چرا به نظر می‌رسد که شکست موجب درماندگی اشخاص دارای عزت‌نفس پا | کافه روانشناسی

چرا به نظر می‌رسد که شکست موجب درماندگی اشخاص دارای عزت‌نفس پایین می‌شود ولی افراد دارای عزت‌نفس بالا را به تلاش بیشتر تشویق می‌کند؟

پژوهشگران فکر می‌کنند که مردم آمادگی دارند تا بازخوردهایی را که با خودپنداره‌شان همخوانی دارد بپذیرند، بنابراین در مورد افراد دارای عزت‌نفس پایین، بازخورد شکست در تکلیف اول با خودپنداره‌شان همخوان بود و نظرشان را در این زمینه که اصولا افرادی شکست خورده هستند نه موفق، تایید می‌کند.

و به این ترتیب، وقتی که با تکلیف دوم روبرو شدند، دید منفی آنان درباره خودشان که با توجه به شکست در تکلیف اول هم تایید شده بود، آنان را به این باور رساند که در تکلیف دوم هم شکست خواهند خورد؛ پس چندان با جدیت تلاش نکردند یا آنکه از کار دست کشیدند.

اما اشخاصی که عزت‌نفس بالایی دارند چون شکست با خودپنداره موجود آنان همخوانی ندارد، به احتمال زیادتر این بازخورد را نمی‌پذیرند، همچنین احتمال این هست که آنان بازخورد فوق را چندان جدی نگیرند، شاید فکر کنند که شکست در تکلیف اول اتفاقی بوده یا بر اثر اشتباه روی داده است. در نتیجه، انگیزه پیدا می‌کنند تا در تکلیف دوم تلاش جدی‌تری کنند و دست از کار نکشند؛ چون نظر آنها درباره خودپنداره‌شان متفاوت از افرادی است که شکست می‌خورند.

باومایستر و همکارانش چنین استدلال می‌کنند که افراد دارای عزت‌نفس بالا به فرافکندنِ تصویری، موفق، خوب و تلاشگر از خود علاقه دارند. از طرف دیگر، اشخاص دارای عزت‌نفس پایین در پی اجتناب از شکست هستند. در اینجا، نوعی تفاوت در تاکید مشاهده می‌شود: افراد دارای عزت‌نفس بالا از موفق نشدن می‌ترسند؛ افراد دارای عزت‌نفس پایین از شکست خوردن می‌ترسند.

رندی لارسن و دیوید باس
از کتاب روانشناسی شخصیت
ترجمه فرهاد جُمهری و همکاران