سَرای (رضا غبیشاوی)

2022-07-06 21:15:12 قلم و اهل قلم، شاخص مقایسه

رضا غبیشاوی
عصرایران

1- مهمترین نیاز اهل قلم، آزادی در خلق و انتشار است. اگر این نیاز پاسخ نیابد با هیچ چیز دیگری نمی توان آن را جایگزین کرد. بزرگترین خدمت به اهل قلم، بالا بردن سقف تحمل در برابر آنها و آثارشان و افزایش دایره آزادی در مسیر خلق تا انتشار است.

همانگونه که سخن گفتن عادی نیازی به اجازه و بررسی دیگری ندارد خلق و انتشار آثار اهل قلم هم نیازمند هیچ ایست بازرسی ندارد که بزرگترین و بهترین بررس، ذهن و وجهه و اعتبار خالق است. علاوه بر این، نقد و بررسی منتقدان به مراتب تاثیرگذارتر از بررسی های بررس های پیش از انتشار است.

البته به مدد فناوری های نو ارتباطی، اهل قلم هم از تنگنای بن بست خارج شده اند و ارتباط آنها با مخاطب و خواننده و بیننده و شنونده و ... نه تنها مستقیم مستقیم و بی نیاز از فلان اداره و بهمان کارمند شده بلکه وجود و موضوعیت ناشر و موزع و ... هم در جایگاه شک و تردید قرار گرفته اند. رانندگان در جاده کمربندی، دیگر با شهر کاری ندارند. به شرطی که متوجه وجود جاده کمربندی باشند.

2- بسیار می شنویم و گفته می شود اهل قلم نیازمند حمایت هستند و برخی، حمایت را در پول، ترجمه می کنند و بر پایه انگاره غلط "فرهنگ و هنر و قلم، پول ندارد" اهل قلم را طبقه محتاج کمک مادی به تصویر می کشند در حالی که این تصویر نادرست است. بزرگترین کمک به اهل قلم، افزایش آزادی برای خلق و انتشار آثارشان است که اگر این اتفاق بیافتد هم در مادیات و هم در غیرمادیات، نه تنها خودکفا می شوند بلکه با درآمدزایی مالی و اعتباری، کمک رسان دولت ها هم خواهند بود.

3- یکی از شاخص های بررسی و مقایسه شهرها و کشورها را باید وضعیت قلم و اهل قلم و روند انتشار آثار آنها دانست. این شاخص خوبی برای مقایسه و شناخت طرف برتر و کمتر است. اینکه آیا از وضعیت کاری خود و انتشار آثارشان رضایت دارند؟ هر چقدر اهل قلم از کار و فعالیت خود رضایت بیشتری داشته باشند می توان در سایر شاخص ها هم آسودگی داشت.

هر چه تولیدات واقعی و باارزش اهل قلم در سرزمینی بیشتر باشد آن سرزمین و مردمش سزوار تحسین و تکبیر می شوند. شهری که اهالی قلم در آن باقی می مانند و به خلق اثر می پردازند و شهری که اهل قلم مجبور به ترک دیار می شوند برای راحت نوشتن، قطعا متفاوت اند؛ تفاوتی به فاصله قلم نوشتاری و قلم گوسفندی. شهری که میزبان بیشترین اهل قلم باشد احتمالا شهر بهتری برای اخلاقی زیستن است.

شهری که اهل قلم به راحتی و آزادی و آسودگی و بی منع و مانع دیگری، ایده ذهنی خود را خلق و منتشر می کنند و شهری که از مسیر ایده تا انتشار چون جاده ای پرسنگلاخ و مملو از ایست بازرسی های مسخره و ملال آور است؛ متفاوت اند. در اولی نه تنها مقصد زیباست که مسیر هم به لذت می افزاید و در دومی آزار مسیر، شوق رسیدن به مقصد را می کاهد.

