ایران‌نامه

2022-05-12 05:30:11 مریم میرزاخانی، یگانه‌ و فردای روشن ایران!
سجاد فتاحی
t.me/SIAGS
صدا، چهره و منشش دلنشین بود؛ «یگانه» را می‌گویم؛ دختری ۱۳ ساله؛ یکی از دختران این سرزمین که به گمانم فردای ایران بر شانه‌های آنها بسیار زیباتر از دیروز و امروز خواهد بود.
صدایش را برای اولین بار بر روی کلیپی شنیدم که کتابی را در حوزۀ کودکان روایت می‌کرد.
هنگامی که از او خواستند تا برای رعایت ظواهر و اینکه بتوانند تصویرش را هم به عنوان بخشی از آن کلیپ منتشر کنند شال بر سر کند، با قاطعیتی ستودنی گفت: نه!
نکتۀ مهم داستان پوشیدن یا نپوشیدن شال نیست؛ که موضوعی است در حیطۀ اختیارات و عقاید شخصی هر فرد؛ نکتۀ مهم، قاطعیت و اعتماد به نفس دختری است برای نه گفتن به آنچه که نمی‌پسندد؛ پاسخش را که شنیدم حسی از شادی سراسر وجودم را فراگرفت.
نمی‌دانم چرا او را که دیدم ناخودآگاه چهرهٔ «مریم میرزاخانی» در نظرم آمد.
امروز، ۲۲ اردیبهشت، زادروز «مریم میرزاخانی»است؛ نخستین زن جهانی ایران در حوزۀ ریاضیات که ایران و جهان خیلی زود او را از دست داد؛ امروز را به یاد او «روز جهانی زن در ریاضیات» نام‌گذاری کرده‌اند.
ایران می‌تواند بستری برای رشد و بالندگی مریم‌ها و یگانه‌های فراوانی باشد که آینده‌ای با شکوه را برای این سرزمین و ساکنانش رقم خواهند زد؛ تنها کافی است قواعد کهنه و منسوخ شده از دست‌وپای زنان این سرزمین گشوده شود؛ البته حتی اگر این کار را نکنند؛ یگانه‌ها این قواعد را منسوخ خواهند کرد و فردای ایران را خواهند ساخت.
#زنان_ایران
#دختران_ایران
#مريم_میرزاخانی
#یگانه
#روز_جهانی_زن_در_ریاضیات
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-29 21:12:10 گیلان و هرم وارونه مدیریت پسماند(۲)؛

بحران پسماند زباله در گیلان

هرم وارونه مدیریت پسماند عنوان سلسله گزارش‌هایی است که مرکز بررسی‌های استراتژیک در مورد چیستی و چرایی وقوع #بحران_پسماند در #استان‌های_ساحلی کشور و نحوه مواجهه با این بحران در دست تهیه دارد.

علی درستکار در مورد این گزارش، دومین گفتگو را با دکتر سجاد فتاحی و نرگس آذری، کارشناسان مرکز بررسی‌های استراتژیک انجام داده است.

برای دانلود این گفتگو با کیفیت دلخواه، از لینک زیر استفاده کنید:

aparat.com/v/Oti0M

@saarmedia_ir باز کردن / نظر دهید

2022-04-29 21:11:40 #ویدئو

گیلان و هرم وارونه مدیریت پسماند؛

ارتفاع ۱۰۰ متری زباله در میان جنگل

هرم وارونه مدیریت پسماند عنوان سلسله گزارش‌هایی است که مرکز بررسی‌های استراتژیک در مورد چیستی و چرایی وقوع #بحران_پسماند در #استان‌های_ساحلی کشور و نحوه مواجهه با این بحران در دست تهیه دارد.

علی درستکار در مورد این گزارش، گفتگویی را با دکتر سجاد فتاحی و نرگس آذری، کارشناسان مرکز بررسی‌های استراتژیک انجام داده است که اخیراً گزارشی میدانی را از این منطقه تهیه کرده‌اند.

