Noise Reviews

2022-04-02 18:47:25 «آلبومی در دو بخش»
مروری بر آلبوم «سبز در سبز» اثری از محسن رمضان‌نژاد
ناشر: #سار_و_صدا
نیما نوری


آلبوم «سبز در سبز» را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد. بخش نخست آلبوم (حدوداً ۴۵ دقیقه) به ارائه‌ی دستگاه شور و آواز‌های ابوعطا و دشتی با گروهی متشکل از سه‌تار، عود، کمانچه، نی و سازهای کوبه‌ای می‌پردازد. اگر از شیار سوم این بخش‌ (که در آن از سازهای الکترونیک استفاده شده) صرف‌نظر کنیم، می‌توان این بخش را در دسته‌ی آثار ردیفی-دستگاهی قرار داد. این بخش شروعی گیرا داشته و با پیش‌درآمدی از «ارسلان درگاهی» آغاز می‌شود که به‌ویژه استفاده از ساز بِندیر بر جذابیت آن افزوده است. اما اثر در ادامه دچار تکرار ایده‌های موسیقایی می‌شود. توجه بیشتر به ایجاد تنوع در ریتم و تُندای قطعات و نیز بیان گزیده‌ای از مطالب‌ ارائه شده در مدت زمانی متناسب با ایده‌های در دسترس، می‌توانست گیرایی مذکور را به بخش‌های بیشتری از این بخش تسرّی بخشد.

ارتباط موسیقایی بخش دوم اثر (تقریباً ۲۲ دقیقه) با بخش نخست مشخص نیست. این بخش را قطعاتی با محوریت سه‌تار و با همراهی سازهای الکترونیک تشکیل می‌دهند. در یکی از این قطعات، که یادآور تجربیات مسعود شعاری در «سِیر» است، سازهای الکترونیک با اصواتی مُمتد به فضاسازی پرداخته و سه‌تار در فضای مینور نغمه‌پردازی می‌کند. در باقی قطعات از سازهای الکترونیک بیشتر به صورت ماشینِ دِرام استفاده شده است.

در مجموع، با توجه به ارتباط اندک این دو بخش با یکدیگر، اختصاص آلبوم به تنها یکی از این دو و طبعاً تمرکز بر ارائه‌ی بهینه‌ و جاافتاده‌تر ایده‌های موسیقایی بخش مذبور، احتمالاً می‌توانست بر اثرگذاری و یکپارچگی آلبوم بیفزاید.


#مرور
@noisereviews باز کردن / نظر دهید

2022-04-02 18:46:56 «آلبومی در دو بخش»
مروری بر آلبوم «سبز در سبز» اثری از محسن رمضان‌نژاد
نوشته‌ی نیما نوری
@noisereviews باز کردن / نظر دهید

2022-03-18 08:38:12 مجتبی میرزاده
(۲۷ اسفند ۱۳۲۴ - ۲۶ تیر ۱۳۸۴)

در تاریخ ادبیات شاعران کم‌شماری هستند که تنها با یک اثر به حیات ادبی خویش ادامه داده‌اند، تاریخ یک غزل آنها را به یاد سپرده و افواه واگویه‌اش می‌کنند؛ موسیقی میرزاده از این جنس است. او نیز چون بسیاری موسیقی‌دان‌ها موسیقی را در بازیگوشی‌های کودکی کشف کرد، با سنتور برادر بزرگ‌ترش. در چهارده سالگی وقتی علاقه‌ و استعدادش در موسیقی مشهود شد، پدرش به اصرار یکی از دوستانش ویولنی برایش گرفت و چون معلمی نداشت به اعتماد گوش و درک شخصی ویولن را ادامه داد و چند سال بعد در اردوی رامسر در نوازندگی ویولن رتبه‌ی اول را کسب کرد همچنان که چند سال بعد هم در سنتور و تار و آبرنگ رتبه‌ی سوم را. میرزاده بعدتر، در ۱۳۳۹، همکاری‌اش را با رادیو کرمانشاه آغاز کرد و در ۱۳۴۷ عضو گروه‌های موسیقی معتبری از جمله «ارکستر فارابی»، به رهبری «مرتضی حنانه»، در تهران شد.

میرزاده در ویولن خود را تحت تاثیر پرویز یاحقی می‌دانست هرچند که نمی‌توان درک منحصر به فرد او در نواخته‌هایش را نادیده گرفت. او تکه‌های بی‌نظیری از حد بالای توانایی‌اش در موسیقی، تنظیم و نوازندگی را در جای جای ترانه‌های پاپ دهه‌ی پنجاه به یادگار گذاشته است؛ از شوخی با باله‌ی دریاچه‌ی قو در «کاف‌شو» تا تکنوازی ویولن در میانه‌ی ترانه‌ی «مخلوق». موسیقی فیلم‌های «درشکه‌چی»، «در امتداد شب»، «خانه‌ی عنکبوت» و «مسافران مهتاب» از جمله‌ی کارهای اوست.