4- برخی ایجاد "اهل قلم جعلی" یا "شبه اهل قلم" را راهکاری می دانند تا هم کار خود را کنند و هم در آمار و مقایسه و محصول، پیروز میدان باشند اما فراموش می کنند این "اهل قلم جعلی" و تولیدات بی مایه شان شاید به درد آمار و جدول بیلان کاری بخورد و ذهن جمعی را اسیر خود کند اما چون قطره آبی زودتر از آنکه دیده شود خشک خواهد شد. اشک چشم، قطره ای است و شبنم روی برگ درخت، قطره ای است و قطرات آبپاش هم قطره ای است اما این کجا و آن کجا.

asriran.com/003YVe باز کردن / نظر دهید

2022-06-29 18:34:11 ایسنا را بوق تبلیغاتی نکنید

رضا غبیشاوی
عصرایران

خبر جدید این است: "دبیر شورای عالی اطلاع رسانی دولت، مدیرعامل ایسنا شد". این خبر خیلی بدی است. این خبر یعنی دولت تلاش می کند یک رسانه عمومی دیگر را به معنای واقعی کلمه، "دولتی" و تبدیل به ارگان روابط عمومی و تبلیغاتی خود کند. بهتر است این تصمیم لغو و یکی از نیروهای کیفی ایسنا، به عنوان مدیر این رسانه منصوب شود.

چند نکته درباره این تصمیم:

1- ایسنا در میان خبرگزاری های ایران، بهترین است؛ هم به لحاظ آبرو و اعتبار و جایگاه هم به لحاظ تولید محتوا و رعایت چارچوب های حرفه ای - اخلاقی از جمله بی طرفی و استقلال حرفه ای (البته به طور نسبی).

دبیر شورای عالی اطلاع رسانی دولت را به عنوان مدیرعامل ایسنا منصوب کرده اند. او را از نزدیک نمی شناسم با این حال می توان حدس زد با این انتصاب قرار است جهت گیری ایسنا از یک رسانه عمومی و واقعی به رسانه دولتی یا به تعبیر درست تر به ارگان روابط عمومی و تبلیغاتی دولت تبدیل شود اما به ضرس قاطع می توان گفت این انتصاب، اهداف دولت را محقق نمی کند و تنها منجر به کاهش سطح کیفی ایسنا و آزار روزنامه نگاران ایسنایی شود.

2- استقلال حرفه ای و آزادی رسانه با عملکرد حرفه ای و واقعی آن ارتباط مستقیم دارد. با انتصاب دبیر شورای عالی اطلاع رسانی دولت در راس رسانه، این دو ویژگی تضعیف خواهد شد و در نهایت بدون این دو ویژگی، از خبرگزاری تنها یک اداره دولتی و تعدادی کارمند باقی می ماند که سخنان مقامات و خبرهای آنها را منتشر می کنند. آزادی یعنی رسانه در انتشار خبرهای انتقادی و منفی و واقعی، آزادی داشته باشد و استقلال حرفه ای به این معنی که تحولات و اتفاقات مختلف را با فاصله و جدا از نگاه و موضع بالادستی و از منظر واقعیت منتشر کند. رسانه، محلی برای اطلاع رسانی واقعی، انتقاد و نظارت بر عملکرد همه از جمله دولت است. با این انتصاب جدید، نه تنها این سه بخش تضعیف می شوند بلکه وظایف نظارت و پرسشگری رسانه نیز به کنار می رود.

3- ایسنا عمری به طول چند دهه دارد. آیا در این مجموعه پر از خبرنگار و روزنامه نگار، هیچ نیروی کیفی وجود ندارد که بتواند مدیریت این رسانه را برعهده بگیرد؟ من فکر می کنم هست نه یک نفر بلکه بیش از چند نفر. هستند نیروهای با کفایت و قدرتمند در ایسنا که بتوان آنها را در قامت مدیر جدید ایسنا دید اما مشکل اینجاست آنها مانع از تبدیل ایسنا به ارگان روابط عمومی و تبلیغات دولت می شوند و در برابر این روند، مقاومت می کنند.

4- از دولتیان می توان سوال کرد آیا سرنوشت ایرنا و روزنامه ایران و خبرگزاری و شبکه های صداوسیما درس عبرت نشد؟ به ویژه وقتی در دولت روحانی، دبیر شورای عالی اطلاع رسانی دولت به عنوان مدیرعامل ایرنا منصوب شد. آیا اصولگرایان و دولتیان، خبرگزاری و رسانه کم دارند که می خواهند یک رسانه معتبر و با آبرو را قربانی کند؟

5- آیا دولت قرار است همه نهادهایی را که به نوعی مستقیم یا غیرمستقیم قدرت تغییر رئیس و مدیر آن را دارد یا به آنها بودجه می دهد را در کنترل و سیطره خود بگیرد؟ آیا این کار اخلاقی و حرفه ای است؟ قطعا خیر.