برای دانلود این گفتگو با کیفیت دلخواه، از لینک زیر استفاده کنید:

aparat.com/v/W3OhV

@saarmedia_ir باز کردن / نظر دهید

2022-04-29 21:10:25 آلمان‌لنگه را دریابید!
سجاد فتاحی
t.me/SIAGS

روستای آلمان لنگه، روستایی زیبا در قلب جنگل‌های لنگرود استان گیلان است. بهشتی است به معنای واقعی کلمه و اگر آن را در نیابیم داستان تلخ سراوان برای آن نیز تکرار خواهد شد؛ گرچه بخشی از آنچه که نباید می‌شد شده است.
در سفری که سال ۱۳۹۸ همراه نرگس آذری برای تهیه گزارش پسماند استان گیلان به این استان داشتم، یکی از دلخراش‌ترین صحنه‌های ناکارآمدی و کیفیت نازل حکومت و حکمرانی در ایران، پس از سراوان، سایت دفع پسماند آلمان لنگه بود؛ در قلب زیباترین جنگل‌های ایران، در آلمان لنگه، زباله‌ها را بدون رعایت کوچک‌ترین معیارهای محیط‌زیستی، نه دفن که بر روی هم انبار کرده بودند؛ جنگل‌ را ویران، منابع خاک و آب را آلوده کرده و در حال ساخت سراوان دیگری در بخش دیگری از گیلان بودند.
هنگام خروج از سایت دفع پسماند آلمان لنگه در حالی که شرمسار از این بودم که به نمایندگی از دولتی ناکارآمد برای دیدن وضعیتی دلخراش به آنجا رفته‌ام؛ یکی از ساکنان روستا با داد و فریاد در برابرم قرار گرفت؛ هنوز چهره و صدای او در ذهنم است؛ آنروز او را به آرامش دعوت کردم و امیدش دادم که اوضاع درست می‌شود اما امروز باید به خاطر امیدی واهی که به او دادم از او عذرخواهی کنم؛ اشتباه افرادی چون من این بود که ما به چیزی امید بسته بودیم و دیگران را دعوت به امید به چیزی می‌کردیم که منبع ناامیدی و فلاکت ایران بود؛ از این منبع مولد ناامیدی که ناامید شویم؛ امید واقعی زاده خواهد شد.
در آن سال، سایت دفع پسماند آلمان لنگه، در نقطۀ شروعی بود که سال‌ها پیش سراوان در آن قرار داشت و امروز به اینجا رسیده است؛ مردم ایران، مردم گیلان، مردم لنگرود و مردم آلمان لنگه با دیدن داستان پرغصۀ سراوان از همین امروز باید به فکر نجات آلمان لنگه باشند؛ سرمایه‌های ارزشمند ایران را یکی پس از دیگری قربانی نظام مدیریت ناکارآمد خود می‌کنند و دیگر نباید در برابر آن سکوت کرد؛ اگر بخواهند آماده‌ایم علیرغم تمامی بی‌اعتمادی‌هایی که به آنها داریم یاریشان ‌کنیم اما اگر نخواهند دیگر انتظار سکوت از ما نداشته باشند؛ سکوت نخواهیم کرد!

#ایران #محیط_زیست #پسماند #کیفیت_حکمرانی
#سراوان #آلمان_لنگه #لنگرود
#نرگس_آذری
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-23 11:00:25 گناه رئیسی، گناه ضرغامی و سازوکارهای انتخاب حکمرانان در ایران

اگر به جای بیش از ۴ دهه امر به معروف و نهی از منکر خلق می‌آموختند که انتصاب فردی بدون تخصص بر مسندی کاملا تخصصی منکر در منکر است و پذیرش مسئولیتی که فرد، تخصصی در آن ندارد گناهی کبیره، وضعیت امروز ایران بهتر بود.
گناه عزت‌الله ضرغامی پذیرش مسئولیتی است که تخصصی در آن ندارد. گناه ابراهیم رئیسی انتصاب فردی بدون تخصص بر مسند یکی از تخصصی‌ترین وزارتخانه‌های کشور است و مجال این گناه را برای آن دو سازوکار ناکارآمد انتخاب حُکمرانان و مسئولین دولتی در ایران فراهم کرده‌ است.

