آیا بستن آب بر روی دشمن نادرست است؟ نگاهی به فتوای صاحب جواهر | مدرسه آزادفکری
آیا بستن آب بر روی دشمن نادرست است؟ نگاهی به فتوای صاحب جواهر (فقیه معروف شیعه) درباره بستن آب بر مشرکین!
فرض کنید فرمانده یک جنگ مشروع هستید و می‌توانید آب را بر دشمن‌تان ببندید. آیا این کار را انجام می‌دهید؟ این سوال را می‌خواهیم با مرور برخی حوادث تاریخی و فتاوای فقهی مرور کنیم.
معمولاً در ایام محرم این روضه را می‌شنوید که لشکریان عمر بن سعد آب را بر امام حسین (ع) بستند و این کار به عنوان یک ظلم بزرگ از آن یاد می‌شود. اما ظلم و ستم بودن این اقدام به دلیل بستن آب بر یک انسان بود یا چون امام حسین و یارانش، انسان‌های پاکی بودند، منع آب را ظالمانه تلقی می‌کنیم؟
صاحب جواهر فقیه معروف شیعه وقتی در بحث جهاد از جنگ با مشرکین سخن می‌گوید، از هر عملی که باعث فتح و پیروزی شود دفاع می‌کند و مصادیق متعددی را نام می‌برد، از جمله آنکه می‌توان آب را بر آنها بست تا از تشنگی هلاک شوند. صاحب جواهر با اشاره به فتوای برخی فقها مانند محمد بن مکی عاملی (معروف به شهید اول) که این اقدام (یعنی بستن آب) را غیرمجاز عنوان کرده‌اند، با فتوای او مخالفت می‌کند. (نک: جواهر الکلام، ج۲۱، ص۶۵)
مساله وقتی جالب می‌شود که توجه کنیم مطابق برخی نقل‌های تاریخی در جنگ صفین آب را بر سپاهیان امام علی بستند اما سپاهیان امام علی حصار را شکستند و قصد بستن آب بر سپاهیان معاویه را کردند، اما امام علی (ع) به آنها گفت: «به قدر نیازتان از آب بردارید و بگذارید آنها نیز از آب استفاده کنند. خداوند شما را بر ظلم آنها یاری کرده است.» (تاریخ طبری، ج۴، ص۵۷۲)
اما باز هم این سوال باقی می‌ماند که آیا امام علی (ع) مجاز به بستن آب بود و از روی جوانمردی با آنها این کار را نکرد؟ یا به کلی این نوع اقدامات را ظلم می‌دانست؟ مثلاً وقتی به برخی دین‌داران می‌گویید اگر دشنام به پیامبر و ائمه، مجازات مرگ دارد، پس چرا خود ائمه با افرادی که به آنها فحاشی می‌کردند، برخورد نیک داشتند، جواب می‌شنوید که آنها عفو کردند نه اینکه حق کشتن آن شخص به کلی منتفی باشد.
نظر شما چیست؟ فکر می‌کنید این مسائل را چگونه باید تحلیل کرد؟
