2023-07-25 08:50:46
سنجش نماز طلاب با حجاب زنان(میزان تقیّد روحانیون و طلاب به نمازهای یومیه ق ۱: نماز صبح و جماعت)
ظاهر و باطن روحانیت بخش۲
امیر ترکاشوند ۱۴۰۲/۰۵/۰۳
میتوان دوقلوی نماز و حجاب را مهمترین دغدغۀ جوامع اسلامی (و نه لزوماً اسلام) دانست.
حجاب برخلاف چنین جایگاهی اما چندان وقتی در حوزهها و کتب فقهی (جز به مناسبت در گوشهای از بحث نماز و نکاح و حج و احکام الخلا) صرف آن نمیشود
اما نماز نیمی از انرژی حوزههای علمیه را در طول تاریخ گرفته است زیرا بیشترین تمرکز در میان حدودا ۵۲ عنوان فقه به موضوع نماز اختصاص دارد و تدریس کتاب الصلاة بیشترین اهمیت را داشته و تقریرات آن به تنهایی از تقریر تمام کتب فقهی دیگر بیشتر است. اهمیت نماز چنان است که ترک (و حتی کمتوجهی به) آن نه تنها مستوجب تعزیر و نهایتا اعدام است بلکه برخی قائل به کفر تارکِ آناند
از آنجا که طلبه به حوزه میرود و احکام و علوم دینی را فرا میگیرد تا سپس که فارغالتحصیل (و روحانی/آخوند) شد آنها را "تبلیغ" کند و از طریق مسجد و منابر خواهان پیاده شدنشان باشد، پس لزوم تقیّد ایشان (روحانیون و طلاب) به احکام فقهی و به ویژه نماز امری بدیهی است چرا که خود، مبلّغ آن در جامعهاند
شاید به خاطر همین جایگاه ممتاز نماز و نیز اولویتِ التزام حوزویان به آن باشد که:
درصدِ روحانیون و طلبههای نمازخوان از درصد سایر مردمِ نمازخوان بیشتر است!
با اینحال نباید چنین تصور کرد که تقید آنان (روحانیون+طلاب) در این عبادت به ۹۰ درصد یا بیشتر میرسد. در این باره در قسمت دوم، توضیح بیشتری خواهم داد ولی اینک در قسمت اول برای آماده شدنِ اذهان، مشخصاً به تقید آنان به "نماز صبح و نماز جماعت" میپردازم:
قسمت اول
میزان تقید حوزویان به نماز جماعت و صبحالف- نماز صبح در مدرسههای حوزه:
مردم در خواندن نماز صبح از دیگر نمازهای یومیه، کمتقیدتر هستند زیرا دل بریدن از خواب نوشین صبحگاهی سخت است. این واقعیت نه فقط در مردم بلکه در حوزهها نیز جاری است بطوریکه شمار طلابی که صبح برای نماز برمیخیزند از ۵۰ درصد کمتر است (بجز حوزههای خاص و پرانگیزه)
چند سال پیش دوست صمیمی و مورد وثوقم گفت که همراه روحانیون در دورهای/اردویی (مربوط به یکی از نهادها) حضور داشتیم ولی هنگام نماز صبح از جمع هشتاد نفریِ روحانیون، کسی برای نماز برنخاست! با اینکه این خبر موثق است و واقعی اما اولا نه قابل تعمیم به دیگر روحانیون است و نه میتوان با استناد به آن، عدم تقیّد آن ۸۰ نفر به سایر نمازهای یومیه و حتی به نماز صبحِ دیگر روزها را به دست آورد؛ اردو هست و خستگی و خواب نوشین صبحگاهی!
گفتنی است در ادوار قدیم که خبری از لامپ و روشناییهای امروزی نبود مردم، اندی پس از تاریکی میخوابیدند و به همین خاطر راحت برای نماز صبح (و حتی نماز شب) میتوانستند بیدار شوند
ب- شرکت روحانیون در نماز جماعت و مسجد:
کتب فقهی در فضیلت و لزوم نماز جماعت تا جایی پیش رفتهاند که برخیشان سخن از آتش زدن خانهای که ساکنانش به مسجد نمیروند و نماز را به جماعت برگزار نمیکنند گفتهاند!
نماز جماعت در مساجد به امامت روحانیون بر پا میشود و به عبارتی سِمت پیشنمازی، یک وظیفۀ تعریفشده است و ملاک دقیقی برای تشخیص تقید آنان به نماز جماعت و مسجدی بودن نیست؛ برای این مهم باید دید چند درصد از روحانیونی که پیشنماز نیستند به مسجد میروند و نماز جماعت میخوانند.
مشاهدات و شهرت موضوع، گویای آن است که آنان استقبال چندانی در این حالت از نماز جماعت ندارند و حتی شاید بتوان ادعا کرد که این استقبال خیلی کمتر از ۵۰ درصد است
مقایسه
با اینهمه میتوان مدعی شد که درصدِ حوزویانی که به نماز جماعت و صبح کمتوجهاند از درصد سایر مردمِ بیتوجه به آن دو نماز کمتر است ولی اگر قرار باشد درصد حوزویان اهل نماز جماعت و صبح را با تقیّدِ مردم به دیگر قُل (از آن دوقلو) یعنی حجاب زنان مقابسه کنیم در این صورت درصدِ حوزویانِ کمتوجه به آن دو نماز از درصد زنان بیتوجه به روسری (موسوم به بیحجاب) بیشتر است زیرا اگر زنان بیروسری را ده درصدِ کل زنان بگیریم در این صورت طلابی که به آن دو نماز بیتوجهاند از ده درصد بسیار بیشتر است
پایان
بنابراین طلاب و روحانیون نیز بخشی از همین جامعهاند و تفاوت چندانی با دیگر مردم ندارند بطوریکه اگر قرار باشد احکام تند فقهی مربوط به ترک نماز و جماعت پیاده شود بیش از یک دومِ حوزویان و بیش از سه چهارمِ عموم مردم باید تعزیر و معدوم شوند (گر حکم شود که مست... ). به خاطر همین از مردم بودنشان است که اکثریت قاطعشان موافق بگیر و ببندِ بیروسریها نیستند.
اگر از ترک و بیتوجهی کثیری از مبلغان دین نسبت به فریضۀ صبح و جماعت (با وجود آن کیفرهای فقهی) کلا چشمپوشی میشود چرا به طریق اولی از ترک روسریِ اندکدرصدِ زنانِ غیر مبلغ چشمپوشی نشود؟
T.me/baznegari/1117
بخش ۱ "اینجا"
3.1K viewsedited 05:50