#ایران #پایداری #حکمرانی
#سازوکارهای_انتخاب_حکمرانان
#مخزن_موزه_ملی
#عزت_الله_ضرغامی
#ابراهیم_رئیسی
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-18 16:16:25 خواسته‌های انقلابی و راهکارهای اصلاحی!
(نقدی بر پاسخ محمد قوچانی)
بخش اول
سجاد فتاحی
t.me/SIAGS
پس از انتشار مطلب «ناسازگاری اندیشه و کنش سیاسی- انتخاباتی در جریان اصلاح‌طلب»، محمد قوچانی در ذیل این مطلب در صفحهٔ اینستاگرام نویسنده نکاتی را بیان نمود که به نظرم باب بحث دربارۀ ناسازگاری اندیشه و کنش در اصلاح‌طلبان ایرانی را بیش از پیش گشود.
قوچانی در پاسخ به آن نقد، بیان خواسته‌ها و آرزوهای خود در برابر آقای رئیسی را مشابه ارائۀ برنامۀ نامزدی شکست خورده در انتخابات به نامزد پیروز دانسته است. جدا از تفاوت اساسی که بین برنامه، آرزو و خواسته وجود دارد، اصولا یکی دیگر از دلایل اصلی شکست اصلاح‌طلبی و اصلاح‌طلبان در ایران آن بوده که برای برآورده کردن آرزوها و خواسته‌هایی شبیه آنچه محمد قوچانی طرح نموده و در انتخابات‌ها از طریق آنها از بدنۀ تحول‌خواه جامعۀ ایرانی رأی گرفته‌اند، برنامه‌ای نداشته‌اند و البته من معتقدم که در چهارچوب نظام سیاسی و قانون اساسی کنونی نمی‌توانسته‌اند داشته باشند؛ چون سقف آن خواسته‌ها، آرزوها و مطالبات از سقف و چهارچوب نظام سیاسی و قانون اساسی کنونی فراتر است و خواسته‌ها و آرزوهایی اصولاً انقلابیند.
نمی‌توان در عالم آرزوها، خواسته‌ها و مطالبات، انقلابی بود و در عرصۀ کنشِ سیاسی شعار اصلاح‌طلبی سر داد و آنوقت توقع داشت که هم جامعه در بلند مدت به این تناقض پی نبرده و نسبت به آن آگاه نشود و هم نظام سیاسی نسبت به نیت اصلاح‌طلبان بدگمان نگردد.
اصلاح‌طلبان ایرانی تکلیفشان مشخص نیست! از یک سو خواسته‌ها و آرزوهایی انقلابی در سر دارند و از سوی دیگر ابزارهایی اصلاحی در چهارچوب نظام سیاسی و قانون اساسی کنونی را جستجو می‌کنند.
تا آنجا که به خاطر دارم نه محمد قوچانی و نه هیچ‌یک از اصلاح‌طلبان ایرانی هیچگاه برنامه‌ای مشخص برای محقق نمودن آرزوها و خواسته‌هایی شبیه آنچه قوچانی در دیدار با رئیسی بیان نموده ارائه نکرده‌اند؛ و البته طبیعی است که ارائه نکنند چون هم امکان‌ناپذیر است و هم حتی در صورت تهیه برنامه، برای همیشه امکان بازیگری در چارچوب نظام سیاسی کنونی را از دست خواهند داد.
اصلاح‌طلبانی چون محمد قوچانی باید در برابر دوراهی کوتاه کردن سقف آرزوهای خود یا تجدیدنظر در ایدۀ اصلاح‌پذیر بودن نظام سیاسی و قانون اساسی کنونی یکی را برگزینند و ادامۀ این بازی دوگانه دیگر امکان‌پذیر نیست و از سوی تحول‌خواهان ایرانی با اقبال روبرو نخواهد شد.
محمد قوچانی در کامنت خود نکات دیگری را نیز بیان نموده که در نوشته‌های بعدی به آنها خواهم پرداخت.
از او سپاسگزارم که باب بحث را گشود.

