دغدغه ایران

2022-12-31 09:26:22 بازنشستگان و وضعیت اخیر ما

احمد میدری

منتشره شده در نشریه دوماهنامه آگاهی نو شماره 9 پائیز 1401

جرقه اعتراضات اخیر را مسئله‌ای فرهنگی زد، اما این جرقه بر بستری اقتصادی و سیاسی تبدیل به یک حرکت اعتراضی در سطح جامعه ایران شده است.

یکی از تلخ‌ترین خاطراتم در معاونت رفاه ( مهر 1392 تا مهر 1400) مواجهه با بازنشستگان بود. یکی از آنها به سینه من ‌زد و گفت می‌دونی امثال تو روزی دانش‌آموز من بودند؟ می‌دونی از روزهای تعطیل می‌ترسم که نوه‌ها به منزلم می‌آیند و برای پذیرائی دستم خالی است؟

برخورد مسالمت‌آمیز با معترضین بازنشسته، تجربه کم‌نظیری است. اگر تعمیم این تجربه به سایر گروه¬ها امکان پذیر بود، تفاوت اساسی در رفتار سیاسی جامعه و رابطه دولت با مردم در ایران رخ می داد. اعتراضات اخیر حرکتی فرهنگی و سیاسی است، در صورتی که اعتراض بازنشستگان اقتصادی است. افزایش حقوق بازنشستگان هرچند زمینه ساز کسری بیشتر دولت بود اما با مرزهای اقتدار و ایدئولوژیک نظام رو در رو نمی‌شد.

برای فهم حوادث پائیز 1401 به تحلیل های مختلف نیازمندیم وضعیت اقتصادی و اجتماعی هر یک از اقشار می تواند بخشی از واقعیت را روشن سازد.

در 8 سالی که معاون رفاه اجتماعی بودم، بارها با بازنشستگان معترضی که روبروی وزارتخانه تجمع کرده بودند گفتگو کردم. ارتباط نزدیک و نظرسنجی از بازنشستگان درکی از زندگی این گروه از مردم به من داد، که بخشی از خاطرات تلخ زندگی من خواهد ماند.

بازنشستگان یکی از اقشار بزرگ جمعیتی‌اند. در کشور 5 میلیون و 500 هزار بازنشسته و حدود 25 میلیون و 600 هزار خانوار داریم. بنابراین احتمالا حداقل از هر شش خانواده سرپرست یک خانواده، بازنشسته است. وضعیت بازنشستگان کشور شاید بتواند بخشی از واقعیت امروز ما را توضیح دهد. گروهی از جوانانی که امروز در خیابان‌ها معترض‌اند فرزندان بازنشستگان کشورند.

بازنشستگان در عموم کشورها نسبت به سایر اقشار احساس خشنودی کمتری دارند و آینده را بیش از سایر اقشار تیره می‌بینند. براساس پیمایش ارزش‌های جهانی در سال 2021 به طور متوسط احساس شادی در جهان 3.14 از عدد 4 است در صورتی که این عدد برای بازنشستگان 3.03 است در ایران ناخشنودی بازنشستگان بیش از سایر اقشار نیست، اما به هر حال نارضایتی آنها بالاست.

بازنشستگی برای عموم افراد یک سقوط اقتصادی و اجتماعی است. تنزل در شان اجتماعی کارمندان پس از بازنشستگی را به سختی می‌توان توصیف کرد. انسان یک مرتبه خانه‌نشین می‌شود، فرزندان به سن ازدواج رسیده‌اند و برحسب سنت ایرانی پدر باید برای او دست بالا زند یا جهیزیه بدهد، بیماری‌ها شروع می‌شوند، هزینه درمان از زمان بازنشستگی تا فوت حداقل 5 برابر تولد تا زمان بازنشستگی است و معمولا کمک بیمه کفاف هزینه درمان را نمی‌دهد، افزایش حقوقش سالانه توسط دولت تعیین می‌شود که عموما کمتر از تورم است. در یک کلام بازنشسته اسیر حوداث است و احساس عجز و استیصال بر او حاکم می‌شود.

