2023-02-02 13:27:01
شکست های دهه 90 را به پای چه کسی بنویسیم؟
آزادی امروز؛ ما نه آنقدر فراموش کار هستیم که اتفاقات چند سال پیش را فراموش کنیم و نه از دهه نود آنقدری گذشته است که به فراموشی سپرده شود.
دو سال اول دهه نود،دو سال پایانی دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد است؛رئیس جمهوری که در سال 1384 کشور را با رشد اقتصادی مثبت 5 و تورم 10 درصد از سید محمد خاتمی تحویل گرفت و با تورم 40 درصدی و رشد منفی 5 تحویل حسن روحانی داد.؛دولتی با در آمد 700 میلیارد دلار،رشد مثبت 5 را به منفی 5 تبدیل می کند و تورم 10 درصدی را به 40 درصد می رساند.
از سال 92 تا 96 دولت اول روحانی است؛طبق آمارهای موجود در این چهار سال رشد اقثصادی از منفی 5 به مثبت 7 می رسد و تورم 40 درصدی به 9 درصد می رسد که در تاریخ پس از انقلاب بی سابقه است.تکلیف چهار سال دوم دهه 90 نیز مشخص است.
سال 1396 نقطه عطفی در تاریخ این دهه است؛در این سال اصولگرایان با تمام توان برای یک دوره ای کردن ریاست جمهوری حسن روحانی وارد میدان شدند؛اما در نهایت شکست سختی خوردند. پس از این شکست است که بحران های داخلی یکی پس ازدیگری برای دولت حسن روحانی ساخته می شود. اعتراضات خیابانی از یک شهر خاص به دعوت افرادی خاص بلافاصله پس از آن شکست،شروع می شود. گردانندگان اعتراضات تصور می کنند که می توانند تظاهرات را فقط علیه حسن روحانی نگه دارند،اما این خیالی بیشتر نیست و شعار اعتراضات به سمت کلیت نظام می رود و سازمان دهندگان متوجه می شوند که چه خبطی کرده اند؛با این وجود آسیبی که به دولت وقت زدند،جای کتمان ندارد.در حوزه اقتصادی مخالفت با لوایح اف ای تی اف،کار دولت را برای تجارت خارجی سخت تر کرد.مجمع تشخیص مصلحت نظام برای ناکارآمد کردن دولت در این زمینه،دست به انحراف جدیدی از قانون اساسی زد و خود به جای مجلس دست به قانونگذاری زد.
پیش از مجمع تشخیص،رئیس وقت قوه قضاییه وقت که همه جلسات شورای عالی قضایی را با انتقاد از برجام و دولت شروع می کرد،گفته بود که اجازه نمی دهیم دفتر اقتصادی اتحادیه اروپا در تهران راه اندازی شود.کارشکنی های داخلی علیه دولت وقت،با قدرت گرفتن ترامپ در آمریکا،کار را سخت تر کرد. علیرغم توصیه های کارشناسان دولت وقت که توصیه می کردند می توان با تلاش دیپلماتیک،دوران ریاست جمهوری ترامپ را مدیریت کرد،مخالفان برجام با این ادعا که برجام به حدی به نفع آمریکا است که از آن خارج نمی شود،کدهای غلط به حاکمیت و مردم دادند و در نهایت پس از خروج ترامپ از برجام به جای اینکه به اشتباه خود اعتراف کنند،تازه طلبکار هم شدند.
خروج ترامپ از برجام، به جای اینکه هم پتانسیل کشور را برای مقابله با بحران اقتصادی به پشت دولت وقت بکشاند،فرصت را برای ضربه نهایی مخالفان به دولت وقت فراهم کرد به گونه ای که حتی در مساله بنزین در سال 1398 که با مصوبه شورای عالی سران قوا اجرا شده بود،سران وقت قوا پشت دولت را خالی کردند و در این زمینه از خود رفع مسئولیت نمودند.
با شهادت حاج قاسم در همان سال و موضوع هواپیمای اوکراینی از یک سو سیاست خارجی دولت تحت الشعاع قرار گرفت و از سویی دیگر اعتبار دولت در موضوع هواپیما به شدت مورد خدشه قرار گرفت و این در حالی بود که دولت وقت در هیچکدام از این دو موضع نقش تعیین کننده نداشت،اما آسیب های آن در نهایت به آن دولت رسید.
دو سال پایانی دهه 90 که دو سال پایانی دولت حسن روحانی نیز بود،با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری،سالهایی بود که کشور می توانست اندکی از فشار اقتصادی وارده را کاهش دهد؛دولت دست به کار شد؛اما باز در اواخر سال 1399 و در میانه سال 400 مانع گشایش در مذاکرات شدند و بنا شد دولت جدید که در انتخاباتی بدون رقیب به پیروزی رسیده بود،نتیجه آن مذاکرات را نقد کند که از نقد کردن آن دستاورد آماده هم تا کنون ناتوان بوده است.
موضوع این نیست که دولت حسن روحانی به ویژه در دوره دوم عملکرد ضعیفی نداشت؛بلکه موضوع این است که روند کلی حرکت دولت عمدتا به خاطر شکست اصولگرایان در انتخابات سال 1396 به شدت تحت شعاع حرکات مخالفان قدرتمندی قرار گرفت که از لحاظ سیاسی و اقتصادی از دولت مستقر منابع بیشتری در اختیار داشتند.
Azaditoday.ir
@Azaditoday
آزادی امروز
2.6K viewsedited 10:27
A