#ایران #پایداری #قانون_اساسی
#اصلاح_طلبی
#محمد_قوچانی
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-12 10:03:05 ناسازگاری اندیشه و کنش سیاسی-انتخاباتی در جریان اصلاح‌طلب
(نمونۀ موردی محمد قوچانی)
سجاد فتاحی
t.me/SIAGS
به نظرم بزرگترین نقد بر جریان اصلاح‌طلب در ایران آن است که آرزوهایی دارد و خواسته‌ها و مطالباتی را طرح می‌کند که اصولاً امکان تحقق در چهارچوب قانون اساسی و نظام سیاسی جمهوری اسلامی را ندارد؛ اما در عین‌حال می‌خواهد در همین چهارچوب، بازیگری و کنش سیاسی خود را انجام داده و البته گهگاهی به قدرت نیز دست یابد. همین رویکرد، اندیشه و کنش سیاسی-انتخاباتی آنها را ناسازگار نموده و یکی از مهمترین علت‌های شکست اصلاح‌طلبی در ایران و از دست رفتن سرمایۀ اجتماعی آنان است.
محمد قوچانی را جز دو بار از نزدیک ندیده ام؛ اما به خاطر تمام فعالیت‌های مطبوعاتیش در دهه‌های گذشته برایم فردی دوست‌داشتنی و قابل احترام است و از نوشته‌های او بسیار آموخته‌ام؛ اما او اخیراً گزارشی را از جلسۀ دیدار اخیر «رئیس‌جمهوری اسلامی» با اصحاب رسانه در صفحۀ اینستاگرام خود منتشر کرده است که به نظرم نمودی آشکار از همان ناسازگاری اندیشه و کنش سیاسی-انتخاباتی است که در ابتدای متن گفتم.
محمد قوچانی بیان نموده که در صحبت خود به آقای رئیسی گفته است که «گرچه به شما رأی نداده‌ام اما آرزوی تحقق سه گام اساسی» زیر را در دولت شما دارم:
- اصلاح نظام انتخابات کشور تا انتخابات رقابتی‌تر شود
- تحقق سیاست خارجی مستقل و «نه شرقی، نه غربی»
- حل شکاف‌های رو به تزاید اجتماعی مانند حوادث تلخ ورزشگاه مشهد یا طرح ناپخته و نادرست صیانت! از اینترنت.
گرچه به نظرم به دلیل محدودیت‌های موجود در ساختار نظام جمهوری اسلامی، با حفظ این ساختار و بدون بازنگری اساسی در قانون اساسی و نظام سیاسی کنونی، اصولاً هر سه آرزوی محمد قوچانی، در حد آرزو باقی خواهد ماند، اما نقدی که می‌توان با توجه به این آرزوها بر کنشگری سیاسی-انتخاباتی محمد قوچانی و البته جریان اصلاح‌طلب وارد کرد این است که اگر به راستی این آرزوها را مهم می‌دانند که به نظرم می‌دانند، و اگر تصور می‌کنند تحقق چنین آرزوهایی تنها در دولتی همانند دولت آقای رئیسی ممکن است، که به قول محمد قوچانی «معتمد نظام» است و برخوردار از «سرمایۀ سیاسی کافی»، که به نظر من هم چنین است، پس این همه کوفتن بر طبل حضور در انتخابات برای انتخاب نامزدی اصلاح‌طلب و نسبتاً تحول‌خواه و افزایش تنش در فضای سیاسی کشور در دهه‌های گذشته برای چه بوده است؟
آیا محمد قوچانی و اصلاح‌طلبان تصور می‌کنند که با حضور نامزد مطبوعشان در قدرت که بواسطۀ ساختار سیاسی جمهوری اسلامی عموماً با تنش‌هایی فراوان همراه است اندک امید موجود برای تحقق این آرزوها بیشتر می‌شود؟ یا همانند تجربۀ دوران خاتمی، ایام انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ و دوران ریاست‌جمهوری روحانی تنش‌های سیاسی بین بخش‌های اصلی نظام سیاسی و نامزد انتخاب‌شدۀ اصلاح‌طلبان، اندک امید موجود برای تحقق چنین آرزوهایی را نیز بر باد خواهد داد؟
بر این اساس به نظرم محمد قوچانی و البته اصلاح‌طلبانی که امید به تحقق آرزوهایی شبیه به آرزوهای او را در چهارچوب قانونِ اساسی و نظام جمهوری اسلامی در سر دارند، برای آنکه سازگاری بین اندیشه و کنش سیاسی‌شان حفظ شود باید در ایام انتخابات به افرادی چون سید ابراهیم رئیسی رأی دهند؛ چرا که اگر امیدی به تحقق آرزوهای آنها در نظام سیاسی کنونی باشد تنها از مسیر انتخاب افرادی چون رئیسی خواهد بود که به قول محمد قوچانی «معتمد نظام» است و برخوردار از «سرمایۀ سیاسی کافی»؛ که البته به نظر نگارنده، آن آرزوها از این مسیر نیز تحقق نخواهد یافت.

