گزیده هایی از مقاله نقد مجازات گرایی در برخورد با روزه خواری | عمادالدین باقی
گزیده هایی از مقاله
نقد مجازات گرایی در برخورد با روزه خواری
در روزنامه سازندگی
https://t.me/emadbaghi
مجازات گرایی در عبادات درصورت موفقیت، تنها موجب می شوند که عده ای دچار رفتارهای هیستریک شوند و تصور مطلوبی از دین نیابند و افراد زیادی هم چه با عذر چه بدون عذر روزه نمی گیرند و در خلوت خود افطار می کنند زیرا از خدایی که ناظر و حاضر است هیچ بیمی ندارند و او را اینگونه نمی شناسند که بنده اش را صرفا بخاطر روزه نگرفتن به دوزخ می فرستد بویژه که بسیاری از افراد عذرهایی دارند و خداوند را رحمان و کریم و بی نیاز می دانند اما از بنده خدا می ترسند. درجامعه ای که ترس از بنده خدا جای ترس از گناه وعشق به خدا را بگیرد، دین به وسیله فریب و ریای عده ای از افراد تبدیل می شود.
شیوه رویارویی با روزه خواری نشاندهنده این است که سکانداران، درک درستی از فلسفه حکومت ندارند...فلسفه حکومت، تدبیر امور وتسهیل زندگی برای عامه مردم است. فلسفه حکومت در دنیای امروز این نیست که گروه خاصی یک برداشت مختص به خود از یک آیین را مُر حقیقت بدانند و آنرا به همه شهروندان به زور تحمیل کنند
اولا معترض بودن به جرم انگاری و مجازات روزه خواری لزوما به معنای مخالف روزه بودن یا مخالف عقاید مذهبی بودن نیست.ثانیا خردورزی حکم می کند سخن معترض را با هر دلیل و انگیزه ای که برای مخالفت دارد بشنویم...چالش هایی وجود دارند که نمی توان بر انها چشم بست...
وقتی در اداره امور کشور، تعیین سرنوشت، تابع رای مردم است بگونه ای که اگر مردم در انتخابات اشتباه هم کردند رای شان متبع است(باید اطاعت شود)، مسئله مجازات یا عدم مجازات روزه خوار که به مراتب نازلتر از حق تعیین سرنوشت است چگونه با آن جمع می شود؟ آیا می توان بدون اذن جامعه چنین قوانینی را تصویب و اجرا کرد؟ از کجا می توان مدعی شد اکثریت جامعه با آن موافق است؟ بگذریم که اکثریت هم مجاز نیست حقوق شهروندی هیچ فردی را سلب کند
مجازات روزه خواری در فقه سنگین تر از آنست که در قانون مجازات اسلامی آمده گرچه قانونگذار در این حد عقلانیت داشته که مجازات تکرار روزه خواری در فقه را فاکتور بگیرد
تصریح آیات ۱۸۴و۱۸۵ سوره بقره نشان می دهد هیچ اجباری در روزه نیست بگونه ای که برخی عالمان عبارت«ان تصوموا خیر لكم» و سیاق آیه را حمل بر استحباب و تخییری بودن روزه کرده اند در عین حال از نظر اکثر علمای فریقین روزه یکی از واجبات و جزو فروع دین شمرده شده بدون اینکه هیچ دلیلی برای چنان مجازات سنگینی وجود داشته باشد.
درقرآن کریم همین‌که احتمال مشقت در روزه مسافر هست اجازه داده که فرد افطار کند یا روزه بگیرد. پس نه تنها مشقت که در کلمه یطیقونه به آن تصریح شده بلکه احتمال مشقت هم موثر است.بنابراین نمی توان آبخوری ها و رستوران ها را بست که کسی نتواند تناول کند و یا اگر کسی روزه نبود مجازات شود.
برخوردهای پلیسی مبتنی بر یک فرض باطل است و آن اینکه هرکس در ملاء عام آب یا خوردنی استفاده کرد مصداق تظاهر به روزه خواری واهانت است در حالیکه اولا اصل بر برائت است مگر اینکه خلافش ثابت شود یعنی اصل بر اینست که تظاهر و لجاجت نیست.دوم اینکه اهانت از عناوین قصدیه است یعنی باید ثابت شود که فرد روزه خوار قصد اهانت داشته، سوم اینکه در عناوین قصدیه، انکار، مسموع است
مشکل اینست که وقتی دین بر قدرت سیاسی تکیه می زند به ناگزیر بسیاری از امور دینی از مدار مذهبی خارج شده وسیاسی می شوند. همانطور که حکومت، روزه خواری در ملاء عام را جرم انگاری می کند، برخی از مخالفان هم برای حمله به باروهای ایدئولوژیک حکومت، از روش اعتراض ومقاومت منفی بهره گرفته و با تظاهر به روزه خواری می خواهند شکست هژمونی مذهبی حکومت را به رخ بکشند. دینداران میانه رو نیز درمانده می شوند...
در شرع، روزه خواری فی نفسه گناه یا جرم نیست بلکه تجاهر وتظاهر عمدی و آگاهانه به روزه خواری به منظور بی احترامی به عقاید دیگران جرم است
حرام بودن روزه خواری دلیل بر مجازات کسیکه در ملاءعام روزه می خورد نیست مگر اینکه احراز شود به قصد توهین به عقاید دیگران بوده و احراز آن از طریق نیت کاوی میسر نیست
در مواجهه با روزه خواری از سوی حکومت باید اصل التزام به حقوق فردی وحقوق شهروندی مقدم بر هرچیزی باشد و جز در موردی که بصورت جرم مشهود، مصداق تهتک باشد نباید رویکرد تنبیهی را غالب کند و تسهیلات شهری را برای شهروندان ممنوع و از دسترس خارج نماید زیرا بخش قابل توجهی از شهروندان معاذیر شرعی دارند مانند سالخوردگان،بیماران، مسافران، اهل مشقت و...و در غیر اینصورت حکومت خودش میدانی برای کسانی فراهم می کند که بی حرمتی به روزه و مناسک مذهبی را وسیله مبارزه سیاسی قرار می دهند و با توسل به تنبیه و مجازات نتایج معکوس می گیرد
درصورت تمایل به مطالعه کامل مقاله؛ روی لینک زیر بزنید
https://bit.ly/3Uzelod