یکی از گروه‌هایی که در چند سال گذشته به اعتراضات خیابانی دست زدند، بازنشستگان کشور بودند. حتی بازنشستگان نیروهای مسلح که اعتراض خیابانی آنها پدیده نادری است، در چند سال اخیر در کنار سایر بازنشستگان دست به اعتراض زدند. بازنشستگان شاید تنها گروهی باشند که موفق به برگزاری تجمع و اعتراض خیابانی به صورت مسالمت‌آمیز شدند.

در برخی از سال ها مانند 88 تا 90 هیچ اعتراضی ثبت نشده است، که احتمالا به علت جلوگیری از همسوئی با مسائل سیاسی بوده است. اما نزدیک به 30 درصد از تجمعات بازنشستگان کشوری در پانزده سال اخیر در دو سال 99 و 1400 بوده است.

حدود 51 درصد اعتراضات به ‌تنهایی در تهران رخ داده است. به جز شهر آبادان، اعتراضی مربوط به شهرهای کوچک و متوسط گزارش نشده است. تقریباً تمامی اعتراضات در شهرهای دارای مرکزیت سیاسی (مراکز استان‌ها) رخ داده است.

به جز 7 مورد (6.1 درصد) برخورد خشن و تقابل امنیتی با اعتراضات، در 107 مورد (94 درصد) موارد یا برخوردی صورت نگرفته است (78 مورد برابر با 68.4 درصد اعتراضات) و یا در 29 مورد (25.5 درصد) نیز یا به درخواست معترضان رسیدگی شده یا اینکه وعدۀ رسیدگی داده شده است. در مجموع می‌توان گفت، برخورد حکومت با بازنشستگان ملایم و غیرخشونت‌آمیز بوده و حکومت جمهوری اسلامی، با اعتراضات بازنشستگان برخورد سرکوبگرانه نداشته است.

متن کامل


#بازنشستگی | #بازنشستگان | #آگاهی‌نو


@meidari باز کردن / نظر دهید

2022-12-31 02:08:08 آقایان ماجرا را اشتباه متوجه شده‌اند

درباره طرح جدید مجلس برای محدودیت اطلاع‌رسانی

فرارو ۳ دی ۱۴۰۱

فرارو- این روزها نمایندگان مجلس بیش از هر زمان دیگری برای مدیریت اوضاع یا بازگشت به شرایط عادی، فعال شده و طرح‌هایی را برای تبدیل شدن به قانون ارائه می‌کنند. در جدیدترین نمونه، روز سه‌شنبه، اخباری پیرامون طرح نمایندگان مجلس برای نظارت هر چه بیشتر بر نشر اخبار منتشر شده است. به گزارش فرارو، ظاهراً طبق طرح جدید مجلس، افرادی که اخبار کذب را نشر بدهند، باید پاسخگوی تبعات سوء آن باشند. گفته شده که این طرح در مورد هر خبری که آثار سوءاجتماعی داشته باشد و موجب ضربه به جامعه شود، صدق می‌کند. منتشرکنندگان این اخبار اگر نتوانند جبران خسارت بکنند، باید مجازات شوند. طرح جدید مجلس در وضعیت فعلی، احتمالاً می‌تواند مانع جدیدی در جریان طبیعی خبر ایجاد کند. بیشتر از هر موضوع دیگری، ابعاد، اهداف و تبعات احتمالی این طرح مورد پرسش است که «فرارو» در راستای پرداختن به آن با عباس عبدی، گفت‌وگو داشته است. 

عباس عبدی در تحلیل طرح جدید مجلسی‌ها برای نظارت بر نشر اخبار، گفت: «مجلس و دولت به روشنی می‌دانند که یکی از مشکلات اساسی آنها، همین اطلاع‌رسانی نیم‌بندی است که در سطح جامعه و شبکه‌های اجتماعی وجود دارد. اشتباه هم نمی‌کنند؛ زیرا دقیقا رکن اساسی که آنان را با مشکل مواجه کرده، همین اطلاع رسانی محدود و البته آگاهی‌بخش است. به همین دلیل الان در تلاش هستند که به روش‌های مختلف مانع از ادامه این روند اطلاع‌رسانی شوند.