او که در میانه‌ی عمر کوتاهش کناره گزید و خاموشی‌اش سرآغاز فراموشی‌اش شد، تا سر ذوق بود به گوشه‌ی ابرو و با شتاب، نوری در آسمان موسیقی ایران افروخت و خاموش گشت.

#آمدگان_و_رفتگان
@noisereviews باز کردن / نظر دهید

2022-03-18 08:38:07 مجتبی میرزاده

(۲۷ اسفند ۱۳۲۴ - ۲۶ تیر ۱۳۸۴)
ویولن مجتبی میرزاده، سی‌دی ۲، آواز شوشتری

#آمدگان_و_رفتگان
کانال تلگرام نویز
http://goo.gl/Epcd1b باز کردن / نظر دهید

2022-03-17 09:42:05 علی‌اکبر شهنازی
(۲۳ اردیبهشت ۱۲۷۶ - ۲۶ اسفند ۱۳۶۳)

«آقا علی‌اکبر، به سن چهارده‌سالگی، پسر آقا حسینقلی، ساز می‌زند، ماشالله»؛ صدا‌ی «جناب دماوندی» که در انتهای صفحه‌ای که «علی‌اکبر شهنازی» در نوجوانی و از پس یک دوره تمرین‌های سخت زیر نظر پدرش «میرزا حسین‌قلی» ضبط کرد، شنیده می‌شود، نام او را برای همیشه در تاریخ موسیقی ایرانی در خاطرها نَقر کرده است. پدری که به مشق و تمرین او بی‌حد حساس بود و گاهی او را میان خانه و منزل «میرزا عبدالله» به دنبال «نخود‌سیاه» می‌فرستاد و مایه‌ی تعلیم‌اش را فراهم می‌کرد، و در میان خواب و بیداری شبانه، نواخته‌هایش را تصحیح می‌کرد و پس از شنیدن همان صفحه خلعتی تقدیم‌اش کرد و نشاندش روی پایش و بوسیدش و گفت: «مادر علی‌اکبر! بعدها این پسر اسم من را زنده نگه می‌دارد.» احترام بی‌حد و حصری که او برای «کار» پدرش و شخصیت موسیقایی و خانوادگی او قائل بود، چنان به کار موسیقی‌اش واداشت که تحصیل در مدرسه‌ی «سن‌لویی» هم او را از این راه بازنداشت؛ رسول تار شد و رسالت‌اش که رساندن مستقیم «ردیف میرزاحسینقلی» به نسل‌های آینده بود را در مدرسه و مکتبی که راه انداخت، به دقیق‌ترین شکل ممکن به سرانجام رساند. هرچند او این را برای رسالت‌اش بسنده می‌دانست اما بذل او به موسیقی ایرانی «ردیف عالی»‌اش بود. او به کارستانی سهل و ممتنع، بنیاد ردیفی را گذاشت که خود تدوین کرده بود و با این «کار» تاریخ موسیقی ردیفی را برای حداقل یک سده جان تازه‌ای بخشید؛ پیش‌درآمدها و رنگ‌های این مجموعه، هریک، قطعه‌هایی از تاج پر جواهری هستند که او بر سر موسیقی ایرانی نهاد و مانده تا این تاج به سر موسیقی ایرانی، نهایت درخشندگی‌اش را به رخ بکشد. نوازندگی او چنان کمال‌یافته بود که در کنسرت‌های گراند‌هتل ساز تنهایش خواهندگان بسیار داشت، هرچند که سر راه «باغ جعفرآباد» که برای دیدار مادرش هفته‌ای یک بار به آن سر می‌زد، «عارف» او را در خیابان دولت به استراحت ظهرگاهی دعوت می‌کرد و همراه سازش آواز سر می‌داد. تصنیف‌های بی‌نظیری ساخت و شاگردان بسیاری تربیت کرد؛ «نوع بشر»، «به اصفهان رو»، «زد لشگر گل» و «نسیم سحر» از کارستان‌های او هستند و «حبیب‌الله صالحی»، «نصرالله زرین‌پنجه»، «فرهاد ارژنگی»، «هوشنگ ظریف»، «رضا وهدانی»، «اسدالله حجازی»، «محمدرضا لطفی»، «داریوش طلایی»، «حسین علیزاده»، «ژان دورینگ»، «عطا جنگوک» و «داریوش پیرنیاکان» دست‌پرورده‌های او.

