حکومت دینی و گسترش فقر!!؟؟ کانال بازنگری (ترکاشوند): نظر به ا | کانال بازنگری
حکومت دینی و گسترش فقر!!؟؟
کانال بازنگری (ترکاشوند): نظر به اهمیت بررسی اخیر روزنامه جهان صنعت در موضوع گسترش پدیده فقر، آن بررسی که هشداری جدی برای گوش‌های شنوا در حکومت و جامعه است را بی‌کم‌وکاست و با تیتر همان روزنامه در دو پُست پیاپیِ زیر بازنشر می‌کنیم تا مگر به خود آیند یا پاسخی دهند:
جهان‌صنعت گسترش پدیده فقر را بررسی می‌کند
نیم قرن اشتباه
حمید تهرانی- در توصیه‌های حضرت امیرمومنان(ع) به مالک‌اشتر برای حکومت‌‌داری، تصریح شده که آبادی یا ویرانی یک سرزمین به ثروتمند شدن یا فقیری اهل آن سرزمین بستگی دارد. مقام معظم رهبری در دیداری که سال‌ها قبل و در زمان ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی با هیات وزیران وقت داشتند این بخش از فرمان حضرت علی(ع) را تشریح کرده بودند. ایشان در این دیدار که به مناسبت آغاز هفته دولت برگزار شده بود، گفته بودند: «ویرانی زمین از تنگدستی مردم زمین حاصل می‌شود. به او دارند می‌گویند؛ این سرزمینی که تو داری میروی آنجا، اگر مردمش را توانستی ثروتمند کنی، آباد خواهد شد. اگر مردم را فقیر نگه داشتی یا فقیر کردی و نتوانستی، این سرزمین آباد نخواهد شد. این سرزمین ویرانه خواهد ماند. مردم تنگدست میشوند که تقصیر فرمانروایان‌شان است. فقر مردم، گناه فرمانروایان است. آنها هستند که موجب فقر مردم میشوند. چون آنچه را که از ثروت و منافع به دست می‌آید، برای خودشان می‌خواهند که این موجب فقر مردم می‌شود.»
در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، اوضاع اقتصادی ایرانیان اگر چه نوسان و افت و خیز مشهود داشته است اما جهت کلی اقتصاد اجتماعی و بلکه اقتصاد کشور رو به تنزل بوده چنانکه اگرچه درآمد ناخالص داخلی ایران به طور رسمی به نسبت ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی افزایش یافته اما درآمد سرانه براساس نرخ واقعی تورم جهانی و منطقه‌ای ایران از حدود ۱۰ هزار دلار در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در سال ۱۳۵۷ به حدود ۷ هزار دلار یا کمتر در سال ۱۳۹۹ رسید که با توجه به شرایط پس از تحریم‌های ایالات‌متحده این رقم کاهش نیز داشته است.
همچنین میزان عددی درآمد سرانه ایرانیان به ریال، طی سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی افزایش یافته ولی قدرت خرید ایرانیان به نحو چشمگیری کاهش داشته است چنانکه یک ایرانی در سال ۱۳۵۶ با حداقل حقوق خود می‌توانست ۷۴ کیلوگرم گوشت قرمز خریداری کند اما همان ایرانی با حداقل حقوق خود در سال ۱۴۰۱ می‌تواند تنها حدود ۲۰ کیلوگرم گوشت قرمز تهیه کند که این میزان در سال جاری و با توجه به افزایش قیمت گوشت قرمز، کمتر شده است. این امر به خوبی نشان می‌دهد که وضعیت اقتصادی شهروندان ایرانی به نحو موثر و ملموسی بدتر شده است.
در عین حال ایرانیان به نسبت سال‌های گذشته همواره فقیر و فقیرتر شده‌اند و اگر برخی مقامات ارشد و چهره‌ها اظهار می‌دارند که ضریب جینی در ایران کاهش و شکاف طبقاتی در کشورمان کمتر شده است، این تحول به فقیرتر شدن قشر ثروتمند بازمی‌گردد نه ثروتمند شدن قشر فقیر.
در این‌باره باید توضیح داد که با تقلیل سهم قشر ثروتمند و مرفه از کیک اقتصاد ایران، این قشر به لحاظ رتبه و فاصله اقتصادی به سایر اقشار جامعه نزدیک شده و به همین دلیل ضریب جینی کاهش یافته است. در عین حال میزان جمعیت زیر خط فقر در ایران، طی سال‌های گذشته همچنان در حال افزایش بوده است. چنانکه در سال ۱۳۵۷ حدود ۲۰ درصد از ایرانیان زیر خط فقر قرار داشتند اما این میزان در سال ۱۳۶۸ و پایان جنگ تحمیلی به حدود ۴۰ درصد رسید و در پایان قرن ۱۳ در سال ۱۴۰۰، میزان جمعیت زیر خط فقر به حدود ۵۲ درصد رسیده است. به‌طور غیررسمی گفته می‌شود که در سال جاری حدود ۶۰ درصد از افراد جامعه در زیر خط فقر هستند و بخش عمده‌ای از آنها زیر خط فلاکت قرار دارند.
این شرایط بر زندگی فردی و خانوادگی ایرانیان اثر گذاشته و این زندگی را حقیرتر کرده است. مثلا به عنوان یک قرینه قابل اعتماد، مصرف گوشت قرمز در ایران از حدود ۱۶ کیلوگرم برای هر نفر در سال ۱۳۵۶ به حدود ۱۲ کیلوگرم برای هر نفر در سال ۱۳۶۸ و به حدود ۶ تا ۷ کیلوگرم در سال ۱۴۰۰ رسید، البته گفته می‌شود یکی از دلایل کاهش مصرف گوشت قرمز در ایران، افزایش میزان مصرف گوشت مرغ بوده است. این سخن البته درست و واقعی است اما پرسش مهم آن است که آیا تغییر ذائقه و رویکرد مصرف ایرانیان از گوشت گوسفند و گاو به گوشت مرغ علل اقتصادی داشته است و آیا مردم به میل خود- و یا اجبار- این تغییر را صورت داده‌اند.
مصرف لبنیات هم در سال‌های گذشته و با گران شدن مرحله‌ای لبنیات، کاهش داشته است و ایرانیان کمتر از فرآورده‌های لبنی استفاده کرده‌اند. نگارنده در مورد مصرف لبنیات در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران اسناد قابل اعتمادی پیدا نکرده، اما مصرف این ماده مهم و اساسی در زندگی انسان، طی سال‌های اخیر کاهش چشمگیری داشته است
