق نیستم، ولی...» و این نخستین نشانه بیماری بود. سه هفته بعد همین آدم، نازی می‌شد. سازوکار و فریب نظام فاشیستی او را گیر می‌انداخت. همه‌ چیزهای غیراخلاقی و غیرانسانی را می‌پذیرفت. کرگدن می‌شد. حیوانی عجیب می‌شد که به هیچ ارزش اخلاقی پایبند نبود. اواخر ۳-۴ نفر مانده بودیم که داشتیم مقاومت می‌کردیم.»
@gooshe