#ایران #حکمرانی #قانون_اساسی
#اصلاح_طلبی
#محمد_قوچانی
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-10 05:50:15 تاراج امانت ملّت بوسیلۀ دولت
(پی‌سنگ سیزدهم قانونِ اساسی: تفسیرپذیری و ناکارآمدی قانونِ اساسی)
سجاد فتاحی
t.me/SIAGS
تصور کنید که امانتی را به فردی داده‌اید و قرارداد بین شما به‌گونه‌ای است که گیرندۀ امانت، هم می‌تواند آن را به شما بدهد و هم ندهد؛ چه اتفاقی خواهد افتاد؟ یا فرد آنقدر اخلاق‌مدار است که آن را به شما خواهد داد؛ یا با استفاده از عدم شفافیت قرارداد آن را به شما نمی‌دهد؛ یا قدرت شما باید به‌گونه‌ای از فرد مقابل بیشتر باشد که او را مجبور به دادن امانت کنید.
این اتفاقی است که در رابطۀ بین دولت و ملّت در ایران رخ داده است؛ و نظام سیاسی، بواسطۀ عدم شفافیتِ قانون اساسی که همان قرارداد بین ملت و دولت است، حق و حقوق ملت را، که به امانت به او سپرده است، نمی‌دهد؛ و ملت نیز تا امروز از قدرت کافی برای ستاندن حق خود برخوردار نبوده است و البته تاریخ نشان داده است که «چنان نماند و چنین نیز هم نخواهد ماند».
یکی از ایرادهای بنیادینِ قانونِ اساسیِ جمهوری اسلامی عدم شفافیت آن است؛ و بواسطۀ همین نقص است که می‌توان با تفسیرهایی گوناگون از این قانونِ اساسی، هم حکومتی مطلقه و استبدادی را از آن بیرون کشید و هم حکومتی دموکراتیک را که طبیعتاً در نهایت، تفسیر نظام سیاسی که قدرت اقتصادی و سیاسی را در دست دارد حاکم می‌گردد.
قوانین اساسی، به هر اندازه که غیرشفاف و تفسیرپذیر باشند از کارآمدی و کیفیت کمتری برخوردار بوده و نمی‌توانند وظایف خود را به درستی در کشورها ایفا کنند.
قانون اساسی‌ای که بعد از گذشت بیش از چهار دهه هنوز در آن مشخص نیست که منظور از «رجل سیاسی»، مردان است یا مقصود بزرگان و افراد شناخته شدۀ سیاسی، فارغ از جنسیت آنهاست؛ یا در آن مشخص نیست که حدومرزِ نظارت استصوابی در آن چگونه است؛ و البته بسیاری موارد غیرشفاف دیگر، نه تنها نمی‌تواند مسئله‌ای را در ایران حل کند بلکه بر عمق و شدت مسائل ایران خواهد افزود.
از این منظر می‌توان گفت که پی‌سنگ سیزدهم قانون اساسی آیندۀ ایران «صراحت و شفافیت» است؛ که باید در نگارش تمامی اصول این قانون مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که تفسیرپذیری قانون اساسی، امکان سوء استفاده از آن را توسط سیاست‌مداران در قدرت فراهم نموده و فرصتی را برای تاراج امانت ملت توسط دولت فراهم می‌کند. این همان اتفاقی است که در ایران رخ داده است.

