اهل تمیز

2022-06-21 19:23:35 ...چون خطر (نسبت به کشور) جدی است و جادوی دیو قوی را به آسانی نتوان دفع کرد تصور می‌کنم برای هر یک از رجال دولت و ملت فرض است که به قدر قوۀ خود جهاد کند و مایوس نشود و البته در این امور صبر و حوصله لازم است و کوشش که اگر به صبر بکوشیم «حق رها نکند، چنان عزیز نگینی به دست اهرمنی.»

نامه‌های لندن
از دوران سفارت تقی‌زاده در انگلستان، به کوشش ایرج افشار، انتشارات فرزان روز، ص١۶٩

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-06-21 18:58:25 بخشی از نامه به نصرالله انتظام وزیر امور خارجه به تاریخ ٢۶ بهمن ١٣٢٣

امیدوارم حمل بر انتقاد رویۀ کل ارباب سیاست مملکت نفرمایند اگر عرض کنم که صبر و بردباری عظیم به هر نوع مکروه و ناملایم و زحمت و تحمل فسادهای هر فاسدی برای دفع افسد جزو شرایط سیاست عاقلانه و وسعت صدر سیاسی است که نمونۀ کامل آن در ملت انگلیس وجود دارد.

بنابراین اگر باید مالیۀ ایران در دست شخص سستی مجامله کردار و محبوب‌القلوب و گرم و نرم و دارای سازش با مردم پر تقاضا و به عقیدۀ مردم وجود نازنینی باشد که حاجت هر کسی را (یا اکثری را) برآورد و با پشتیبانی نود وکیل و پنجاه روزنامه مالیه را به وضع زمان حاج میرزا آقاسی بیندازد یا در دست مرد سختی سخت کردار و سختگیر که باید محض وضوح مثال فرض کنیم کج‌سلیقه و لجباز و عنود و خودرای هم باشد که بند کیسه را محکم بگیرد و بر عکس امامی که دربارۀ او گفته‌اند جز در تشهد نماز کلمۀ «لا» (یعنی نه) بر زبان او جاری نشده و نگفته هر روز صبح تا شام «نه» بگوید و قطعاً و جزماً هم منفور و مبغوض و دارای صدهزار دشمن بی‌امان گردد، یعنی اگر بین این دو شق مخیر شویم برای مملکت شقّ ثانی ارجح است و دوستان حقیقی منافع مملکت باید به قول «دندان روی روده گذاشته» تحمل کنند و بردبار باشند.

شخصاً شکی ندارم که هر نظم و اصلاحی محتاج به مقداری سختی و قدرت است و نتیجۀ هر رویۀ قرص و محکم و باقدرت و نظم در ایران حتماً و قطعاً جلب دشمنی فوق‌العاده عظیم اردوی سیاسی و سیاست‌پیشگان طهران را خواهد کرد. لکن یا خرابی کلی مالیه و یا تحمل حملات مردم خوش‌نیت و بدنیت کم و بیش بانفوذ، یعنی به قول آلمانیها ده هزار نفر طبقه بالا (obere zehn tousand) باید اختیار شود و شقّ ثالث ندارد.

میرزا تقی خان امیرنظام را اگر شاه نمی‌کشت مردم تکه پاره می‌کردند شوستر را اگر روس بیرون نمی‌کرد بزرگان ایران بیرون می‌کردند. پس چه برای نظم مالیه که یکی از اساس‌های خیلی عمدۀ قوام مملکت و سیاست آن است و چه برای ادارۀ عاقلانۀ سیاست خارجی در ملت و سران آن بردباری ضرور است.

...زیرا که مردم سیاست‌پیشۀ غیرمسئول در ایران واقعاً درست نمی‌دانند چه می‌کنند و رویۀ خارج از نزاکت جرائد و افراد سوئظن و نسبت‌های عجیب مردم... دور از طریقۀ سیاست ملتی بالنسبه ضعیف مثل ایران است که باید کم بگویند و بیشتر فکر بکنند و تعقل و تدبر و احتیاط را با حزم و اعتدال و بردباری و ضبط احساسات و حفظ مافی‌الضمیر به کار ببرند نه با حمله و طعن با خشونت غوغاآمیز که هیچ نتیجه ندارد.

