تنها فایده تاریخ این است که از مطالعهاش انسان از ترقی و آینده | کافه هدایت
تنها فایده تاریخ این است که از مطالعهاش انسان از ترقی و آینده بشر هم ناامید میشود. در هر زمان که آدمها به هم برخوردهاند، این برخورد دائمی همیشه کشت و کشتار به بار آورده، هر ملتی که به درجه تمدن رسیده ملت همسایهاش که قلدر و پاچهورمالیده بود به آن حمله کرده و هستیاش را به باد داده است. خاصیت هر نسل این است که آزمایش نسل گذشته را فراموش بکند، وقایع تاریخ یک فاجعه و یا رومان است که به تناسب مقتضیات وقت هر مورخی مطابق سلیقه خودش از میان هرجومرج اسناد تاریخی بهرهبرداری کرده است، اما به ما ربطی ندارد. فقط درس پستی و درندگی و کینتوزی به ما میآموزد، به همین علت بشر را وادار میکنند همیشه رو به قهقرا برود. فقط الفاظ فرق میکند، اما دیکتاتور امروز به مراتب خطرناکتر از دیکتاتور هزار سال پیش است.