دولت به دولتداری خود برسد و کار رسانه ها را به روزنامه نگاران واگذارد. عملکرد دولت با فتح رسانه ها و سفید نمایی آنها به سامان نمی رسد. با این گونه اقدامات، سطح اطلاع رسانی دولت بهبود نمی یابد بلکه رسانه ای دیگر نابود و بی اعتبار می شود. آیا سرنوشت روزنامه های ایران و همشهری و ایرنا و ... عبرت انگیز نشد؟

6- دولت وظیفه دارد برای رسانه و روزنامه نگاری و روزنامه نگاران هزینه کند چون جامعه و کشور به این سه نیازمند است اما به نسخه واقعی آنها نیاز است و نه به نسخه های جعلی. اگر دولت به دنبال بهبود سطح اطلاع رسانی خود است رسانه ها را از طریق افزایش آزادی و استقلال حرفه ای آنها تقویت کند.

7 - ایسنای فعلی نسبت به ایسنای دهه 70 و اوایل 80 ، کیفیت پایین تری دارد و یکی از مهمترین دلایل آن، انتصاب مدیران دولتی و خارج از مجموعه در راس این خبرگزاری است. این روند نادرست را ادامه ندهیم.

8- اگر قرار است همه خبرگزاری ها، به سخنگوی دولت تبدیل شوند چه نیازی به این همه خبرگزاری داریم؟ اجازه بدهیم تنوع و گوناگونی در رسانه ها، ادامه یابد. بگذارید ایسنا، ایسنا بماند با همان فضای ایسنایی.

asriran.com/003YFq

@NewJournalism روزنامه نگاری جدید باز کردن / نظر دهید

2022-06-27 16:55:26 مذاکرات ایران - امریکا در قطر ؛ تاریخ تکرار می شود؟

رضا غبیشاوی
عصرایران

قبلا برای به سرانجام رسیدن مذاکرات هسته ای، ایران و امریکا در عمان مستقیم مذاکره وتوافق کردند و در نتیجه، برجام متولد شد. هم اکنون نیز برای احیای برجام، ایران و امریکا باید در قطر مذاکره کنند.

این هم برای ثبت در تاریخ است اصولگرایان که بیشترین حمله را هم به مذاکرات هسته ای و هم به برجام و مذاکره با امریکا داشتند اما امروز هم مذاکره هسته ای می کنند هم برای احیای برجام تلاش می کنند و هم با امریکا وارد مذاکره می شوند. البته مذاکره چیز خوبی است. اصولگرایان هم اگر مخالفت می کردند برای کوبیدن رقیب بود که البته کوبیده شد. هم رقیب کوبیده شد و هم زندگی و کسب و کار مردم اما مشکلی نیست مهم شکست رقیب سیاسی و پیروزی خودی هاست که اتفاق افتاد.

حال که ایران و امریکا قرار است دوباره مذاکره کننده شاید بهتر است درباره ازسرگیری روابط دیپلماتیک و افتتاح سفارتخانه ها هم گفتگو کنند.


متن کامل asriran.com/003YAf

@MyAsriran باز کردن / نظر دهید

2022-06-24 19:25:05 چگونه مشکل هسته ای ایران حل می شود؟



رضا غبیشاوی
عصرایران

راه حل مشکل هسته ای ایران در سپردن حل مشکل به وزارت خارجه و پذیرش این راه حل از سوی همه بخش های حکومت است.

به این صورت که گروهی متشکل از وزارت خارجه، وزارت نیرو و سازمان انرژی اتمی به رهبری وزارت خارجه و با اختیارات کامل کلی - جزئی و اصلی - فرعی، برای حل این موضوع تصمیم گیری کند و این تصمیم اجرا شود. بقیه بخش های دولت و حکومت ایران از جمله ریاست جمهوری نیز آن را قبول کنند. به تبع آن، مسوولیت این تصمیم هم برعهده وزارت خارجه خواهد بود.

هم اکنون مذاکرات هسته ای ایران و قدرت های جهانی دچار توقف طولانی مدت یا بهتر بگوییم با بن بست روبه رو شده است و چشم اندازی برای توافق دیده نمی شود.

اگر حل مشکل هسته ای ایران برای مردم اروپا و امریکا، جنبه سرگرمی و پیگیری خبرهای روز جهان را دارد برای مردم ایران مسئله زندگی و کسب و کار است؛ مسئله تورم و قدرت خرید است؛ مسئله سختی در امور عادی و روزمره زندگی است. حتی اگر مسئله حیات و ممات نباشد؛ مسئله رشد فساد اقتصادی اداری و ابهام و ناشفافیت و‌ پنهان کاری است. مسئله تقویت و استمرار شرایط غیرعادی است که خود عامل صدها اتفاق منفی کوچک و بزرگ است.