نامه‌های لندن
از دوران سفارت تقی‌زاده در انگلستان، به کوشش ایرج افشار، انتشارات فرزان روز، صص ١٧۴_١٧٣

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-06-21 17:25:00 نامه‌های لندن
از دوران سفارت تقی‌زاده در انگلستان، به کوشش ایرج افشار، انتشارات فرزان روز، چاپ نخست ١٣٧۵، ٣۰۵ صفحه
@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-06-04 08:53:22 سرقت میراث

برسد به دست وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران

مرتضی کریمی‌نیا


دو سال پیش من در مقاله ای مفصل نشان دادم که یکی از قرآن های بسیار کهن کوفی به شمارۀ 548 در موزۀ ملی پارس شیراز که در یک سرقت مسلحانه در فروردین 1382 از موزه به سرقت رفته، چگونه طی هجده سال اخیر به صورت برگ برگ در حراج‌های مختلف پاریس و لندن فروخته شده و اکنون اوراق آن در موزه‌ها و کتابخانه‌های مهم دنیا مانند متروپلیتن و لوور پاریس و ... قرار گرفته است. من با زحمت فراوان تقریبا تمامی اوراق آن را در کاتالوگ‌های مختلف یافته و تصاویر و اطلاعات جزیی آن را متتشر کرده بودم. این کشف مهم تقریباً هیچ واکنش رسمی از سوی مسئولان رسمی میراث فرهنگی برنیانگیخت و اکنون نیز گویا به فراموشی سپرده شده است.

در فرصتی که امروز در کنفرانس پاریس (کلژ دوفرانس) داشتم، به بهانه‌ای صحیح، به این اثر اشاره کردم و تصاویری از آن را نمایش دادم. بعد از کنفرانس دو تن از مسئولان بخش اسلامی در موزۀ لوور پاریس با حالتی سراسیمه و بسیار شرمسار از این رخداد نزد من آمدند و اطلاعات بیشتری در این باره جویا شدند. وقتی فهمیدند که دو برگ از این قرآن را موزۀ لوور از یکی از حراج‌ها خریده است، پرسیدند چرا در این دو سال هیچ اقدام رسمی از سوی ایران صورت نگرفته است. قصه مفصل است، اما در مجموع آماده بودند تا این اوراق را برگردانند، زیرا هیچ چیزی برای یک موزۀ بزرگ و مشهور بدتر از این نیست که اثری مسروقه را، آن هم بدین وضوح و آشکاری در مجموعۀ خود داشته باشد.

امیدوارم این امر مسئولان امر را به صرافت بیاندازد که با پیگیری رسمی و حقوقی، دست کم اوراق موجود در لوور پاریس را به شیراز بازگرداند و در ادامه با توسل به اقدام این موزه، از دیگر جاها هم بخواهد تا این برگه‌ها را بازگردانند. حتی اگر تمام 172 برگ این نسخه یافت نشود، بازگرداندن یک برگ آن هم برای زنده نگه داشتن نام و یاد نسخۀ ارزشمند 548 موزۀ ملی پارس غنیمت است.

شرح کامل این ماجرا و فهرست دقیق ردیابی‌هایم از این میراث ایرانی و اسلامی، همراه با تصاویر کامل آنها را در مقالۀ زیر آورده‌ام: «قرآن کوفی 4289 در موزۀ ملی ایران، و دیگر پارۀ مسروقۀ آن در موزۀ پارس (شیراز): طغیان علیه "کتابت پیوسته" در قرآن نویسی کوفی»، در مجلۀ آینۀ پژوهش، سال سی و یکم، شمارۀ 184، مهر و آبان 1399، ص 111ـ177.

