ممکن است عدّه ای بگویند که لک های لرستان در هزاران سال پیش به | پریسک زاگرس
ممکن است عدّه ای بگویند که لک های لرستان در هزاران سال پیش به قفقاز رفته و در طول سالیان، تغییر زبان و فرهنگ داده اند، در جواب آن ها باید گفت که در مورد نظر آنها هیچ سند و روایت تاریخی وجود ندارد. در هیچ کتاب تاریخی، اشاره ای به مهاجرت آنها از ایران به قفقاز نشده است. در هیچ کتابی ذکر نشده که لک های داغستان ایرانی تبارند. اتفاقاً در همین منابع موجود در داخل کشور، ذکر شده که آن ها و اجداد آنها (لاک های داغستان) بومی قفقاز هستند. در کتاب اقوام مسلمان اتحاد شوروی در صفحه ۱۸۸ به صراحت گفته شده که: « لک ها، قوم بومی داغستان هستند». و در ادامه برای تأکید بیشتر می افزاید: نویسندگان سده ی نهم و دهم عرب نظیر مسعودی از قومی به نام غومیک نام می‌برد که در ناحیه کنونی متعلق به لک ها [ی داغستان] سکنی داشته اند و گمان می رود که اجداد لک های [داغستان] امروزی باشند (آکینر ۱۳۶۷: ۱۸۸). در توضیح واژه غومیک لازم به ذکر است که قبلا لک ها [ی داغستان] را به نام قاضی کوموخ یا قاضی کومیک می شناختند(آکینر ۱۳۶۷: ۱۸۸). در باب تشابه کلمه ای باید گفت با آن که کومیک ها و قاضی کومیک ها از نظر لغوی بسیار به هم شبیه هستند و با آن که آن ها در داغستان و در کنار هم سکنی دارند اما در بحث زبان و قومیت، هرگز آنها را یکی ندانسته و کاملا از هم جدا می دانند. کومیک ها بر خلاف قاضی کومیخ ها ترک تبارند(آکینر ۱۳۶۷: ۱۸۹). کومیک ها در گروه زبانی و قومی، آلتایی (ترکی) قرار دارند در حالی که قاضی کومیک ها (لک های داغستان) در گروه زبانی و قومی قفقازی هستند. جای تعجب است که پژهشگران قفقازی با وجود تشابه کلمه ای که بین کلمات کومیک و قاضی کومیک یا کومیخ وجود دارد آن ها را جدا می دانند اما معدودی از نظریه پردازان لرستان، لک های لرستان را با لک داغستان، بدون هیچ تحقیق و بررسی، یکی می دانند.
نتیجه‌گیری
لک های لرستان و لک داغستان ارتباطی با هم دارند؟ همان طور که دیدیم، مشهود است که لاک یا لک‌های داغستان از نظر قومی ( نژاد و زبان) جزء گروه زبانی و نژادی قفقازی هستند. گروه زبانی و نژادی قفقازی یک گروه جداگانه و متمایز از هند واروپایی است. نژاد و زبان قومیت های ایرانی (از جمله مردم لرستان) زیرگروه هندو-اروپایی است، در حالی که لک‌های داغستان جزء گروه هندواروپایی نیستند، بنابراین لک‌های لرستان و لک‌های داغستان هیچ ارتباطی با هم ندارند، این صرفا یک «شباهت اسمی» طبیعی و غیر قابل اعتناء است. همان طور که در اقصی نقاط جهان اقوام، طوایف یا افرادی با نام های شبیه لر، لک، ساکی، نورآباد، ایران، فارس، کُرد، گیلک، بیران، گوران، چگنی، بختیاری و غیره وجود دارد که غالبا کوچک ترین ارتباطی با همنام ایرانی شان ندارند. همچنین در هیچ منبع و کتابی، درج نشده که لک های داغستان تبار ایرانی دارند یا مهاجرتی بین این دو منطقه صورت گرفته است. روانشاد مرحوم محمد حسین آریا در سال ۱۳۶۷ کتاب اقوام مسلمان اتحاد شوروی را ترجمه کرده اند و یکی از اولین کسانی هستند که به این تشابه اسمی پی برده اند، اگر لک داغستان با لک لرستان کوچکترین ارتباطی با هم داشتند مسلما ده ها سال بیش روانشاد آریا، این ارتباط را در مقدمه یا در پاورقی یکی از صفحات کتابش درج می کرد، ایشان خود به لرهای لک زبان تعلق داشتند و مانند همه لک های لرستان به فرهنگ و زبان خود، آگاه و علاقمند بوده اند. اگر ارتباطی مشهود می بود خود ایشان آن را مطرح می کردند. اما برای آن که با چشمی باز و ذهنی پژوهنده بنگرد؛ واقعا هیچ ارتباطی بین لک داغستان با لک های لرستان وجود ندارد. فقط با توجه به تشابه اسمی که در بسیاری موارد وجود دارد، متأسفانه خیلی از دوستداران فرهنگ های بومی در اولین مشاهدات خود فوراً دچار فریب می شوند، مانند تشابه لفظی و کلمه ای ساکی لرستان با ساکی ژاپن یا نشابه کلمه ای سگوند با سکاها و هزاران مثال دیگر. منابع:
آکینر. شیرین (۱۳۶۷). اقوام مسلمان اتحاد شوروی. ترجمه محمد حسین آریا. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
امیر احمدیان. بهرام (۱۳۷۶). جغرافیای قفقاز. تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه
دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی پدیا (فارسی) fa.wikipedia.org