اما به دو دلیل به هدف خود نمی‌رسند. یکی اینکه در جهان امروز امکان مهار جریان خبررسانی وجود ندارد. شاید در نهایت بتوانند آن‌را محدود یا کُند کنند، اما قطع آن بعید است و همین اندازه محدود هم برای آنان خطرناک است. به علاوه این اتفاق نتیجه عکس داده و منجر به این می‌شود که دروغ گسترش پیدا کند.

دلیل دوم این است که مسدود کردن جریان خبر نمی‌تواند دردی را از آنان درمان کند. زیرا در شرایطی که مردم فقر و تبعیض و بی‌عدالتی را با چشم خود ببینند، نیازی به اطلاع رسانی دیگران ندارند.»

وی تاکید کرد: «به نظر من این طرح اصلا به نقطه اجرا نخواهد رسید، چون تبدیل به ماده قانونی واقعی نمی‌شود و هیچ یک از مولفه‌های یک ماده قانونی را ندارد. زیرا یک قانون باید هشت مشخصه داشته باشد. از جمله عام و بدون ابهام و تعقید باشد و همه از آن فهم به نسبت مشترکی پیدا کنند که این طرح نمایندگان فاقد این موارد است. به نظر من عملاً این طرح نوعی فشار ناعادلانه در قالب ماده و طرح قانونی است.

ضمن اینکه مشکل دیگر این مجلس این است که نمی‌داند برای رفع مشکل نیاز به قانون جدید نداریم و همین الان هم قانون وجود دارد. قانون تشویش اذهان عمومی و اقدام علیه امنیت ملی هم از همین دست قوانین مبهم هستند که با همین اهداف تصویب شده‌اند. مگر با این قوانین توانستند جلوی جریان آزادی انتشار خبر را بگیرند که حالا به دنبال تصویب یک قانون جدید هستند؟!»

این تحلیل‌گر مسائل سیاسی افزود: «علاوه بر این‌ها باید در نظر داشته باشند که حتی اگر اینترنت داخلی را جایگزین اینترنت جهانی کنند، باز هم نمی‌توانند جریان خبر را کور کنند. مردم باز هم در اینترنت داخلی همین روند را ادامه خواهند داد. زیرا جریان اطلاع رسانی مسئله‌ای نیست که بتوانند به همین راحتی آن را مسدود کنند. مگر می‌شود جلوی دهان همه مردم را گرفت؟

واقعیت این است که اصلا آقایان ماجرا را اشتباه متوجه شده‌اند و فکر می‌کنند فقط خبر است که آن‌ها را زمین می‌زند. آن‌ها این نکته را توجه نمی‌کنند که عمل آن‌ها است که خبر را ایجاد می‌کند. یعنی حتی اگر مانع از نشر خبر شوید، در نهایت مردم نتایج آن عمل را لمس می‌کنند؛ بنابراین تفاوتی ایجاد نمی‌شود.»

عبدی در پایان تاکید کرد: «به عقیده من همه این قبیل تصمیمات و نظرات، نتیجه استیصال است. آن‌ها به نقطه‌ای رسیده‌اند که برای نجات خودشان دست به هر اقدامی می‌زنند. اصلا از مجلسی که بعد از این همه اعتراض و شرایط بحرانی، به این نتیجه می‌رسد که به جای رفع مشکل و نارضایتی مردم، جریان خبر را مسدود کند، چه انتظاری می‌توانید داشته باشید؟!

