2022-02-08 13:23:50
فراخوان بازنگری در دستور خط فرهنگستان
۱ از ۳
در پی تشکیل کارگروه بازبینی دستور خط فارسی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پیش‌نویس جدیدی برای دستور خط فارسی آماده شده است. انجمن فرهنگی‌آموزشی ویرایش و درست‌نویسی در جایگاه بازوی مردمی و مطالبه‌گر زبان فارسی، از تمام کارشناسان و صاحب‌نظران در این زمینه دعوت می‌کند ضمن مطالعۀ این پیش‌نویس، نقدها و نظرهای خود را تاریخ ۳۰بهمن۱۴۰۰ به‌صورت مکتوب به انجمن ارسال کنند.
تاریخچه
فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال ۱۳۷۲ به‌ابتکار مرحوم دکتر حسن حبیبی کارگروه دستور خط را به‌ریاست دکتر علی‌اشرف صادقی و سپس استاد احمد سمیعی تشکیل داد. سرانجام دستور خط فارسی در سال ۱۳۸۰ تصویب شد. این کتابچه در سال ۱۳۸۴ یک بار ویرایش شد.
تلاش‌های «ویراستاران»مؤسسۀ «ویراستاران» از سال ۱۳۸۸ جلودار آموزش دستور خط فارسی به نویسندگان و ویراستاران بوده است؛ به‌گونه‌ای که تاکنون این کتابچه را به بیش از ۷هزار نفر به‌شیوه‌های نوین آموزش داده است؛ بنابراین این مؤسسه بزرگ‌ترین مروج این شیوه‌نامه در کشور محسوب می‌شود و از زیروبم آن نیک آگاه است.
از حدود هشت سال قبل، در مؤسسۀ «ویراستاران» با پذیرش کلیت دستور خط فرهنگستان و قبول حُسن‌های بسیارش، این نتیجه به دست آمد که این شیوه‌نامه به بازنگری نیاز دارد. با تشکیل کارگروهی، نواقص و نقایص این اثر گردآوری شد. ضمن اینکه نظر جمعی بر این بود که باید به همین شیوه‌نامۀ موجود عمل شود تا نقدها از طریق خود فرهنگستان در دستور خط اعمال و اصلاح شود.
برای مطرح‌کردن مطالبۀ جدی بازنگری دستور خط، مؤسسه دو سال پیگیری کرد تا با رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی جلسه‌ای برگزار شود. بالاخره در سال ۱۳۹۲ این اتفاق افتاد. حدود یک سال بعد در تاریخ بهمن۱۳۹۳ به‌دستور آقای دکتر حداد عادل، نشستی دراین‌باره برگزار شد و آقایان سیدحمید حیدری‌ثانی و مهدی صالحی از طرف مؤسسۀ «ویراستاران» مدعو این جلسه بودند. بعضی از استادان حاضر در جلسه مانند دکتر حسن ذوالفقاری، همچون «ویراستاران» نکات مفصلی دربارۀ دستور خط و فرهنگ املایی بیان کردند.
بعد از این نشست، مؤسسۀ «ویرستاران» در نامه‌ای مفصل در قالب ۱۵ بند در اردیبهشت۱۳۹۴، اشکالات متعدد دستور خط را برشمرد. بالاخره در سال ۱۳۹۴ کارگروهی برای بازنگری دستور خط در فرهنگستان شکل گرفت. در این زمان مجوزهای انجمن ویرایش و درست‌نویسی قطعی شده بود از آن پس مطالبه‌گری در این زمینه در قالب انجمن انجام می‌شد. از آن موقع، مهدی صالحی، مدیرعامل انجمن، با حکم رئیس فرهنگستان عضو کارگروه بازنگری دستور خط شد و تا پایان در جلسه‌های کارگروه حضور یافت.
در همین بازۀ زمانی، با توجه به ضرورت ترویج فراگیر دستور خط فارسی، آقای سیدحمید حیدری‌ثانی با صرف ۱۷هزار نفرساعت کار تخصصی و با سرمایۀ شخصی، سامانۀ فرهنگ املایی را طراحی و اجرا کرد و با حمایت مؤسسۀ «ویراستاران» در نشانی emla.virastaran.net در دسترس عموم نویسندگان و ویراستاران قرار داد.
کارگروه بازبینی دستور خط
ریاست کارگروه بازبینی دستور خط فارسی به‌عهدۀ آقای دکتر محمد دبیرمقدم است. اعضای کارگروه عبارت‌اند از خانم‌ها دکتر شمس‌فرد و زندی‌مقدم و آقایان دکتر حسن ذوالفقاری، استاد موسی اسوار، دکتر غفوری، مرتضی قاسمی، ایرج فرجی، دکتر داوودی و مهدی صالحی. این کارگروه تاکنون بیش از ۵۰ جلسۀ حضوری و غیرحضوری برگزار کرده است تا واوبه‌واو دستور خط بررسی شود.
در این سال‌ها افراد مختلفی دیدگاه‌هایی در نقد دستور خط مطرح کرده بودند که این نقد و نظرها جمع‌بندی و طبقه‌بندی شده و در قالب دفتری به همۀ اعضای جلسه داده شده بود تا در طول نشست‌ها بررسی شود. بیشترین نقدها را آقای جمشید سرمستانی، رئیس هیئت‌مدیرهٔ انجمن ویرایش و درست‌نویسی، مطرح کرده بود.
سیاست کلی کارگروه بازبینی دستور خط، اصلاح دستور خط موجود بود و نه اینکه از ابتدا چهارچوبی جدید بسته شود. بر همین مبنا، کل کتاب بازنگری شد. خروجی این جلسات تنظیم پیش‌نویس ویرایش جدید دستور خط فارسی بوده است.
3.1K viewsedited 10:23
ا