https://kariminia.kateban.com/post/4679
https://www.kateban.com/media/post/5fc90d21b4418.jpg

https://t.me/kariminiaa

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-05-25 22:24:56 تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام

از پیش‌گفتار مترجم

«این کتاب روایتی است تحلیلی از سیر تحول اندیشۀ سیاسی در تمدن اسلامی از آغاز تا حملۀ مغول. مولف، با اشراف به منابع اصلی تاریخ سیاسی اسلام و منابع دست دوم، اثری دانشگاهی و روشمند پدید آورده که در جای‌جایِ آن با تحلیل‌های تازه و نگاه فردی نویسنده و نتیجه‌گیری‌های بدیع او نیز روبه‌رو می‌شویم. مولف گوشۀ چشمی نیز به تحولات سیاسی مغرب‌زمین داشته است.
...مهم‌ترین ویژگی این کتاب این است که مفاهیم و عقاید انتزاعی و ذهنی را در بافت و موقعیت تاریخی‌شان قرار داده و حتی‌الامکان به آنها کیفیتی انضمامی و عینی بخشیده است؛ به گونه‌ای که هنگام مطالعه کتاب نه با مجموعه‌ای از عقاید و ادعاهای پراکنده، بلکه با زنجیره‌ای مداوم از واقعیت‌های تاریخی سروکار داریم که ما را در فهم دقیق آن مفاهیم انتزاعی یاری می‌دهند.
...مولف کتاب حاضر با اتکا به منابع قدیم و جدید درصدد برآمده تا روند شکل‌گیری و تحول اندیشه‌های سیاسی را در میان مسلمانان ترسیم کند و به هیچ روی قصد داوری در باب اعتقادات دینی مذاهب مختلف را نداشته است. طبیعی است که برخی از آرا و دیدگاه‌های مولف و طرز تلقی او از مفاهیم، رویدادها و... با دیدگاه‌های اعتقادی پیروان مذاهب مختلف اسلامی کاملاً سازگار نباشد. با این حال در ترجمۀ فارسی هیچ تغییری را در متن روا ندانسته‌ایم. مثلا مولف در بحث جانشینی پیامبر چنان‌که باید به وصایت توجه نکرده یا در بحث از جهاد با قیاس‌های نامتناسب به جنگ‌های مشابه در دیگر فرهنگ‌ها اشاره کرده است.
...مولف، در فصلی که دربارۀ شیعیان نوشته، دربارۀ برخی مسائل، از جمله چگونگی تکوین این مکتب، مسالۀ وصایت و موضوع غیبت امام، نکاتی را مطرح کرده که نیازمند بحث و کنکاش بیشتر است.
این کتاب نخستین اثری است که از این محقق به فارسی ترجمه شده است.
... در پایان ذکر این نکته لازم است که هرچند نویسنده انبوهی از اطلاعات فراهم آورده ولیکن به دلیل فقدان شناخت درست از مبانی شریعت اسلام و حقیقت تشیع، تحلیل‌ها و نتیجه‌گیری‌های او در مواردی با دیدگاه‌های علمای اسلامی منطبق نیست و قابل مناقشه است.»


فهرست کتاب:
کتاب از یک مقدمه و چهار بخش و بیست و دو فصل به همراه پیوست‌ها تشکیل شده است که شرح آن ذیلاً می‌آید.

مقدمه

بخش اول: سرآغاز

فصل اول: خاستگاه‌های حکومت/ فصل دوم: نخستین دور جنگ‌های داخلی و شکل‌گیری فرقه‌های دینی/ فصل سوم: امویان

بخش دوم: افول سنت قبیله‌ای

فصل چهارم: پیش درآمد بخش دوم/ فصل پنجم: خوارج/ فصل ششم: معتزله/ فصل هفتم: شیعیان در عصر اموی/ فصل هشتم: عباسیان و تشیع/ فصل نهم: زیدیه/ فصل دهم: شیعیان امامی/ فصل یازدهم: اصحاب حدیث

