نعمت تا زمانی نعمت است که هدف و سمت و سوی الهی داشته باشد و از آن در راه عبودیت خدای متعال استفاده شـود. ولی اگـر همان نعمت، مورد ناسپاسی قرار گیرد و از آن به درستی بهره گیری نگردد تبدیل به نقمت می شود و در این صورت باید به انتظار نزول بلا و عقاب و عذاب خدا نشست؛ چرا که تبدیل نعمت بـه نـقمت و بلا از سنن ثابت خداوند است.
ومَن یبَدِّلْ نِعْمَةَ اللّهِ مِن بَعْدِمَا جَاءَتْهُ فَإِنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ (بقره: 211 ) و هر کس نعمتی را که خدا به او داده، دگرگون سازد، بی تردید عقوبت خدا سـخت اسـت.
بر اساس این دلیل قرآنی و سنت الهی، اگر مردم از این دین الهی و از نعمت ولایت که بزرگ ترین نعمت و مکمل و متمّم آیین اسلام است، به خوبی حمایت نکنند و در مورد خاص خـود از آنـ بـهره نجویند و نسبت به آن کـفران نـعمت کـنند به یقین خداوند هم، آنان را از این نعمت محروم می سازد و قرآن این تهدید حتمی را همان روز به آنها گوشزد کرد و فرمود:
فَلاَ تـَخْشَوْهُمْ وَاخـْشَوْنِ (مـائده: 3) [نسبت به دین خود] از آنها (کفار) نترسید و از خـود مـن بترسید.
و بدین وسیله اعلام نمود که آیین اسلام از ناحیة کفار در امنیت کامل است و هیچ خطری در هیچ زمانی آن را تـهدید نـمی کند. تـنها تهدیدی که متوجه اسلام است از ناحیةخود مسلمانان است؛ به ایـن صورت که اگر آنها این نعمت خاص و دین کامل الهی را کفران کنند و آن را ترک گویند یا به صـورت نـاقص عـمل کنند در آن صورت است که خدای تعالی نعمت خود را از آنان سلب نـموده و لبـاس ترس و ناامنی و اضطراب و آوارگی بر تنشان می کند همچنان که دیدیم مسلمانان کفران نعمت کردند و خدا هـم آن کـار را کـرد.
و ما اکنون بازتاب و آثار ناگوار این کفران نعمت را در بخش عظیمی از جامعة اسـلامی و مـسلمانان بـه روشنی می بینیم که فقر اقتصادی و فقر فرهنگی و معنوی و دوری از مظاهر تمدن و علوم و فنون و ترس از دشـمن و نـاامنی اجـتماعی مرعوب شدن و عقب ماندن و نداشتن قدرت دفاع از کیان خود از جملة آنهاست.
ر.ک. ترجمه المـیزان، ج 5، ص 290 ـ 291. ر.ک. تـرجمة المـیزان، ج 5، ص 287 با دخل و تصرف اندک.