حدود 20 سال از آغاز مشکل هسته ای ایران و به دنبال آن مذاکرات هسته ای با طرف های خارجی می گذرد. تاکنون 4 دولت (خاتمی، احمدی نژاد، روحانی و رئیسی)، 4 دبیر شورای عالی امنیت ملی (روحانی، لاریجانی، سعید جلیلی و شمخانی) و 5 وزیر خارجه (کمال خرازی، متکی، صالحی، ظریف و امیرعبداللهیان) و 5 دوره ریاست سازمان انرژی اتمی (آقازاده، صالحی دو دوره، عباسی و اسلامی) گذشته است. در همین مدت آژانس بین المللی انرژی اتمی شاهد 3 مدیر کل بود البرادعی، آمانو و گروسی و البته امریکا هم 4 رئیس جمهور را تجربه کرد: جرج بوش، اوباما، ترامپ و بایدن. در این مدت توافق هایی برای حل مشکل به دست آمد اما همه ناکام ماندند. از بیانیه سعدآباد در سال 82 تا برجام در سال 94.

این وضعیت نشان می دهد حل مشکل هسته ای ایران از طریق راه ها و چارچوب های قبلی، ممکن نیست که اگر بود تاکنون حل می شد.

این موضوع نشان می دهد مشکل هسته ای ایران به یک مشکل پیچیده تبدیل شده و به سمت یک مشکل غیرقابل حل حرکت می کند. باید متوجه بود در این صورت، این مشکل به موضوع طبیعی برای جهان تبدیل می شود. هر موضوع غیرعادی در صورت ادامه و استمرار به موضوع عادی تبدیل می شود.

مشکل هسته ای ایران نه تنها بخش هسته ای کشورمان را درگیر کرده بلکه فراتر از آن کل بخش های زندگی و کسب و کار در ایران را نیز با سختی روبه رو ساخته. از نفت و گاز تا مبادلات بانکی، از خودرو تا هواپیمایی، از حمل و نقل کالا تا کشتیرانی. از روابط تجاری با بزرگترین و پیشرفته ترین شرکت های جهان تا دادوستدهای کوچک با همسایگان.

اما راه حل چیست؟ مسوولان ایرانی می گویند هدف از برنامه هسته ای، تولید انرژی است. پس بهتر است در همین چارچوب، مشکل حل شود. فرض کنید در موضوع تولید برق از انرژی باد دچار مشکل و اختلاف بین المللی شویم. یا حتی موضوعات مربوط به نفت، گاز یا برق. در این صورت بهتر است مشکل در چارچوب همان وزارتخانه یا همان مجموعه حاکمیتی، حل و فصل شود.

هم اکنون دولت، مورد حمایت حداکثری و همه جانبه نظام است. در راس وزارت خارجه نیز فردی از اصولگرایان قرار دارد که سابقه و موضع گیری های گذشته او هیچ جایی برای گمانه زنی نمی گذارد. در نتیجه پیشنهاد می شود با اطمینان به این دولت و وزارت خارجه فعلی، تصمیم گیری درباره حل مشکل هسته ای به وزارت خارجه سپرده شود و همه بخش های دولت و حاکمیت نیز مکلف به پیروی از وزارت خارجه شوند.

می توان اطمینان داشت هر تصمیمی که وزارت خارجه به طور مستقل بگیرد حتی اگر تحت ریاست یک وزیر اصولگرا باشد این تصمیم، تصمیم منطقی و عقلانی خواهد بود زیرا هم وزارت خارجه نگاه فرابخشی را دنبال می کند و هم نسبت به دیگر بخش های حاکمیت و برخلاف شعارها و سخنرانی ها، به طور نسبی، واقعیت گرا و منفعت گراست.

راه ها و شیوه های قبلی آزموده شده اند و اگر نتیجه بخش بودند قطعا تاکنون نتیجه می دادند. امتحان راه جدید بی هزینه است و اگر هزینه ای داشته باشد هم قطعا به مراتب کمتر از هزینه مستقیم و غیرمستقیم مشکل هسته ای از جمله تحریم ها و ... است.

asriran.com/003Y2c

@Reza_Ghobeishavi باز کردن / نظر دهید

2022-06-22 17:49:55 بازنشر یادداشت "اولین سالگرد رئیسی؛ برجام مثل واکسن نشد" در کیهان


https://kayhan.ir/fa/news/244103 باز کردن / نظر دهید