با اساتید اقتصاد

2021-11-04 13:33:30 قیمت نفت، تورم و چرخه‌های رونق و رکود

دکتر روح­‌اله کهن‌هوش‌ نژاد:
کمبود گاز در اروپا به یک بحران جهانی انرژی تبدیل شده و بازارهای انرژی را دچار اختلال کرده است. تقاضا برای نفت و زغال سنگ افزایش یافته و همزمان با بهبود اقتصادی پساکرونا، فشارهای تورمی شدت گرفته است. نگرانی‌ها نسبت به ادامه دار بودن این روند روبه رشد حسابی بالا گرفته است.
در این میان، دیدگاه مقامات آمریکایی این است که اقتصاد جهانی فارغ از تنگناهای فعلی در زنجیره عرضه، به رشد خود ادامه خواهد داد و افزایش تقاضا باعث افزایش سرمایه‌گذاری در ظرفیت‌های جدید شده و به تدریج افزایش قیمت‌ها را کنترل خواهد کرد. از این نگاه، تقاضا بدون ایجاد تورم زیاد در میان مدت، نهایتاً عرضه خود را خواهد ساخت و تنگناهای زنجیره عرضه و فشاری صعودی به قیمت‌ها، مسائلی گذرا محسوب می‌شوند که سرمایه‌گذاری در ظرفیت مولد جدید آنها را مرتفع خواهد کرد. اما این دیدگاه تا چه اندازه واقع‌بینانه است؟
تورم مصرف‌کننده در ایالات متحده طی دو سال اخیر با نرخ مرکب حدود ۳.۴ درصد رشد کرده که بسیار بالاتر پیش‌بینی ۲ درصدی بانک مرکزی است. با این نرخ، قدرت خرید دستمزدها هر ۲۰ سال نصف می‌شود که این مسأله برای اکثر خانوارهای آمریکایی بسیار قابل توجه است. تورم مصرف‌کننده در منطقه یورو در ماه اکتبر نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۴ درصد افزایش یافته و به رکورد سال ۲۰۰۸ رسیده است. به علاوه، این تورم شدیدترین تورم ۲۵ سال گذشته منطقه یورو به شمار می‌آید.
در صنعت نفت، رکوردهای چهار دهه اخیر نشان می‌دهد که قیمت به روند افزایشی خود ادامه خواهد داد و فشارهای تورمی قابل توجهی ایجاد خواهد کرد و این فشارها تا جایی ادامه خواهد یافت که اقتصاد جهانی وارد دوره رکود شود. به طور معمول، قیمت‌ها زمانی به ثبات می‌رسند که یک دوره رکود یا حداقل یک دوره کاهش رشد اقتصادی در ایالات متحده و دیگر اقتصادهای بزرگ رخ دهد.
در آمریکا، شیب نزولی قیمت نفت، با اعلام رسمی رکود توسط اداره ملی تحقیقات اقتصادی در سال‌های ۱۹۸۱، ۱۹۹۲، ۲۰۰۱، ۲۰۰۷ و ۲۰۲۰ همراه بوده است. کاهش قیمت در سال‌های ۱۹۸۵، ۱۹۹۸ و ۲۰۱۵ با رکود رسمی همراه نبوده اما مقارن با کاهش میان مدت رشد اقتصادی بوده که در شاخص مدیران خرید مؤسسه مدیریت عرضه متبلور شده است.
کاهش رشد مصرف با رکود اقتصادی در چین (۲۰۱۴-۲۰۱۵)، رکود میان مدت در آمریکا (۲۰۱۵-۲۰۱۶)، جنگ تجاری چین و آمریکا (۲۰۱۸-۲۰۱۹) و همه‌گیری کرونا (۲۰۲۰) همراه بوده است.
بنابراین، ادامه رشد اقتصاد جهانی به افزایش قیمت نفت و تورم بالاتر می‌انجامد و رخ دادن یک رکود رسمی یا کاهش در رشد اقتصادی، ترمز قیمت نفت و تورم را خواهد کشید.




