ما و میراث دوم خرداد محمدرضا نژادحیدری: با گذشت بیش از دو | جمعيت توسعه وآزادى|تاک کرمان
ما و میراث دوم خرداد
محمدرضا نژادحیدری: با گذشت بیش از دو دهه از دوم خرداد 1376 و برگزاری انتخاباتی تاریخی و تاریخ‌ساز در ایران، ماجرای دوم خرداد همچنان برای اهل نظر اعم از موافق و مخالف موضوعی قابل بحث و نقد است. در این نوشتار سعی خواهم کرد به صورت اجمالی به این موضوع بپردازم که حماسه دوم خرداد چه بود و از چه جهت برای تاریخ سیاسی معاصر ایران اهمیت دارد؟:
1: دوم خرداد اولین رقابت سیاسی جدی در عصر جمهوری اسلامی بود. اگرچه روسای جمهور ایران برآمده از انتخاب مردم بودند؛ اما این انتخاب بیش از آنکه نتیجه «رقابت» باشد، معطوف به «اجماع» اهل نظر بود. یعنی مجموعه نیروهای سیاسی داخل حاکمیت جمهوری اسلامی با اجماع و توافق روی نامزدی خاص رئیس جمهور را بر می‌گزیدند و در انتخابات نیز بدون رقابتی جدی نتیجه اجماع به نتیجه انتخابات تبدیل می‌شد. اما در دوم خرداد عرصه رقابت به صف بندی دو جناح که نماد دو تفکر سیاسی جاری در فضای سیاسی کشور بودند تبدیل شد. جناح راست با نامزدی علی اکبر ناطق نوری و جناح چپ و کارگزاران سازندگی با نامزدی سید محمد خاتمی. دوم خرداد اولین رقابت معنادار در جمهوری اسلامی بود. اگر ناطق نوری سابقه وزارت کشور و ریاست مجلس را در کارنامه خود داشت، سیدمحمد خاتمی هم سابقه نمایندگی مجلس، حضور در راس وزارت ارشاد و نمایندگی بنیانگذار جمهوری اسلامی در روزنامه کیهان را در پرونده خود داشت. در حقیقت می‌توان گفت دو رقیب از وزن یکسانی در عرصه سیاست برخوردار بودند و این رقابت را معنادارتر می‌کرد. اگرچه در ضمیرناخودآگاه جامعه آن روزگار این بود که ناطق نوری پیروز این هماورد است، اما مردم تسلیم این گزاره باطل نشدند و نامزد رقیب ناطق‌نوری خیلی زود توانست با طرح مباحثی که برای جامعه، خصوصا نسل جوان آن روزگار جذابیت بیشتری داشت، سیر صعودی در افکار عمومی طی کند و بتواند در رای گیری روز 2 خرداد 1376 با کسب بیش از 20 میلیون رای در انتخابات پیروز شود. انتخاباتی که رهبر انقلاب آن را «حماسه» خواندند.
