چهارم شهریورماه سالروز درگذشت همایون صنعتی‌زاده بنیادگذاری | بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
چهارم شهریورماه سالروز درگذشت همایون صنعتی‌زاده
بنیادگذاری فرانکلین چندی پس از سقوط مصدق آغاز شد و همایون توانست آنجا را مکمن و مأمنی کند برای بسیاری از جوان‌هایی که در پی گسترش مبانی فرهنگی و کارهای ترجمه‌ای بودند و پیش از آن معمولاً در نشریات چپی یا روشنفکرانه مقاله‌نویسی می‌کردند و به‌اشکال می‌توانستند کتابی را به چاپ برسانند؛ زیرا ناشران با آنها بدقلقی می‌کردند. پس فرانکلین مجمع مطلوبی شده بود. گرد آمدن نجف دریابندری و کریم امامی و جهانگیر افکاری و زمان زمانی و پرویز کلانتری و از سویی افرادی چون داریوش همایون و حتی جلال آل‌احمد که خود در مقاله‌ای اشاره کرده است، حاصل تجربه، تفکر و کارسازی شخص صنعتی‌زاده بود. او متشخصانی مانند دکتر محمود بهزاد، رضا اقصی، دکتر محمود صناعی و احمد آرام و دکتر عباس زریاب و گروه جورواجور دیگر را توانست در دایرۀ فرانکلین به کار وادارد. فرانکلین مؤسسۀ تولید کتاب بود. صنعتی در کنار آن کار متوجه بود که با بودن چاپخانه‌های معمولی ایران چاپ کتاب‌های درسی و کتاب‌هایی که می‌باید به تعداد زیاد (کتاب‌های درسی) چاپ شود دشوار و سرگردان‌کننده است. این بود که شرکت سهامی افست را توانست با فراهم آوردن انواع کمک‌ها ایجاد کند. کسی را جز او نباید مؤسس آن فکر دانست. زرنگی‌اش آن بود که افراد جوان آشنا به فن طبع و حروف‌چین‌های تجربه‌دیده را دعوت کرد و آن طرح شکل درستی به خود گرفت و بهترین چاپخانۀ ایران در آن ایام شد. چاپ افست کارهای ماندگاری را انجام داد، مانند چاپ شاهنامۀ بایسنقری و چاپ ترجمۀ کتاب تخت جمشید اشمیت و چاپ دایرة‌المعارف فارسی (مصاحب). صنعتی همیشه با تخت جمشید ورمی‌رفت و آن را از کارهای اصولی خود می‌دانست.
[نادره‌کاران: سوگنامۀ ناموران فرهنگی و ادبی (۱۳۰۴-۱۳۸۹)، ایرج افشار، زیر نظر بهرام، کوشیار و آرش افشار، به کوشش محمود نیکویه، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۰، ج ۲، ص ۱۵۰۸-۱۵۱۳]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملّی
