2020-06-18 13:42:34
*گلايه‌اي دوستانه از نويسندگان يک مقاله*
محمود پايدار
مقاله‌اي با عنوان "تحليل فرايندهاي محلي در پراکنش فضاي شهري (مطالعه موردي شهر گرگان)" در مجله پژوهش هاي جغرافياي انساني (دوره 51، شماره 4، زمستان 1398 ، صفحه 825 تا 851) منتشر گرديده ، و در اين مقاله سعي شده که به علل و عوامل توسعه افقي شهر گرگان پرداخته شود.
به زعم گروه نويسندگان مقاله (سيدعلي علوي ،ابوالفضل مشکيني،جلال کرمي، بايرام چوقی کمکي ، عبدالحميد نشاط)، براي گردآوري داده‌هاي استفاده شده در اين مقاله با 150 متخصص محلي در استان گلستان و گرگان که در فرايند توسعه شهر گرگان مشارکت داشته‌اند مصاحبه کرده اند.
فارغ از بحث هاي علمي طرح شده در اين مقاله و روش پژوهش نسبتا مخدوش در جامعه آماري آن که از حوصله اين سياهه کوتاه خارج است، مسئله‌ايي که در اين مقاله براي راقم و بسياري از مردم ترکمنصحرا قابل تامل و سوال برانگيز شده اين است که در صفحه 842 نشریه نويسندگان مقاله در بررسي تمايل کشاورزان و روستائيان اطراف گرگان براي فروش زمين‌هايشان مدعي شده اند که "بخشي از خريد و فروش زمين و مسکن [در اطراف گرگان] از سوي *مهاجران ترکمن و افغاني* صورت مي گيرد."
نويسندگان اين مقاله دانسته و يا ندانسته ترکمنهاي بومي استان گلستان را مانند برادران و خواهران عزيز و هميشه مظلوم افغانستاني "مهاجر" و در يک گروه دانسته و در مقاله خود از زبان به اصطلاح کارشناسان خبره محلي و کشوري خود آن را به زبان قلم آورده اند. زماني موضوع عجيب‌تر مي شود که دو تن از نويسندگان اين مقاله ( آقايان دکتر عبدالحميد نشاط و دکتر بايرام چوقی کمکي) که در اين بخش از مقاله ترکمنها را مانند افغاني‌ها "مهاجر" خوانده، خود نيز ترکمن هستند.
اين حضرات خود نيز واقف هستند که ترکمنها در ترکمنصحرا يا استان گلستان "مهاجر" نبوده و نيستند و اين بحث نوعي توضيح واضحات است، همانطور که هم استاني‌هاي گرگاني عزيز در اينچه برون يا چات مبادرت به خريداري زمين مي کنند، ترکمن ها نيز در مناطق جنوب ترکمن صحرا يا گرگان مي توانند زمين و ملک خريداري کنند و اين موضوع پيچيده و عجيبي نيست که قابل درک و فهم نباشد.همانطور که گرگاني در شمال استان گلستان "مهاجر" محسوب نمي شود ترکمن نيز در جنوب استان گلستان يا شهر گرگان "مهاجر" محسوب نمي شود.
هر چند از نويسندگان غير بومي اين مقاله انتظار زيادي نمي رود ولي بايسته‌تر بود دو تن از نويسندگان ترکمن اين مقاله که از قشر دانشگاهي و بومي ترکمنصحرا نيز هستند همانطور که بارها ضرب المثل يِدي اُولچاپ، بير کِس ( Ýedi ölçäp, bir kes ) [فارسي: هفت بار اندازه بگير، يک بار بُرش بزن] را شنيده اند در پژوهش‌هاي اينچنيني نيز به حداقل مباني پژوهش پايبند و به تفاوت معاني واژه‌هاي "مهاجر" و "بومي" واقف باشند و براي طرح چنين مباحث حساسي تامل بيشتري در انتخاب و چينش کلمات در ساختار جمله داشته و در پژوهش خود فرق بين يک قوم شريف "مهاجر" غير ايراني مانند برادران عزيز افغان با يک قوم شريف و ايراني "بومي" مانند ترکمن هاي غيور را بدانند.
مولوي جلال الدين محمد بلخي مي فرمايند: نکته‌اي کان جست ناگه از زبان/ همچو تيري دان که آن جَست از کمان(مثنوي معنوي، دفتر اول)، مفهوم ترکمني اين شعر حضرت مولانا را مي توان در قالب ضرب المثل ترکمني آيديلان سُوز، آتيلان اُوق (Aýdylan söz atylan ok) بيان کرد.يکي از علل نوشتن اين سياهه و گلايه، اين موضوع بوده که همين جملات مقاله‌ها و پژوهش هاي اينچنيني با چنين اشتباهاتي در آينده به عنوان مرجع و ماخذ و رفرنس براي ديگر پژوهشگران مورد استفاده قرار مي گيرد، به همين علت نقد و واکنش به اينگونه اشتباهات در مقاله هاي منتشر شده را مي توان از ضروريات محسوب کرد.
_آز ايلينگ داناسي گِپلاپ - گِپلاپ دألي بُولار، کُوپ ايلينگ دأليسي گِپلاپ - گِپلاپ دانا بُولار_
Az iliň danasy gepläp-gepläp däli bolar, Köp iliň dälisi gepläp-gepläp, dana bolar.
@TurkmensahraTv
522 views10:42
T
