فضایی‌نوشتنِ شهر ادوارد سوجا/ ترجمه‌ی کسری شهبازبیگی از م | Problematicaa
فضایی‌نوشتنِ شهر
ادوارد سوجا/ ترجمه‌ی کسری شهبازبیگی
از متن: بگذارید ظرفیت به‌پیش‌کشیدن چشم‌انداز فضایی را در نوشتن شهر از طریق طرح یک‌سری معانی جدید برای یک واژه‌ی یونان باستانی روشن کنم که تقریباً به‌کلی از جانب پژوهشگران برای مدتی نزدیک به ۲۰۰۰ سال مغفول بوده‌است. این کلمه Synoikismos است که گاهی در انگلیسی به Synoecism ترجمه شده‌است، یا آن‌گونه که من ترجیح می‌دهم آن را به سینکیسم (Synekism) هجی و بیان کنم. ریشه‌ی این کلمه Oikos، خانه یا مکان سکونت است؛ ریشه‌ی مشابهی که در علم اقتصاد (که در آغاز به‌سادگی به‌معنی مدیریت خانوار یا اقتصاد خانه بود) و بوم‌شناسی، همچنین در ecumene و ekistics وجود دارد؛ اصطلاح متأخری که توسط شهرشناس یونانی، کنستانتین دوکسیادس (Constantine Doxiades) برای مطالعه‌ی همه‌ی فُرم‌هایِ سکونت انسانی ابداع شده‌است. پسوند mos در synoikismos اشاره‌ی ضمنی به شرایطی دارد که از آن برمی‌آید؛ در حالی که پیشوند syn به باهم‌بودن برمی‌گردد. Synoikismos یا سینکیسم به‌مثابه‌ی شرایطی قابل تعریف است که از سکونتِ باهم در یک خانه، مکان یا فضای خاص ناشی می‌شود.
با درنظرگرفتن دلالت‌های ضمنیِ دور یکدیگر جمع‌شدن برای زندگی وابسته به هم-من شاید مؤثر و خلاقانه را هم اضافه کنم-، synoikismos همچنین به ازدواج، وحدت منسجم یا «خانواده»ی شکل‌گرفته از طریق ازدواج ارجاع دارد. این اصطلاح در زیست‌شناسی به شیوه‌های متعددی به حیات خود ادامه داده است. می‌تواند طبق فرهنگ لغت آنلاین واژگان سخت، به معنایِ داشتنِ گل‌های نر و ماده در یک آرایش گیاهی، یا مشارکت گونه‌ها به نفع دست کم یکی ]یک گونه[ ( اما بدون آسیب به دیگران) باشد؛ دلالت ضمنی باز هم زیست خلاق در کنار یکدیگر است.
با این حال، وسیع‌ترین کاربست این اصطلاح به فرایندهایی ارجاع دارد که با شکل‌گیری دولت-شهر یا پولیس (Polis)، دیگر کلمه‌ی یونانی که با دلالت‌های شهری سرریز می‌شود، مرتبط هستند. به این ترتیب، synoikismos به معنایِ گرد یکدیگر جمع‌شدن یا با‌هم‌بالیدنِ -عروسی اگر ترجیح می‌دهید- اجتماع‌ها، همسایگی‌ها، روستاها، شهرهای نزدیک‌به‌هم در یک واحد سیاسی شهری منفرد و یک شیوه‌ی حکومت شهری است. تاریخ‌دان جغرافیایی یونان باستان، توسیدید (Thucydides)، این فرایند اجتماعی وحدت و تمرکززایی را به دو شیوه‌ی تجمع فیزیکی مردم و صورتی از وحدت‌بخشی سیاسی شرح می‌دهد؛ با این تذکر که این دو شیوه‌ی گرد یکدیگر جمع‌شدن همیشه در آنِ واحد اتفاق نمی‌اُفتند. برای توسیدید خیلی مهم بود که سینکیسم بزرگ کلان‌شهر آتنی، که حدود ۹۰۰ ق.م. اتفاق افتاد، واقعه‌ای است که یک سال درمیان به مدت دو روز در تقویم یونانی به‌مثابه Synoikia، بزرگداشت تولد دولت-شهر و ادای احترام به «محافظ شهر»، جشن گرفته می‌شد.
