فلسفه اسلامی، وامدار زبان فارسی است چند سطری از مصاحبه سید م | نامه پرسش - سید مهدی ناظمی قره باغ
فلسفه اسلامی، وامدار زبان فارسی است
چند سطری از مصاحبه سید مهدی ناظمی قره باغ با روزنامه فرهیختگان به مناسبت سیزدهمین جشنواره بین المللی فارابی
«... چه زمانی می توانیم بگوییم فلسفه متمایزی تاسیس می شود؟ مثلاً بگوییم فلسفه ای تاسیس شد که متمایز از فلسفه یونانی یا متمایز از فلسفه اسلامی و... است. زمانی می توان این حرف را زد که پاسخ متمایزی به پرسش از وجود داده شود. یعنی اگر فی المثل پاسخ به پرسش از وجود را در فلسفه ارسطو عبارت بدانیم از صورت شی یا ماهیت شی یا هر چیز دیگری، اگر فیلسوفی پیدا شود و یا مکتب فلسفی پیدا شود که بتواند پاسخ دیگری به پرسش از وجود بدهد، فلسفه متمایزی خلق شده است. ...»
«... فارابی وجود شناسی خود را با تجربه ای که خود از وجود دارد و پرسشی که از وجود دارد، آغاز می کند و در این وجود شناسی سعی می کند تفسیری ارائه بدهد که در این تفسیر با افلاطون و ارسطو مشترک باشد. عده ای از دانشوران و اهل اندیشه که کم هم نیستند، خرده گرفته اند که فارابی چرا این کار را کرده و به دام جنبه روانشناسی افتاده اند. در حالی که این مسأله، مسأله روانشناختی نیست. مساله این است که در افق تفکر باستان، حقیقت همواره یکی است و وقتی متفکر یا اندیشمند بزرگی حرفی زده است، یک حقیقت را بیان کرده است. اگر افلاطون بزرگی وجود داشته قطعا آن حکیم الهی همان حرفی را زده که ارسطاطالیس حکیم الهی زده و او هم همان حرفی را زده که فارابی حکیم زده است. بنابراین برای فارابی قابل پذیرش نیست که دو متفکر بزرگ یا سه متفکر بزرگ، متفاوت گفته باشند. بلکه معتقد است که تعابیر بسته به اقتضائات، متفاوت است ...»
«... فارابی در وجود شناسی برآمده از فهم زبانی او گمان می کند مانعی پیش رو دارد و آن مانع زبان عربی است. فارابی احساس می کند زبان عربی زبان متناسب با فلسفه و منطق آموخته شده از یونانیان نیست و به همین خاطر رو به سمت زبان فارسی می کند. زبانی که در زمان فارابی هنوز به رشد و بلوغ قرن ششم و هشتم نرسیده بود و به نوعی تازه خود را پیدا کرده است و از دل دربار بیرون آمده و در زبان شعر و ادب بسط پیدا کرده است. ...»
متن کامل یادداشت را در ضمیمه روزنامه فرهیختگان به مناسبت سیزدهمین جشنواره بین المللی فارابی بخوانید.