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-03 22:03:26 حکومت نباید مردم را طعمه بپندارد

دکتر محمدرضا يوسفي-دانشيار دانشگاه مفيد

حضرت امیرالمؤمنین در بخشی از نامه خود خطاب به مالک اشتر می‌فرمایند: «و لا تَكونَنَّ علَيهِم سَبُعا ضارِيا تَغتَنِمُ أكلَهُم؛ فإنَّهُم صِنفانِ: إمّا أخٌ لَكَ في الدِّينِ، أو نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ

در ادامه سلسله مباحث بازخوانی نامه امیرالمومنین به مالک اشتر
حضرت در فراز قبل بیان کرد که برخورد حکومت با مردم باید براساس لطف، محبت و رحمت باشد. رحمت نوعی دلسوزی است که با دیدن ضعف و یا نقصی ایجاد شده و برای جبران و رفع آن مشکل اقدام می شود.
سپس حضرت علی(ع) می‌فرمایند که حکومت نباید در برابر مردم همانند حیوان درنده باشد.

چگونه می توان حالت درندگی را برای حکومتی توصیف کرد؟

یکی از موارد, نرخ بالای مالیات و اعمال روشهای خشن بدون رعایت اصول انسانی است. در حالی که نرخ های مالیاتی پایین موجب انگیزه بیشتر فعالان اقتصادی می شود. در دوران شاه اسماعیل صفوی و شاه عباس، نرخ‌های مالیاتی به گونه‌ای بود که مردم اشتیاق به افزایش فعالیت‌های اقتصادی داشتند و جالب این بود که درآمد کل جامعه و دولت هم بیشتر شده بود. درست است که میزان مالیات‌ها کم بود اما تولیدِ بیشتر، منجر به درآمد بیشتر دولت هم شد. در حالی که در دوره شاه تهماسب به دلیل فساد گسترده مالی, دولت با کسری مواجه شده, سعی میشد با افزایش نرخ مالیات کسری جبران شود از این رو به زندگی مردم فشار می‌آمد. لذا انگیزه فعالیت اقتصادی کاسته شده و گاه مردم مجبور به مهاجرت می شدند و درآمد دولت نیز کم می‌شد و مجدداً نرخ‌های مالیاتی را افزایش می‌دادند.

پس یکی از مواردی که حکومت‌ها می‌‌توانند همانند یک حیوان درنده و بی‌رحمانه برخورد کنند همین موضوع است.

دومین محور، هزینه‌کرد مصارف بیت‌المال است. بیت‌المالی که از طریق مالیات، نفت یا... جمع می‌شود باید در راستای مصالح مردم صرف شود اما اگر اختلاس و رانت‌خواری در حکومت باشد, منافع مردم تأمین نشده و منجر به فلاکت آنان می‌شود و این همان چنگ انداختن به زندگی مردم است که امیرالمؤمنین(ع) به آن اشاره کرده‌اند.

سومین محوری که در این ارتباط می‌توانیم به خوی درندگی حکومت تعبیر کنیم در زمینه تدوین قوانین است. اگر قانونگذاری بر اساس رأفت و رحمت باشد طبیعتاً به نفع جامعه است اما اگر قانونگذاری به گونه‌ای باشد که تعدی به حقوق مردم را قانونی کند, وضعیت جامعه بهتر نخواهد شد. مرحله بعد, مرحله اجرای قانون است.

اینکه حکومت در اجرا چگونه رفتار می‌کند اهمیت دارد. بنابراین شاید بتوان گفت خوردن حقوق مردم در مالیات، اختلاس در بیت‌المال, قانونگذاری نامناسب با هدف سلب حقوق مردم و اجرای نادرست قانون از مصادیق درندگی و زیرپا گذاردن حقوق مردم است.

سپس حضرت دلیل اجتناب از این خصلت را چنین می‌فرماید: مردم دو گروه هستند که یک دسته برادر دینی تو هستند، بنابراین هیچ دینداری حاضر نیست که نسبت به هم‌کیش خود چنین رفتاری انجام دهد. دسته‌ دیگر در انسانیت با تو مشترک هستند و نباید نسبت به هیچ انسانی تعدی کرد.