پ.ن: در این متن دولت و نظام سیاسی به یک معنی به کار رفته است.

مطالب مرتبط
پی‌سنگ‌های قانون اساسی

#ایران #پایداری #حکمرانی #قانون_اساسی #پی_سنگ_های_قانون_اساسی
#شفافیت
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-09 07:39:54 مُردن در آب مطهر

مُردن در آب مطهر فیلمی است به کارگردانی نوید محمودی که در آن به خوبی به مسائل هموطنان افغانستانی در ایران پرداخته شده است.
در جشنوارۀ فیلم ۹۸ در قالب برنامۀ نقد نو که به همت دوست عزیزم امیرحسین تمنایی و با حمایت مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری و حسام الدین آشنا برگزار شد، فرصتی دست داد تا دربارهٔ اين فيلم با کوروش علیانی و میلاد دخانچی صحبت کنیم. نسخهٔ کامل این گفتگو را می‌توانید در سایت آپارات مشاهده‌ کنید.
به نظرم این روزها بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم تا مُردن در آب مطهر را بارها و بارها ببينيم.

پ.ن: در صحبت‌های خودم در این برنامه از مفهوم هم‌وطنان افغان استفاده کرده‌ام که صحیح‌تر آن بود که از هم‌وطنان افغانستانی استفاده‌ کنم.

#ایران
#افغانستان
#مردن_در_آب_مطهر
#نوید_محمودی
#سجاد_فتاحی باز کردن / نظر دهید

2022-04-06 04:25:16 میانکاله، قربانی بعدی توهم، جهل و رانت

محسن رنانی در شانزدهم دی‌ماه ۱۴۰۰ متنی را منتشر کرد با عنوان «هرمز کیش، قشم مات؟» چکیده و جان کلام او در آن متن این بود که میراث طبیعی و تاریخی ایران قربانی اتحاد نامقدس «توهم، جهل و رانت» در نظام تدبیر ایران شده است؛ و اگر با «اتحادهای مقدس میهنی» در برابر آن نایستیم «برای نسل‌های آیندۀ کشور، آینده‌ای باقی نخواهد ماند».
به نظرم داستان امروز میانکاله نیز همان است؛ و کافی است در آن متن، به جای هرمز، کیش و قشم بگذاریم «میانکاله»؛ اتحاد نامقدس «توهم، جهل و رانت» قربانی تازه‌ای می‌خواهد و این قربانی تازه میانکاله است.

در فایل پیوست می‌توانید، فایل صوتی متن محسن رنانی را بشنوید.

#میانکاله
#هرمز
#کیش
#محسن_رنانی
#سجاد_فتاحی
https://t.me/SIAGS باز کردن / نظر دهید