دادگاه علنی حقی عمومی گفت‌وگو با شرق ۷ خرداد ۱۴۰۲ عباس عبد | آینده (عباس عبدی)
دادگاه علنی حقی عمومی
گفت‌وگو با شرق ۷ خرداد ۱۴۰۲
عباس عبدی
فکر می‌کنید برگزاری علنی دادگاه نیلوفر حامدی و الهه محمدی چه کمکی به پرونده این دو روزنامهنگار ایرانی می‌کند؟
برگزاری علنی دادگاه لزوما به این معنا نیست که به نیلوفر حامدی یا الهه محمدی کمک کند. بلکه این بخشی از حقوق آنهاست که باید از آن برخوردار شوند. آنها روزنامه‌نگارانی هستند که وظیفه خودشان را انجام داده‌اند و در این مسیر به آنها اتهاماتی وارد کرده‌اند و این اتهامات مسئله ای نیست که خلاف عفت یا نظم عمومی باشد که غیرعلنی رسیدگی شود و برای همین باید از حقوق طبیعی‌شان برخوردار باشند.
هنگامی که حقوق کسی ضایع می‌شود این مسئله هم به زیان او و هم به زیان جامعه است. اگر حق علنی بودن دادگاه ضایع شود نشانه‌ای از تضییع حق در حکم هم خواهد بود.
بازداشت این دو روزنامهنگار موجب هجمه‌های زیادی به جریان روزنامه‌نگاری در ایران شد. به نظر شما برگزاری علنی این دادگاه‌ها می‌تواند به روشن شدن واقعیت در این حمله‌ها و اتهام‌زنی‌ها به روزنامه‌ها و روزنامه‌نگاران کمک کند؟
گرچه این بازداشت را نمی‌توان هجمه‌ای علیه جامعه روزنامه‌نگاری وصف کرد. اما نشان داد که حساسیت‌ها نسبت به اثرگذاری روزنامه‌نگاری همچنان شدید است و برای همین با آنها برخورد کردند و این دو همکارمان اکنون در بازداشت هستند. بنابراین هجمه‌های زیاد را نباید چندان منفی تلقی کرد چون نشانه زنده بودن جریان روزنامه‌نگاری است گرچه ناعادلانه و غیرمنصفانه است.
اما اگر کسی به جریان روزنامه‌نگاری اتهامی وارد کند باید این اتهام را ثابت کند و اثبات این مسئله از طریق دادگاه علنی باشد تا در معرض دید عموم هم قرار بگیرد. چرا دادگاه‌های قتل را علنی برگزار می‌کنند؟ چون همه قتل را فعلی بد می‌دانند و می‌خواهند در منظر عمومی هم این بدی نمایش داده شود و همچنین اگر متهم واقعا مرتکب قتل شده باشد و حکمی متناسب با این فعل صادر شود.
اینجا هم همین‌طور است. در اینجا هم اگر جریان اتهام زننده به ادعای خودش اعتماد دارد باید از فرایند دادرسی علنی دفاع کند. نه فقط برای این دو خبرنگار که برای همه باید چنین شرایطی فراهم باشد.
گمان می‌کنید دادگاه این دو روزنامهنگار ذیل دلایلی که برای غیرعلنی بودن دادگاه‌ها اعلام شده قرار می‌گیرد؟
در قانون اساسی اصل بر علنی بودن است و خلاف آن دلیل می‌خواهد. برای همین ما نباید برای علنی بودن دلیل بیاوریم. آنها باید برای غیرعلنی کردن دلایل محکم بیاورند و توضیح دهند که چه دلیلی وجود دارد که می‌خواهند دادگاه غیرعلنی باشد.
وقتی چنین نمی‌کنند ابهام در زمین آنها و اقدامات شان ایجاد می‌شود و برای همین باید مورد سوال قرار گیرند. فکر نمی‌کنم آنها برای این کار اساسا دلیل یا علت معقولی داشته باشند. چون اگر چنین بود حتما آن را عنوان می‌کردند.