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-03 09:49:29 با سلام لینک کانال ها و گروه های مفید به شرح زیر است:


کانال تخصصی اقتصاد t.me/eghtesadd

کانال گفتار اقتصادی t.me/Economicspeech

کانال مدل های اقتصادسنجی t.me/Economtrics

کانال دکتر محمدرضا منجذب t.me/drmonjazeb

رویدادهای اقتصادی https://t.me/Ecoevents

کانال با اساتید اقتصاد t.me/eghtesadiyoun

گروه تحلیل اقتصادی t.me/ECONOMYandMARKETS


گروه استاتا، ایویوز و اقتصاسنجی t.me/stataeviews






کانال تخصصی اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-03 06:42:26 افزایش مبلغ یارانه از آذر ماه امکانپذیر است؟

دکتر وحید شقاقی:

اما و اگرهای یارانه 800 هزار تومانی

در طرح افزایش یارانه نقدی مهم ترین ابهامی که مطرح است تامین منابع مالی آن است. وقتی پولی وجود ندارد چگونه دولت قصد دارد یارانه نقدی را افزایش دهد. درست است که معیشت مردم به مشکل خورده و دهک های درآمدی با مسائل معیشتی بسیاری روبرو هستند اما جوانب طرح افزایش یارانه نقدی نیز باید سنجیده شود. مسئله اصلی این است که افزایش یارانه، منابع لازم دارد و در حال حاضر بسترهای تامین مالی این منابع مشکل دارد.

تامین منابع یارانه می بایست از یکی از طرح های موجود تامین شود. نخست اصلاح قیمت حامل های انرژی و حذف یارانه های کلان پنهان است. دوم دولت می بایست اقدامات جدی برای حذف ارز دولتی یا همان ارز 4200 تومانی انجام دهد. اگر این ارز حذف شود می توان مابه التفاوت آن را به عنوان یارانه نقدی به دهک های مورد نظر اختصاص داد. بنابراین یکی از این دو طرح باید تحقق پیدا کند تا یارانه داده شود. اما هنوز نسبت به اجرای این دو طرح هیچگونه اجماع و الزامی وجود ندارد. / کسب و کار




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-02 15:59:09 خروج سرمایه از کشور در سال ۱۴۰۰ هم ادامه یافت

دکتر عباس علوی راد

جدیدترین شماره نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی(سه ماهه اول سال ۱۴۰۰) نشان می دهد خالص حساب سرمایه تا پایان سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ منفی بوده است. منفی بودن خالص حساب سرمایه یکی از نشانه های جدی خروج سرمایه از کشور به حساب می آید.

در گزارش جدید بانک مرکزی، مجموع رقم خروج سرمایه از کشور از سال ۱۳۹۶ (با احتساب ۳/۱ میلیارد دلار کسری حساب سرمایه در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰) به بالغ بر ۵۱ میلیارد دلار رسیده است.

بدین ترتیب خروج سرمایه در دولت دوم جناب روحانی به طور مستمر ادامه و در فصل انتهایی دولت او یعنی بهار ۱۴۰۰ هم ادامه یافته است.

این موضوع هنگامی باعث نگرانی بیشتر می شود که دو تراژدی در زمینه تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی و جذب سرمایه گذاری خارجی در کشور نیز در بازه زمانی فوق مد نظر قرار گیرد.

طبق گزارش های بانک مرکزی، میانگین نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا پایان سال ۱۳۹۹ منفی ۳/۶ درصد بوده است. در همین حال آخرین گزارش آنکتاد (۲۰۲۰) نشان می دهد جذب سرمایه گذاری خارجی در کشور در سال های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به ترتیب ۳۰ و ۳۶ درصد کاهش یافته است.

