2021-05-04 02:38:02
#قاسم_نورباتف_و_ترکمنهای_ایران
قاسم نورباتف با کتاب «ایران تورکمن‌لری‌نینگ غوُشغئ دورموشئ» (وضعیت شعر در میان ترکمنهای ایران) وارد فضای ادبیات ترکمن‌صحرا شد و با این اثر خود دروازه ی نقد ادبی را به روی محققان دیگر در ترکمن‌صحرا باز کرد.
اما قبل از آن در مصاحبه‌ای در تلویزیون ترکمنستان، درست بعد از استقلال این کشور، از سفر خود به میان ترکمنهای سوئد گفت و از جوانانی که به دلایلی از ایران ترک وطن کرده بودند، گزارش جذابی داد و با این مصاحبه، دل ترکمنهای ایران را نیز به دست آورد.
توانایی‌های ادبی قاسم نوربات در ادبیات ترکمنستان، بر کسی پوشیده نیست.
اشعار کودکانه او از سال‌ها قبل با ترجمه‌ی روسی وارد کتاب‌های درسی کودکان جمهوری‌های شوروی سابق شده بود. او رمان نویس، شاعر و محقق زبان و ادبیات ترکمن بود و تا آخر عمر به عنوان مدرس ادبیات ترکمنی در دانشگاه پلی تکنیک عشق آباد خدمت کرد.
قاسم نوربات ادیبی اخلاق‌مدار، نرم‌خو و مبادی آداب بود. رفتار آرام و خوش برخوردش در کنار فرهیختگی علمی، شخصیتی دوست داشتنی از وی ساخته بود.
مصاحبت با او شیرین و به یاد ماندنی بود؛ به طوریکه هر بار بی‌صبرانه برای دیدارش لحظه شماری می‌شد. نورباتف خانواده‌ای مهمان‌نواز داشت. بسیاری از مهمانان علاقه‌مند به ادبیات ترکمن زمانی‌که از ایران به ترکمنستان می‌رفتند، مهمان منزلش می‌شدند. این خصلت او شاید از تاثیرات همجواری با دریای خزر و زندگی در شهر حسنقلی بود. وی دلی به وسعت همین دریای خزر نیز داشت.
او نظریات بکر و جالبی درباره‌ی ترکمن‌هایی که از ایران به ترکمنستان آمده و کارهای ادبی انجام داده بودند، داشت. در این‌باره کمتر از سوی محققان ادبی ترکمنستان صحبت می‌شود. مثلا او معتقد بود که اولین کسی که مختومقلی و ادبیات کلاسیک را به صورت علمی معرفی کرد، احمد آخونداوف گرگانلی بود.
احمد گرگانلی فرزند رجب آخوند در سال ۱۹۰۷ از کوموش‌دپه به ترکمنستان رفت و در رشته‌ی زبان و ادبیات ترکمنی تحصیل کرد و در جنگ جهانی دوم در محاصره لنینگراد از سوی نیروهای آلمانی کشته شد.
نورباتف درباره‌ی رحمان رجب‌اوف رحمانی نیز می‌گفت: «اگر کسی تاکنون کاری برای زبان و ادبیات ترکمنی انجام نداده بود و حتی اگر از این به بعد هم کاری انجام نگیرد، تنها کارهای علمی رحمان رحمانی برای ادبیات ترکمن کفایت می‌کرد.»
رحمان رجب‌اوف رحمانی نظریه‌پرداز ادبی پس از جریانات سیاسی سال 1325 از کوموش‌دپه به ترکمنستان پناه برده بود.
امروز که خبر فوت قاسم نورباتف را شنیدم، هم از فراقش غمگین شدم و هم از بابت برنامه‌هایی که برای ادبیات ترکمن در سر داشت و نتوانست به پایان ببرد، دلم گرفت؛ یکی از آن کارها تصحیح و تنقیح اشعار مختومقلی براساس نسخه‌ی احمد آخونداوف گرگانلی بود.
روحش شاد و قرین رحمت باد.
#حمیدکمی
از #جرگلان تا #خزر با رسانه تلگرامی و اینستاگرامی #تورکمن_میراثی
لینگ عضویت در #کانال
@torkmanmirasi
لینگ عضویت در #گروه
@gorohejargalan
#ارتباط باما
@turkmenmirasi_2019
#اینستاگرام http://instagram.com/Turkmen_mirasi
138 viewsادمین کانال تورکمن میراثی, 23:38
ک