بخش سوم: سازگاری با جهانی ازهم‌گسیخته

فصل دوازدهم: پیش درآمد بخش سوم/ فصل سیزدهم: میراث فرهنگی ایران و اندرزنامه‌ها/ فصل چهاردهم: میراث فرهنگی یونان و علم سیاست/ فصل پانزدهم: اسماعیلیه/ فصل شانزدهم: اهل سنت

بخش چهارم: حکومت و جامعه

فصل هفدهم: ماهیت حکومت/ فصل هجدهم: کارکردهای حکومت/ فصل نوزدهم: آزادی/ فصل بیستم: نظام اجتماعی/ فصل بیست و یکم: مسلمانان و غیرمسلمانان/ فصل بیست و دوم: خاتمه: دین، حکومت و جامعه

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-05-25 19:37:04 تاریخ اندیشۀ سیاسی در اسلام، پاتریشیا کرون، ترجمۀ دکتر مسعود جعفری جزی، انتشارات سخن، تهران، چاپ نخست ١٣٨٩، ٧۵۴ صفحه

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-05-25 18:30:49 هفتاد و دو ملت

ترجمه سه مقاله، دو از پاتریشیا کرون و یک از یوزف فان اس، یک تصحیح و یک مقاله از مترجم کتاب است.
چنانکه در اشاره کتاب آمده، «کتاب حاضر در پنج بخش جداگانه تدوین شده است، بخش اول شامل نوشته‌ای کوتاه دربارۀ مبانی کلامی معجزه است. بخش دوم شامل ترجمۀ مقاله‌ای است از یوزف فان اِس، اسلام‌شناس نامدار آلمانی، در باب حدیث هفتاد و دو ملت و سیر تحول فرقه‌ها در اسلام. بخش سوم شامل ترجمۀ مقاله‌ای است از پاتریشیا کرون، استادِ فقیدِ مطالعات اسلام و ایران، در باب دیدگاه‌های کلامی جهم بن صفوان و پیروانش که اصحابِ جهالات نامیده می‌شده‌اند. بخش چهارم ترجمۀ مقالۀ دیگری از همین صاحب‌نظر است که به دیدگاه جاحظ در باب دهریان اختصاص دارد. بخش پنجم در بر دارندۀ متن تصحیح شدۀ رساله‌ای است در باب فرقه‌ها که اصل آن در سفینۀ تبریز آمده است.»
مترجم در ادامه مرقوم داشته «هم ترجمۀ مقاله‌های فان اس و پاتریشیا کرون و هم تصحیح رسالۀ فرقه‌های اسلام بخشی از طرح دامنه‌دارتری است که به راهنمایی استاد فقید پاتریشیا کرون آغاز شد اما با بیماری ناگهانی و درگذشت ایشان ناتمام ماند.» و گرچه قصد بر عدم انتشار آن بدین شکل بود اما سرانجام به نشر آن رضا داد.

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-05-25 18:15:04 هفتاد و دو ملت، جستارهایی در عقاید کلامی فرقه‌ها، ترجمه مسعود جعفری جزی، نشر آن‌سو، تهران، چاپ نخست ١۴۰۰، شمارگان ۵۰۰ نسخه، ٢۵۵ صفحه

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-05-25 18:11:59 مترجم و نویسنده

نگاهی اجمالی به ترجمه‌های دکتر مسعود جعفری جزی از آثار پاتریشیا کرون، اسلام‌شناس شهیر و مورخ نامی

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید

2022-05-18 20:16:44 فهرست مطالبی که تاکنون درباره خیام در کانال اهل تمیز درج شده است.

https://t.me/ahle_tamyz/1928

https://t.me/ahle_tamyz/2301

https://t.me/ahle_tamyz/2302

https://t.me/ahle_tamyz/2303

https://t.me/ahle_tamyz/2304

https://t.me/ahle_tamyz/2306

https://t.me/ahle_tamyz/2307

https://t.me/ahle_tamyz/3271

@ahle_tamyz باز کردن / نظر دهید