رخوت فرهنگی در اردبیل محمد زینالی اناری دو هفته پیش به جهت ان | یاداشت

رخوت فرهنگی در اردبیل

محمد زینالی اناری
دو هفته پیش به جهت انتشار گزارش های اجتماعی، میهمان جشنواره مطبوعات استان اردبیل بودم. در آن مراسم، چند میهمان ویژه حضور و سخنرانی داشتند که به جهت تأخیرم فقط توانستم از سخنرانی استاندار اردبیل جناب آقای سید حامد عاملی استفاده کنم. استاندار اردبیل نکته ی مهمی گفتند و آن این که میانگین نمره ریاضی و علوم دانش آموزان اردبیل به شکل نگران کننده ای در دهه اخیر اُفت داشته است. نمره هایی که پیشتر باعث مردود می شدند، اینک به سبب نظام آموزشی جدید تحصیلی نامحسوس شده اند. این موضوع قابل توجه است که تضعیف آموزش می تواند موجب بروز مسئله اجتماعی شود.

در دهه 90، به غیر از زنگ خطر کنفرانس ریاضی، اساتید علوم انسانی بارها و بارها از اُفت سواد ریاضی در جامعه ایران تذکر دادند. آن را هم کسی نشنید و کار به جایی رسیده که امروز سقوط شدید نمره در استان اردبیل هستیم. حال ممکن است شما بگوئید چرا فقر ریاضی دغدغه ی علوم انسانی است ؟ ریاضی عامل اصلی ورزیده شدن ذهن و نگاه فلسفی انسان به مسائلش هست؛ ریاضی است که به ما آنالیز مسئله می آموزد، محاسبه و منطق یاد می دهد و تجسم ذهن ما را بالا می برد تا در مواجهه با امور این دنیا با پیچیده ترین تحلیل ها روبرو شویم و به این سادگی زندگی را نبازیم. اما موضوع این است که این اُفت تا به حدی است که برای جامعه و بالانشینان آن هم این این مسائل طرح نمی شوند!

چند روز پیش خبری شنیدم که دانش آموزی از خانواده علمی استان که شرایط مادی نسبتاً بهتری نسبت به بسیاری از دانش آموزان دیگر داشته، واکنش معلم و والدینش به تقلب وی در امتحان، خود را از پنجره به پایین پرت کرده است. این ناراحت کننده بود ولی تلخی آن وقتی است که آدم به یاد داشته باشد که چند سال قبل هم نظیر این اتفاق در رقابت درسی برای یکی از فرزندان اساتید دیگر افتاده بود. در حالی که هنوز گزارش ویژه ای در این خصوص نشده که چه عاملی یا چه شرایطی موجب این مشکلات در این قشر شده است. یکی از اثرات ریاضی، افزایش حسابگری در جامعه معاصر است، در حالی که در برابر افت و افول هر انسانی به عنوان یک نیروی انسانی بی توجه هستیم.

خود این ماجراها به نحو مرگ آوری ناراحت کننده هستند. اما می خواهم از اتفاق بدتری که می افتد نیز بگویم! اگر در گذشته اتفاقی برای عضو یک خانواده می افتاد، مردم تا مدت ها به هیاهو می افتادند و همه نزدیکان به دنبال فهم، بررسی و احیانا حل مشکل افراد خانواده و اقوام بودند و بدین منظور آخرین اخبار مشکلات نزدیکان را رصد می کردند. اما علیرغم بروز این اتفاقات در مورد دانش آموزان استان، جامعه استان چندان که باید حساس نشده و مشکلات فردی را به عنوان مسئله ی جامعه لمس نمی کنند. اما ماجرا وقتی عجیب و ترسناک تر می شود که به جهت ساز و برگی مطبوعاتی و خبری که در جامعه امروزی هست، حتی گروهی اندکی هم با حسابگری و نقادی دنبال فهم و حل چنین مسئله ای نیستند.
لذا ترسناک تر از مسئله خودکشی دانش آموزان این است که اتفاقاتی این چنین به فقدان حسابگری و توجه به تک تک نیروی انسانی حتی در سطح اقشار فرهنگی و دانشگاهی تا این حد برای مردم ما طبیعی شده که با رواج رخوت فرهنگی چنین اتفاقاتی به دغدغه ی عمومی و مسئله اجتماعی تبدیل نمی شوند.

@ardabilnote