این‌ها نه تنها نمی‌دانند و متوجه نشده اند که ماجرا چیست بلکه حتی خودشان هم جرات حضور در میان مردم را ندارند؛ لذا معلوم است که در نهایت برای اینکه یک حصار امنیتی دور خودشان بکشند، چنین طرح‌هایی را مطرح کنند. ولی بدون شک این‌ها نه تنها مشکل را حل نمی‌کند بلکه قطعا زمینه ساز مشکلات جدیدتر هم خواهد شد.» باز کردن / نظر دهید

2022-12-31 02:06:33 #فایل_تصویری

هفتمین نشست «اعتراضات ۱۴۰۱: ماهیت، چیستی و چرایی»
با موضوع "دین و اعتراضات"

انجمن جامعه‌شناسی ایران
۷ دی ۱۴۰۱

دبیر نشست: دکتر سمیه توحیدلو


سخنرانی دکتر مهراب صادق‌نیا (بخش اول)

سخنرانی دکتر مهراب صادق‌نیا (بخش دوم)

سخنرانی دکتر آرمان ذاکری

سخنرانی محسن‌حسام مظاهری

گفتگوی پایانی نشست باز کردن / نظر دهید

2022-12-30 18:16:40 تورم و اخلاق

جا دارد در این شرایط تورمی، دوباره به اپیزود «تورم و اخلاق» پادکست دغدغه ایران توجه کنیم.

https://t.me/dirancast_official/133

@dirancast_official باز کردن / نظر دهید

2022-12-30 16:28:19 جامعه اتمیزه درست کردیم

یکی از موضوعاتی که محمد فاضلی در میزگرد نقد و نظر دنیای اقتصاد به آن پرداخت فرآیند اعتبار زدایی است که حکومت در مواجه با هرگونه تشکل یا حزب در پیش گرفته است.

فاضلی معتقد است ابزار حل کردن مشکلات سیاسی و اجتماعی سازماندهی است و فقط در این صورت حکومت می‌تواند مخاطب خود را بشناسد و با او گفت و گو کند.

لینک میزگرد نقد و نظر دنیای اقتصاد

@ecoiran_webtv باز کردن / نظر دهید

2022-12-30 08:25:10 برنامهٔ گفتگومحور مِهستان
ایران به روایت محمد فاضلی
(گزيدهٔ برنامه: خطر حذف ایران از معادلات جهانی)

مجموعهٔ ايرانِ پایدار روز پنجشنبه ۲۷ اَمرداد در یکی دیگر از سلسله‌ برنامه‌های گفتگومحور مِهستان، ميزبان محمد فاضلی، نويسنده و جامعه‌شناس ایرانی بود تا دربارهٔ روایت او از ایران گفتگو کنیم.

در این بخش از برنامه فاضلی با تأکید بر خطر حذف ایران از معادلات جهانی معتقد است که با ادامهٔ روند کنونی ممکن است به نقطه‌ای برسیم که هیچ خط لوله و کوریدور مهمی از ایران عبور نکند، هیچ بندر و فرودگاه مهمی از نظر جهانی در ایران وجود نداشته باشد و در عمل ایران از معادلات جهانی حذف شود. فاضلی با اشاره به تجربهٔ حذف ایران از بازار جهانی نفت و گاز جهان در جریان تحریم‌ها، امکان وقوع خطر حذف کامل ایران از معادلات جهانی را محتمل می‌داند.

نسخهٔ صوتی کامل در کست‌باکس

نسخهٔ  صوتی کامل در تلگرام 

نسخهٔ تصویری در کانال آپارات و یوتیوب


#ایران_پایدار
#روایت_ایران
#مهستان
#محمد_فاضلی

ایرانِ پایدار بستری برای ایران‌شناسی و ایران‌شناسی بنیانی برای پایداری ایران.

https://t.me/iranepaydar_official باز کردن / نظر دهید

2022-12-29 21:54:14 پست موقت

لینک زیر مربوط به درخواست کمکی است برای یک خانواده که من نمی‌شناسم ولی یکی از دوستان معتبر توصیه کرده‌اند. ملاحظه بفرمایید و اگر مایل بودید کمک کنید.

https://t.me/yaser_arab57/10246 باز کردن / نظر دهید

2022-12-29 21:49:02 باز کردن / نظر دهید

2022-12-27 12:53:44 پیش بینی های مالیخولیایی
(مروری بر توئیتهای تاسف بار امروز رئیس جمهور سابق روسیه)

