قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین ، بازی امروز و دیروز یا یک مذاکره | تقي رحماني
قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین ، بازی امروز و دیروز یا یک مذاکره ۶ ساله ؟
سایت ملی مذهبی
در تیرماه سال 99 محمدجواد ظریف یک هفته پس از حضور جنجالی در صحن مجلس برای اولین بار در کمیسیون امنیت ملی حاضر شد تا درباره سند همکاری 25 ساله با چین توضیح دهد، و این در حالی بود که خبری هم از هیاهوها و فریادهایی که او را «دروغگو» می‌خواند، نبود. درست در همان روز، «نیویورک تایمز» نیز گزارشی درباره این سند منتشر کرد. گزارش روزنامه آمریکایی هر چند از جزییات تازه‌ای خبر نمی‌داد اما نکات قابل توجهی در آن مطرح شد.
نکته‌ای که در گزارش روزنامه «نیویورک تایمز» نیز به آن اشاره شده است. این روزنامه آمریکایی ادعا کرده بود که سند همکاری بین دو کشور 18 صفحه است و می‌تواند ضربه‌ای به تحریم‌های آمریکا علیه ایران باشد.
هر چند نفوذ چین را در خاورمیانه گسترش می‌دهد. به نوشته این روزنامه سند همکاری 25 ساله در روابط چین و آمریکا نیز اثری منفی خواهد داشت. طبق آن چه «نیویورک تایمز» ادعا کرده در این سند همکاری چینی‌ها در عرصه‌های مختلف از نظامی گرفته تا راه‌آهن و فعالیت‌های مالی و بانکی در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند و در مقابل ایران نیز تخفیف‌های گسترده‌ای در حوزه انرژی برای آن‌ها قائل می‌شود.
در آن زمان نشریه «پترولیوم اکونومیست» به نقل از یک منبع نزدیک به وزارت نفت ایران از یک قرارداد ۴۰۰ میلیارد دلاری میان ایران و چین خبر داد. قراردادی که رقم آن از کل تولید ناخالص داخلی ایران بیشتر است.
به گزارش پترولیوم اکونومیست بر اساس این طرح ۲۵ ساله چینی‌ها در بخش نفت، گاز و پتروشیمی ایران ۲۸۰ میلیارد دلار و در توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و تولیدی ایران ۱۲۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خواهند کرد. پترولیوم اکونومیست در گزارشی نوشت که این قرارداد در واقع تکمیل‌شده توافقی است که در سال ۲۰۱۶ میان دو کشور صورت گرفته است.
نقطه عطف قرارداد ایران و چین را می‌توان آخرین سفر خارجی رئیس مجلس دهم دانست، سفری که وزارت خارجه آن را ترتیب داد با علی لاریجانی پیام مکتوب مقام معظم رهبری را به رئیس جمهور این کشور تقدیم کند، از آن زمان سرعت پیش روی قرارداد چشم گیر شد به نحوی که 5ماه بعد از این سفر، رئیس مجلس وقت از تدوین برنامه همکاری بین ایران و چین خبر داد و کمتر از یک ماه پیش نویس اولیه ایران به طرف چینی ارائه شد.
اما با همه خبرها و حاشیه هایی که ایجاد شد، علی لاریجانی هم چنان بازیگر اصلی این قرارداد بوده است. لاریجانی که حالا بیش از یک سال است که دیگر رئیس قوه مقننه نیست احتمالا این تصور را داشت که می تواند در پیشروی قرارداد چین اثرگذار شود و نقش مهمی بازی کند. حالا می توان دریافت که لاریجانی چطور با بازی در نقش مشاور رهبر جمهوری اسلامی سعی کرد مسولیت پیگیری قرارداد 25ساله را بر عهده می گیرد و تیمی را برای بررسی، ارزیابی و انجام قرارداد تشکیل دهد.
به نظر می رسد محمود واعظی در حالی از پنهان کاری از مفاد قرارداد می گوید که نه او و نه سایر ارکان نظام و دولت توجه ندارند که طبق اصل 153 قانون اساسی؛ که می گوید «هر گونه قرارداد که موجب سلطه بیگانه برمنابع طبیعی و اقتصادی ، فرهنگ و ارت و دیگر شئون کشور گردد ممنوع است.»، سند نه تنها باید به طور کامل و با جزییات منتشر شود بلکه باید مورد ارزیابی دقیق نیز قرار بگیرد که خلاف این اصل مهم قانون اساسی کشور نباشد.
@Mellimazzhabi
متن کامل گزارش
