2021-04-22 19:26:49
لاکتراشی؛ هنر زندگی با جنگل در مازندران
لاکتراشی از مهمترین و زیباترین صنایع دستی بومی استان مازندران محسوب میشود که در کنار تنوع فراوان، دارای سرگذشت پر پیچ و خم است.
لاکتراشی یا به زبان مازندرانی "چو تاشی" (تراشیدن چوب درخت) به معنای تراشکاری و شکل دادن چوبست برای رفع نیاز روزمره و از هنرهای اصلی مردم مازندران محسوب میشود. قدمت این هنر که با گوشت و خون مردم مازندران عجین شده و از گذشته تاکنون زینتبخش خانههای این دیار بوده است، به اعتقاد برخی از کارشناسان به بیش از ۸ هزار سال پیش باز میگردد و برخی نیز به قدمت ۱۱ هزار ساله آن تکیه میکنند.
در گذشته لاکتراشی یکی از شغلهای عمده در روستاهای مازندران بوده است؛ حتی در بخشهایی از مازندران، روستاها و آبادیهایی نام "لاک تراش" یا "لاک تراشان" بر خود داشتند که امروز فقط یک روستا در شهرستان نکا در شرق استان مازندران با همین نام باقی مانده است.
لاکتراشی برخلاف روزگار کنونی، در گذشته جنبه صنایع دستی نداشت و یکی از تولیدات مصرفی روزانه مردم محسوب میشد که بیشترین کاربرد آن در آشپزخانهها بود و افراد بسیاری در این حرفه مشغول بودند، اما امروزه با ورود وسائل صنعتی آشپزخانه و استفاده مردم از ابزارهای پلاستیکی و فلزی، لاکتراشی به یک محصول تزئینی تبدیل شده است.
به زبان سادهتر، تغییر شکل و سبک زندگی، لاکتراشی را آرام آرام به حاشیه رانده و فقط در ویترین خانهها دیده میشود.
لاکتراشی برخلاف دیگر هنرهای دست، چه از لحاظ شکل و ظاهر و چه از لحاظ ماهیت، ارتباط تنگاتنگی با طبیعت پیرامون خود دارد و با توجه به اینکه لاکتراشی هنر چوب محسوب میشود و مازندران نیز به واسطه جنگلهای انبوه دارای منابع غنی چوب است، بهتر میتوان ارتباط لاکتراشی با طبیعت مازندران را درک کرد.
لاکتراشی شامل ساخت مصنوعات چوبی با نقشهای الهام گرفته از طبیعت است. محصولاتی که ساخته هنر لاکتراشی است شامل ظروفی همچون کچه (قاشق چوبی)، جوله (وسیلهای شبیه پارچ چوبی)، برنج شور (کاسهای گود و بزرگ)، قند چوله، کترا (کف گیر)، پلاکر، دونه پاج (دیس گرد چوبی برای تمیز کردن برنج)، کلز (ملاقه) و… میباشد که بیشتر در طبخ، سرو غذا و تقریبا تمامی فعالیتهای آشپزی کاربرد دارد.
#هنر
#لاکتراشی
#صنایعدستی
@savadkohmp
#سوادکوهیهای_مقیم_پایتخت
488 views16:26