#آمدگان_و_رفتگان
@noisereviews باز کردن / نظر دهید

2022-03-17 09:42:01 علی‌اکبر شهنازی
(۲۳ اردیبهشت ۱۲۷۶ - ۲۶ اسفند ۱۳۶۳)

تصنیف ای نوع بشر
علی‌اکبر شهنازی و قمرالملوک وزیری

#آمدگان_و_رفتگان
کانال تلگرام نویز
http://goo.gl/Epcd1b باز کردن / نظر دهید

2022-03-15 10:30:56 علی تجویدی
(۱۵ آبان ۱۲۹۸- ۲۴ اسفند ۱۳۸۴)

در کوی «صبا»، خیابان ظهیرالاسلامِ تهران، به دنیا پاگذاشت. از پدری که مینیاتور می‌ساخت و از مُبَرّزینِ حلقه‌ی شاگردان «کمال الملک» بود؛ «هادی تجویدی» که کنیه‌ی اصفهانی داشت و پسران دیگرش، «محمد» و «علی‌اکبر» هم به هنر پدر آراسته بودند. پدر نزد «درویش‌خان» تار مشق می‌کرد و «علی» از کودکی مقدمات موسیقی را نزد او فراگرفت. کم‌کم در گروه هنری پیشاهنگی با نوازندگی نی و فلوت آشنا شد و بیشترش را نزد «غلامحسین ظهیرالدینی» (ظهیرالدینی‌ها شاخه‌ای سببی از خانواده‌ی فراهانی‌اند) مشق کرد. نواختن ویولن را با «نصرت‌الله سپهری»‌ آغاز کرد، و نت‌خوانی را نزد «موسی معروفی» آموخت که هردو در مدرسه‌ی «کلنل علینقی وزیری» پرورش پیدا کرده بودند و سرآخر به محضر «صبا» پاگذاشت که از پیش‌تر و در جوانی شاگرد نقاشی پدرش بود. صبا به علی تجویدی توجهی ویژه داشت، او را به آموختن شیوه‌ی نوازندگی اروپایی تشویق کرد و مدتی نزد «ملیک ابراهیمیان» و «بابگن نامبرازیان» با ظرایف نوازندگی ویولن کلاسیک آشنا شد. نیز از سوی صبا با سه‌تار اُخت شد و به محفل «حاج آقا ایرانی مجرد» راه پیدا کرد و آنجا علاوه بر آشنایی با شیوه‌ و ردیف آوازی او با «اسماعیل قهرمانی» و «رکن‌الدین‌خان مختاری» و ... حشر و نشر پیدا کرد. هارمونی، سازشناسی و ارکستراسیون را مدتی با «هوشنگ استوار» دنبال کرد. خلیفه‌ی کلاس صبا بود و پس از صبا در هنرستان عالی، چراغ کلاس‌اش را روشن نگاه داشت. در اولین برنامه‌های «گل‌ها» همکاری داشت و آثار زیادی در این برنامه آفرید. خوانندگان بسیاری آثارش را خواندند و خوانندگان بسیاری برای جامعه‌ی هنری ایران پرورش داد، «حمیرا» و «هایده».

قریحه‌ی تجویدی پیوند دهنده‌ی دو درز ظریف میان آموخته‌هایش از سنت موسیقی کلاسیک ایرانی و آشنایی‌اش با قواعد موسیقی کلاسیک اروپایی است. روح ظریف و حساس‌اش وجه مردمی‌اش را همیشه قوت می‌داد و آثارش بر جان کوی و برزن تجددخواه و نوپوش ایرانی می‌نشست، نیز تصانیف بدیعی در «نوا» و «راست‌وپنجگاه» برای اول‌بار در تاریخ موسیقی نوین ایران پدید آورد و چراغی در افقی روشن نگه داشت تا بعدی‌ها که بعد از آن از این دو دستگاه دم زدند، چیزی به گوش‌شان خورده باشد. او در سال ۱۳۵۵ نشان هنر دریافت کرد.

از سال ۱۳۵۷ تجویدی رنجیده و رنجان شد؛ او هم در خیل تبعیدشدگان به تنهایی به واسطه‌ی دیگر شدن سلیقه‌ها و دید‌ها و کنش‌ها، به‌ویژه که ساز اصلی‌اش ویولن بود، در موسیقی کمرنگ گشت و بغض‌اش را فروخورد، گنجی بود نشسته و زانو به بغل گرفته که گاه‌گه از گوشه‌ای می‌غُرید و در خاطره‌ای یا مقاله‌ای از طلسم قلعه‌های پنهان رازی می‌گشود. در میان بیماری و کهولت، در سال ۱۳۷۷ از سوی مؤسسه‌ی تحقیقات بیوگرافی ای. بی. آی امریکا با همکاری دانشگاه کمبریج، دو لوحِ «مرد موسیقی» سال ۱۹۹۸ و همچنین «شخصیت‌های تأثیرگذارِ قرن بیستم» را دریافت کرد. پس از آن در سال ۱۳۸۳ به عنوان «چهره‌ی ماندگار» در ایران شناخته شد.

#آمدگان_و_رفتگان
@noisereviews باز کردن / نظر دهید