'آشنایی با موسیقی ایران' موسیقی ردیف آنگاه که نغمه ها و آهنگ | آموزش آواز

"آشنایی با موسیقی ایران"

موسیقی ردیف

آنگاه که نغمه ها و آهنگ ها (گوشه ها) به ترتیبی متناسب با منطق هنری و ذوق زیبایی شناسانه فرهنگ این سرزمین به همراه هماهنگی نسبت های فواصل، گردش نغمات، وزن و تزیین های ویژه این موسیقی به اجرا در آیند، موسیقی را ردیف می نامیم.
هر استاد موسیقی از تسلسل گوشه ها با سلیقه، تفکر و احساس خود ردیفی به وجود می آورد و هر نوازنده خلاق به هنگام اجرای آن ردیفی نو می آفریند.
اجرای موسیقی ردیف بر پایه تک نوازی و بدیهه سرایی است، با آزادی خیال و آفرینندگی در لحظه، البته بر پایه انگاره های از پیش فراگرفته.
و کلام آخر اینکه ردیف بهانه ای است برای تداوم موسیقی ایران، برای حفظ شیوه درست خواندن یا درست نواختن.
این ها تعاریفی است که از موسیقی ردیف در کتاب "هفت دستگاه موسیقی ایران" نوشته مجید کیانی ذکر شده است. البته کم نیستند استادانی که به ردیف اشراف دارند و ذکر اسامی همه آنان در این مجال نمی گنجد. اما آن چیزی که جلب توجه می کند این است که تعریف کیانی از ردیف مبتنی بر آفرینش، خلاقیت و بدیهه سرایی است.
پس چه بر سر موسیقی ایرانی در آمده است که این مهم محقق نمی شود؟
منجمد کردن ردیف و کنار گذاردن ردیف هر دو به زیان موسیقی ایرانی است.
یکی از دلایل اصلی که بر آموزش شفاهی و سینه به سینه موسیقی ایرانی تاکید می شود به کارگیری قوه خلاقیت هنرمند جهت بازآفرینی انگاره هایی است که آن را فراموش کرده است. این مهم در بداهه پردازی به خوبی نمود پیدا می کند. در این صورت آموزش مکتوب موسیقی یا همان آوانگاری جهت تجزیه و تحلیل یا گروه نوازی کاربردی خواهد بود زیرا در آن شرایط به یک محتوای ثابت نیازمندیم.
پس ردیف سیال است و پس از مشق بایستی پویا باشد و این پویایی در گرو شناخت آن است نه حفظ طوطی وار آن‌.
نمونه ارائه شده رنگ شهر آشوب از ردیف میرزا عبدالله است که توسط مجید کیانی نواخته شده و در سال ۱۹۹۱ در پاریس منتشر شده است.
@vocaltraining