حالا همه ی نگاه ها به دولت دکتر سید ابراهیم رئیسی و زمان توقف قطار خروج سرمایه از کشور عزیزمان ایران است. / نگاه اقتصادی




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-02 07:03:48 دو برابر شدن جمعیت «زیرخط فقر» طی سه سال اخیر / ۲۵ درصد جمعیت کشور حاشیه نشین‌اند

دکتر فرشاد مومنی:
کشور در ۱۰ زمینه آسیب پذیر شده که یکی از آنها، حاشیه نشینی است.
در حال حاضر میزان جمعیت حاشیه نشین از ۲۵ درصد کل جمعیت کشور در حال عبور است.
در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹، جمعیت زیر خط فقر بیش از دو برابر شده و این نیازمند گفت‌وگوهای جدی است.
باید بررسی شود که چه عواملی موجبات ایجاد این شوک را فراهم کرده است!؟

در ۱۰ سال گذشته بیش از ۵ بار شاهد سبقت شاخص cpi روستایی نسبت به شهری بوده‌ایم که در هر کجای دنیا این مسئله اگر رخ می‌داد آنها دچار نگرانی می‌شدند چراکه این شاخص بر پنج مورد دلالت دارد که اساس امنیت ملی را متزلزل می‌کند و توسعه را ناممکن می‌سازد.




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-01 13:06:43 فرایند تغییرات درآمد و تولید سرانه سه کشور نفتی امارات، عربستان و ایران از 1800 الی 2020 میلادی. امارات پیشتاز حرکت هست، زیرا هم درآمدهای نفتی داشته، هم توریسم، و هم فرایند توسعه اقتصادی را منطقی تر طی می نماید. ایران در دهه های اخیر عقب تر افتاده است. زیرا دچار جنگ و تحریم شده و در مسیر فرایند توسعه اقتصادی قرار ندارد.



کانال دکتر منجذب باز کردن / نظر دهید

2021-11-01 09:07:39 چگونه تحریم، مردم را فقیر کرد؟

دکتر محمدرضا یوسفی:
ایران یک دهه است که با تحریم ظالمانه درگیر است. به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس, در حالیکه میانگین نرخ رشد اقتصادی ایران در دو دهه 1370 و 80, حدود 5 درصد بوده است اما میانگین نرخ رشد اقتصادی کشور در دهه 90 تقریبا صفر بوده است و این در حالی است که جمعیت با نرخ 1.2 درصد رشد داشته و از 75 میلیون نفر در سال 1390 به حدود 83 میلیون در سال 99 رسیده است. در نتیجه سطح رفاه جامعه به شدت کاهش یافته, درآمد سرانه سال 98 نسبت به سال 90, 34 درصد کاهش یافت یعنی یک سوم قدرت خرید جامعه از بین رفته و مردم فقیرتر شدند.

متوسط نرخ رشد سرمایه گذاری در دهه 80, 7.2 درصد بود, اما این نرخ در دهه 90 به منفی 5.3 درصد رسیده و در دو سال 97 و 98 حتی نرخ جبران استهلاک سرمایه نیز مجموعا منفی 17.5 درصد. شده بود یعنی حتی حدود 18 درصد از سرمایه ای که مستهلک شد را نتوانستیم جبران کرده و به چرخه تولید برگردانیم. روند نزولی سرمایه گذاری عامل اصلی کاهش درآمد سرانه و فقر مردم بوده است. این امر به معنای گسترش بیکاری, رشد تورم و شدت یافتن فقر در جامعه و از دست دادن آینده برای جوانان و القاء ناامیدی به آنان است. به همین دلیل مهاجرت در سالهای اخیر افزایش یافته است.

روند فقیر شدن جامعه, بی ثباتی اقتصادی و نا اطمینانی نسبت به آینده موجب خروج سرمایه از کشور شده است. در فاصله شروع تحریم تا سال 97, بیش از 98 میلیارد دلار از ایران خارج شده است. بر اساس محاسبه صندوق بین الملل پول, هر یک میلیارد دلار ظرفیت اشتغال زایی حدود 100 هزار نفر را دارد. بنابراین اگر بی ثباتی سیاسی و نااطمینانی نسبت به آینده بر طرف میشد, ظرفیت اشتغال زایی برای ده میلیون نفر می توانست فراهم شود که البته با توجه به ساختار مدیریت ضعیف اقتصادی ایران, تنها بخشی از این ظرفیت فعال میشد. حال اگر برآورد 70 میلیارد دلار خروج سرمایه را در دو سال اخیر را نیز بپذیریم, به عمق بحران کشور بیشتر دست خواهیم یافت.

