'خردمندی' حلقه گم شده امروز ما در حوزه های سیاسی، اجتماعی، فره | سوادکوهی های مقیم پایتخت
"خردمندی" حلقه گم شده امروز ما در حوزه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ...
خردمند آگاه، حکیم ابوالقاسم فردوسی، نگارنده هویت ملی و دینی ایرانیان است. دانشی مردی که در سراسر بیت های شاهنامه اش سرشار از خرد و خردورزی است ... نگاهی بر برخی از ابیات شاهنامه، این کتاب سترگ بیندازیم، با ستایش خرد روبرو می شویم که نخستین بیتش این است ...
به نام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه بر نگذرد
خداوند، جان را با خرد به کالبد انسان هدیه کرده است و این دو در کنار هم باید به کمال برسند وگرنه جان ِ بی خرد گرفتار خویشتن خویش می شود. گسسته خرد پای دارد به بند ... (همان)
و در ادامه خرد را بهترین داده ی خداوند معرفی می کند ...
خرد بهتر از هر چه ایزد بداد ستایش خرد را، به از راه داد
فزون از خرد نیست اندر جهان فروزنده ی کهتران و مهان
رهانَد خرد مرد را از بلا مبادا کسی در بلا مبتلا
در بیت های پایانی صفحه اول شاهنامه / در ستایش خرد می سراید:
خرد چشم جانست چون بنگری تو بی چشم شادان جهان نسپری
نخست آفرینش، خرد را شناس نگهبان جان است و آنِ سپاس
سه پاس تو چشم است و گوش و زبان کزین سه رسد نیک و بد، بی گمان
خرد را و جان را که یارد ستود؟ وگر من ستایم که یارد شنود؟
حکیما چو کس نیست، گفتن چه سود؟ ازین پس بگو کافرینش چه بود ...
در ابیات زیر به صراحت می سراید: اگر می خواهی شهریاری کنی خردمند باش اگر خواستار مال هستی، باید خرد بورزی ... اگر هوش و تدبیر و سیاست می خواهی دنبال خرد باش اگر می خواهی گرد دروغ و ریا نروی راهش خردمندی است اگر نام نیک می خواهی باز هم خرد یعنی خرد، دهنده ی نیکی هاست و باز دارنده از پلشتی ها برای همه طبقات جامعه ...
خرد افسر شهریاران بود خرد زیور تاجداران بود
دلی کز خرد گردد آراسته یکی گنج گردد پر از خواسته
زدانش بود جان و دل را فروغ نگر تا نگردی به گرد دروغ
ستوده تر آنکس بود در جهان که نیکش بود آشکار و نهان
همین چهار بیت نماینده حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. کوتاه سخن اینکه این ایرانی آگاه می دانست چه می گوید و چرا می گوید و چرا باید سی سال رنج ببرد تا این گنج را به فرجام رساند ... چنانکه خود سروده ...
بناهای آباد گردد خراب ز باران و از تابش آفتاب پی افکندم از نظم کاخی بلند که از باد و باران نیابد گزند نمیرم از این پس که من زنده ام چو تخم سخن را پراکنده ام
شاهنامه در پنجاه هزار بیت سروده شده که از همین چند بیت یادشده، می شود کتاب ها نوشت ... دریغا که ما اگر اخلاف شایسته ای بودیم امروز چنین پای در بند نبودیم ... مصداق بارز "گسسته خرد" ماهستیم و پریشانی امروز ما حاصل بی خردی ماست. گاه آن نرسیده که پندنامه بزرگان مان را بخوانیم و بکار بندیم؟