محمدرضا اسلامی

دمیتری مِدودف، رئیس جمهور سابق روسیه چند توئیت (رشتو) نوشته و در آن پیش بینی هایش را برای سال آینده میلادی یعنی 2023 (که چند روز دیگر آغاز می شود) شرح کرده است.
این از برکات دنیای جدید است که می توانیم انسانها را بدون واسطه ببینیم و آنچه که قبلا در پسِ ذهنها می گذشت، امروز بر صفحه موبایلها هویدا و قابل مشاهده است. مروری بر پیش بینی های مدودُف ضروری است:

- خواندنِ این چند توئیت باعث می شود از دیدنِ این میزان از مالیخولیا شگفت زده شوید. اینکه چطور یک ذهن تا به حد آشفته می شود؟ اصلا آیا ممکن است کسی که چهار سال هدایت یک کشور پهناور را بر عهده داشته است تا به این حد گیج باشد؟

آل احمد جمله ای دارد بر این مضمون که: «... و تو در شگفت می مانی که چطور به رهبری قوم رسیده است؟!»

- جالب اینجاست که ذیل این 10 تا پیش بینیِ جناب مدودف، ایلان ماسک آمده و نوشته: «باشد! یکسال دیگه همین موقع اینها را یادم بیاور!»


اما مروری بر پیش بینی 2023 جناب مدودف:

در سال آینده انگلستان به اتحادیه اروپا بازخواهد پیوست. پس از پیوستن انگلستان اتحادیه اروپا دچار «فروپاشی» خواهد شد (کلمه "فروپاشی" برای ما ایرانیها آشنا نیست؟!). و پس از «فروپاشی»، واحد پول یورو از مدار (اقتصاد دنیا) خارج خواهد شد.

لهستان و مجارستان مناطق غربی اوکراین را اشغال خواهند کرد.

منطقه ای به نام Fourth Reich تشکیل خواهد شد و جنگ با فرانسه آغاز خواهد شد. اتحادیه اروپا پراکنده خواهد شد.

مناطق شمال ایرلند از انگلستان جدا خواهد شد.

در آمریکا جنگ داخلی آغاز خواهد شد و ایالتهای کالیفرنیا و تگزاس جدا خواهند شد و «اعلام خودمختاری» خواهند کرد. تگزاس و #مکزیک با هم متحد خواهند شد. پس از پایان جنگ داخلی، ایلان ماسک رئیس جمهور خواهد شد.

تمام سرمایه گذاران بزرگ، سرمایه خود را از بازار سهام آمریکا و اروپا خارج خواهند کرد و جریان سرمایه به سمت #آسیا حرکت خواهد کرد.

دلار و یورو از معاملات جهانی حذف خواهند شد.

سال نو به شما دوستان انگلا-ساکسون مبارک باد.
Season greetings to you all, Anglo-Saxon friends, and their happily oinking piglets!

- - - - -
خدای من چقدر این ادبیات برای ما آشناست! اگر چشمهایت را ببندی و کسی به تو نگفته باشد گمان می کنی احمدی نژاد یا حسن عباسی دارند سخن می گویند. یا لابد گمان می کنی یک نفر دارد سرمقاله فلان روزنامه را برایت می خواند. اما خیر! چنین نیست. این رژۀ مالیخولیا و این جملات توام با توهم را انگشتان کسی تایپ کرده که زمانی می توانسته بجای صفحه کلید موبایل، بر صفحه کلید بمب اتمی تایپ کند. دنیای ما تا به این حد جای مخوفی است و تراژدی تا به این حد به کمدی نزدیک است.

