~ «بیشترین بهرهای که ذهن استبدادزده از آزادی میبرد، ویرانگ | تجربه زیسته l امین بزرگیان
~ «بیشترین بهرهای که ذهن استبدادزده از آزادی میبرد، ویرانگری دیگران است.» اریک فروم
یکی از خصلتهای ساختارها و سازههای توتالیتر، خلوصگرایی (پیوریتنیسم) است. ساختار توتالیتر مدام دیگران را برای رسیدن به نوعی خلوص شبهدینی حذف میکند. حکومت مدام در این سالها برای رسیدن به خلوص نیروهایش را تصفیه کرده است. در هر مرحله آدمها و گروههایی را از قطار پیاده کرده است. اما نکته حیرتآور و آموزنده اینجاست که مخالفان همین حکومت او را الگوی خویش کرده و با ممارست به باز تولید آن اشتغال ورزیدهاند؛ که البته «اگر مدتی طولانی به مغاک بنگری، مغاک نیز به تو چشم میدوزد». خلوصگرایی اپوزیسیون یا آنکس که با هیولا جنگیده، اما مراقب نبوده و خود بدل به هیولا شده چه خصلتی دارد؟ روی میز خلوصگرا انبوهی پرونده است؛ پروندههایی شبه قضایی برای محکمهای بدون سقف و دیوار. او بدنبال چیزی در گذشته یا افکار متهم میگردد که با استفاده از آن تمام او را منقضی کند. او در این راه بر علیه خودش در واقع میستیزد، چون به دیگران اجازه میدهد پرونده او را نیز به همین شیوه جستجو کنند. و چون قطعا دیگران نیز چیزی نامطلوب در اوراق گذشتهی او پیدا خواهند کرد، باید گفت که خود خلوصگرای محترم در همان لحظه که در حال ابلاغ حکم است در صف نوبت برای دادگاه خود است. از این وضعیت کافکایی چه نتیجهای حاصل میشود؟ همین که شده است: کمسابقهترین و بیهویتترین نیروها در صدر فضاها و موقعیتها قرار گرفتهاند. این فقط ویژگی حکومت فعلی نیست بلکه به همه جا سرایت کرده است. این واقعیت محصول خلوصگرایی است. و البته محصول شکستهای مداوم از وضعیت. به میزانی که نظام و فرد در واقعیت نمیتوانند کاری پیش ببرند، به تصفیه شدت میبخشند زیرا شکستها را به بیایمانی افراد مربوط میدانند. حاکم و مخالفانش افراد مختلف را به بهانههای گوناگون و در کل عدم خلوص به لیست سیاه اضافه میکنند تا ناتوانیهایشان را حداقل در روان جبران کنند. امروز همه فعالان تبهکارند؛ فقط شاید هنوز نوبت محاکمهشان نشده است. نتیجه منطقی این نوع مواجههی به ظاهر رادیکال، پنهان کردن تبهکاران واقعی در محافظهکارانهترین شکل ممکن است. اگر در ساختارِ توتالیترِ حاکمْ ماشینِ اخلاصسنج حتی به مؤسسانِ خود نظام رسید و آنها را خورد، ماشینِ خوش آبورنگِ فوق در اپوزیسیون به هزینهدادهترین افراد رسیده است. ماشین خلوصسنج بر ابدان حک میکند که مهم نیست چقدر برای آزادی و عدالت هزینه دادهاید، اگر دقیقاً مثل ما نباشید، سر سپرده «ولایت» نباشید، خلوص کافی ندارید. باید دور ریخته شوید. @AminBozorgiyan