° به مناسبت سالگرد اقدام نمادین ویدا موحد یادم میآید که رییس | تجربه زیسته l امین بزرگیان
° به مناسبت سالگرد اقدام نمادین ویدا موحد
یادم میآید که رییس شورای انتقالی لیبی در جشن پیروزی انقلاب، یکی از خواستهای انقلاب را آزادی چند همسری اعلام کرد. او در مکان آغاز انقلاب، لیبیدوی اسلامی را آزاد کرد. بیشک جهان اسلام، حَشری است؛ یا بهتر بگویم مساله زن در کشورهای خاورمیانه و اسلامی، کلیدی است. سیاست در اینجا مایل است در ابتدا تکلیف خود را با بدن زن معلوم کند. زن به چیزی پروبلماتیک تبدیل میشود؛ چیزی مثل مساله جمع آوری سلاح از دست انقلابیون. این مسأله بخشی از اکنونیّت ماست.
تداوم قذافیها شکلهای مختلفی دارد که یکی از آنها در فالوسی است که رییس شورای انتقالی آن را روایت کرد. یادمان باشد که قذافی تمام همراهانش را به عناوین مختلف از دختران جوان به اسم محافظ بر میگزید. آنها بخشی از فخرفروشی حاکم بزرگ بودند؛ حاکمی که هرچند چندهمسری را غیرقانونی اعلام کرده بود اما چندهمسرترین پادشاه جهان بود. این نکته نشان میدهد که نباید فریب شکلهای صوری قوانین را خورد.
شما به عنوان یک دیندار میتوانید برای دین، ذاتی قائل شوید و تمام کنشهای غیرانسانی دینداران، حاکمان و روحانیون دینی را به طرفه العینی به بیرون از مرزهای دین پرتاب کنید تا دینتان محفوظ بماند، در واقع دین را از تاریخش جدا کنید. اما به عنوان یک جستجوگرِ حقیقت پذیرفتن این ذات در واقع پایان تحقیق است. پس نمیتوان هم به مسأله زن حساسیت عمومی و عقلانی داشت و هم به یک ذات معتقد بود. دین مثل هر پدیدهای با تاریخش پیوند خورده است. تاریخ اسلام مالامال است از مسأله سکسیسم و سرکوب زن. غرب و جهان مسیحیت هم در تاریخ سرکوبش چیزی دستکم از جهان اسلام نداشته است با این تفاوت که آنها بیش از ما بدین سرکوب تاریخی توجه کردهاند. اگر تاریخ هر مشکلی را با «ذات پاک» چیزی مثل دین یا فرهنگ و... نادیده بگیریم یا این تاریخ را به «ذات ناپاک» آن ارجاع دهیم، در واقع از زیر بار توجه به اکنونیّت مسأله فرار کردهایم.
اینکه چگونه مسلمانان تا این میزان با زن و سکس خود را درگیر کرده و آنرا به مشکلی درحد «کفار» ارتقا دادهاند، موضوعی است که نمیتوان به آن بیتوجه بود. بخش عمدهای از کتب دینی درباره زن و سکس است. بخش عمدهای از توان دولت دینی درمواجهه با زن، پوشش و قوانین مربوط به اوست. قانون اسلامی/زبان دینی یک واقعیت جامعهشناختی (Social fact) است که نمیتوان نسبت به آن با یک مکانیزم بیحاصل که اینها ربطی به خود اسلام ندارند، بیاعتنا بود. این رویکرد حتی کمکی به خود اسلام و مسلمانان هم نمیکند.
ویدا موحد این رابطه را تنانه یادآوری کرد. بگمانم به هیچ عنوان حرکت او را نمیتوان به چیزی فروکاست. او این تاریخ را به همگان متذکر شد.