به دلیل اتفاقات یادشده, برخی دهه 90 را دهه از دست رفته می دانند. دهه ای که عقب ماندگی, فقر و به دنبال آن آسیب های فراوان اجتماعی برای کشور ایجاد کرده است. مقایسه وضعیت دو دهه 80 و 90 نشان می دهد که معضلات کشور عمدتا به دلیل تحریم بوده است. اگر در نیمه دوم دهه 80 در روابط خارجی خود بر اساس حکمت و عقلانیت رفتار می شد, اگر قطعنامه ها را ورق پاره ندانسته و به تمسخر گرفته نمیشد, امروز در دنیایی که عموم کشورها به سرعت رو به جلو حرکت می کنند, با فقر گسترده مردم, عقب گرد اقتصادی و نارضایتی عمومی مواجه نبودیم.

برای برون رفت از وضعیت موجود و جلوگیری از تداوم و یا تشدید انواع معضلات; افزایش سطح رفاه جامعه و رضایتمندی آنان و توجه به اقتضاءات آن باید مورد توجه قرار گیرد. چنانچه چین در دوره دنگ, با تغییر رویکرد سیاست خارجی و نگاه برون نگر به اقتصاد, توانست تعداد فقیران کشور را از 700 میلیون نفر به کمتر از 200 میلیون کاهش دهد.

تفاوت چین فقرزده مائو و چینی که دنگ بنا کرد و اکنون قدرت دوم اقتصادی جهان است در این سخن دنگ نهفته است " مهم این نیست که گربه سفید باشد یا سیاه, مهم این است که موش بگیرد" سیاست های کارآمد, توانمندی اقتصادی در عرصه جهانی از چین فقیر و منزوی, چین امروز را ساخته است.




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-11-01 06:59:20 بوروکراسی ضدتولید و ضد توسعه مانع سرمایه‌گذاری خارجی است

دکتر مرتضی افقه:
تصمیم‌گیران کشور اولویت اول را به رفاه و معیشت مردم اختصاص نمی‌دهند.
نظام انتخاب کارگزاران در ایران بر اساس شایستگی نیست.
بروکراسی ناکارآمد ضدتولید و ضد توسعه در کشور شکل گرفته که مانع سرمایه‌گذاری خارجی می‌شود.
کشور دچار سرمایه‌گذاری معکوس شده است و حتی سرمایه‌گذاران ایرانی در کشورهای اطراف سرمایه گذاری می‌کنند.




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید

2021-10-31 16:59:09 قید بانکداری اسلامی را با این روش بزنید | بانک ها از بازار ارز ۱۰۰۰ میلیارد تومان کسب کردند

دکتر حسین صمصامی:
فعالیت های اقتصادی باید مطابق با قوانین و شرع اسلام باشد، یعنی در عقود بانکی ربا نباشد، شکاف طبقاتی به این شکل هر روز بیشتر نشود، اما متاسفانه تاکنون نتوانسته ایم در این مسیر موفق عمل کنیم
در ایران بعد از انقلاب اسلامی نهادهای پولی و مالی متناسب با اقتصاد اسلامی طراحی شد، قانون بانکداری بدون ربا تصویب و شکل اجرایی به خود گرفت اما در اجرا خیلی موفقیتی حاصل نشد
در سیستم بانکداری غرب اگر چه مبنای اسلامی ندارند اما فعالیت آنها بسیار مقرراتی و با نظارت انجام می شود اما در ایران بانک های ما نه چون نظام بانکداری غربی عمل می کنند و نه اسلامی هستند
اساس سیستم بانکی در کشور ربوی است، بنابراین یا باید از همان بانکداری متعارف استفاده کنند و یا رعایت اصول واحکام اسلامی را در عمل درعقود بانکی و سایر فعالیت های اقتصادی بگنجانند / بازار




کانال با اساتید اقتصاد باز کردن / نظر دهید