در یک جایی شنیده که اقتصادِ #کالیفرنیا بزرگترین «اقتصاد زیرملی» در جهان است. مشاورین کرملین به او گفته اند که اگر کالیفرنیا یک کشور مستقل بود (۲۰۲۲)، به عنوان پنجمین اقتصاد بزرگ جهان، پس از آلمان و جلوتر از هند، قرار می‌گرفت. این ذهن بسیط و خطی، بلافاصله به نتیجه رسیده که کالیفرنیا از آمریکا جدا خواهد شد.
یک جایی شنیده که ایالت تگزاس در مسیر بالندگی و رشد عجیبی قرار گرفته و بسیاری از شرکتهای فن آوری از جمله تسلا به #تگزاس نقل مکان کرده اند. این ذهن ساده، بلافاصله نتیجه گیری کرده که تگزاس از آمریکا جدا خواهد شد. چرا؟ چون در تفکر بسیط روسی، به محض اینکه کسی (یا جایی) قوی شود ممکن است خودمختار شود! نگاهی تا به این حد «امنیتی» را از پدرانش به ارث برده این جناب مدوِدف! و همان نگاه امنیتی-روسی را بر روی صفحه موبایلش تایپ کرده! (یا از منشی خواسته که برایش تایپ کند).
و البته که بحث افزایش تنش در آمریکا بحث جدیدی نیست و حتی احتمال جنگ داخلی جمهوریخواهها و دموکراتها هم بحث جدیدی نیست. اما این شیوۀ پیش بینی واقعا یکتاست.

صد رحمت به ورژنهای ایرانی این طرز تفکر.

این دنیا تا به چه حد می تواند جای خطرناکی برای فرزندان انسان باشد اگر که مهار نشوند صاحبان این دست نگاه.

#سندروم_ذهن_ساده
#مالیخولیا


t.me/solseghalam باز کردن / نظر دهید

2022-12-27 08:42:35 دیدگاه‌های جامعه‌شناسان درباره اعتراضات اخیر
#یادداشت_ماه

دیدگاه محمدرضا کلاهی
yun.ir/awd6ue

سیاست‌ورزی پسامهسا
اعتراضات پسامهسا هم سیاست‌ورزی تازه‌ای خلق کرده و هم خود بروز صورت تازه‌ای از سیاست‌ورزی است. سیاست‌ورزی جدید چه ماهیتی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش به جای پرداختن به انتزاعیات (از قبیل بحث‌های تمام‌نشدنی و بی‌حاصل سر معنای اصلاحات و انواع آن، تفاوت آن با انقلاب و انواع‌‌اش، تعریف واژه‌های جدید و باز بی‌حاصل مانند اصقلاب و ...) باید به میدان رجوع کرد؛ یعنی به فرایندی که به ظهور سیاست‌ورزی جدید و برخاستن اعتراضات منجر شد. سیاست‌ورزی را در جمهوری اسلامی به چهار دوره تقسیم می‌کنم. تمایز قاطعی میان این دوره‌ها وجود ندارد. توصیفی که از این دوره‌ها ارائه می‌دهم، به این نابی که روی کاغذ می‌آید نیست. جزئیات زیادی هست که درهر دسته‌بندی ناگزیر حذف می‌شود تا دسته‌بندی اصلاً ممکن شود. همچنین همواره رگه‌هایی کم‌یا‌زیاد از خصلتِ سیاست‌ورزیِ یک دوره در دوره‌های پیش و پس هست. هر دوره‌ي جدید نتیجه‌ی تضعیف ویژگی‌هایی و تقویت ویژگی‌های دیگری از دوره‌ی قدیم است.
دوره‌ی اول، دهه‌ی شصت، سیاست‌ورزیِ کاریزماتیک: کاریزمای امام خمینی در این دوره چنان سنگین است که هیچ صدای دیگری امکان بلند شدن نمی‌یابد. علاوه بر آن، رخ‌داد پرشدت و شورانگیز جنگ، با تصویر بدن‌های شرحه‌شرحه که می‌پراکَنَد، با احساس‌های پرقوتی که برمی‌انگیزد، با تفکیک قاطع فضا به جبهه‌ی حق و جبهه‌ی باطل، کوچک‌ترین منفذی برای صدای دیگر باقی نمی‌گذارد. در این فضای حق و باطل، سیاست‌ورزی، به معنای رقابتِ نیروهای مخالف معنایی ندارد.

ادامه این مطلب را روی وب سایت انجمن جامعه شناسی ایران بخوانید.

yun.ir/ml5bp

@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران باز کردن / نظر دهید