2022-07-30 06:16:34
شرط علمی و عملی «حکمت» از نگاه سهروردی
احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#شیخ_اشراق در موارد متعددی می‌گوید کسی که
اولاً، از نظر علمی به مقام درک «خمیره واحد حکمت» در میان همه اقوام و ملل از یونان باستان گرفته تا چین و هند و مصر و ایران باستان و حکمت زردشتی و حکمت اسلام نرسیده باشد
و ثانیاً، از نظر عملی هم بر جسم و روح خود مسلط نباشد،
«حکیم» نیست. به تعبیر دیگر به اعتقاد شیخ اشراق حکیم کسی است که در کنار برخورداری از بالاترین سطح معرفت نظری، از عمیق‌ترین تجربه‌های معنوی نیز برخوردار باشد. یعنی هم در «بحث» و «تعقل» و «استدلال» قوی باشد و هم در «تأله» و «اخلاق» و «معنویت».
#سهروردی در کتاب التلویحات درباره لزوم برخورداری حکیم از تجارب معنوی و عرفانی عمیق چنین می‌نویسد:
«و لا يكون الانسان من الحكماء ما لم يحصل له ملكة خلع البدن و الترقّى؛ فلا يلتفت الى هؤلاء المتشبّهة بالفلاسفة المخبّطين المادّيّين، فانّ الامر اعظم مما قالوا؛ مادامی که ملکه خلع بدن و ترقی به عالم بالا برای انسان حاصل نشود از حکما شمرده نخواهد شد. به این فیلسوف‌نماهای (مشائيان) آشفته‌مغز و دلبسته به ماده ننگرید؛ حقایق فراتر از چیزی است که آنها می‌گویند.»
در المشارع و المطارحات در این باره می‌گوید:
و اسم الحكيم لا يطلق الا على من له مشاهدة للامور العلوية و ذوق مع هذه الأشياء و تالّه؛ نام حکیم جز برای کسی که اهل مشاهده امور علوی و اهل ذوق و تأله باشد، اطلاق نمی‌شود
در پایان المشارع و المطارحات هر دو شرط را به اختصار بیان می‌کند:
«و لا يعدّ الانسان فى الحكماء ما لم يطّلع على الخميرة المقدّسة، و ما لم يخلع و يلبس.؛ انسان از حکما نیست مادام که بر آن «خمیره مقدسه» آگاه نباشد و مادام که نتواند «خلع بدن» کند و دوباره به آن باز گردد.
#فلسفه
eitaa.com/ahmadhoseinshari
727 views03:16
م
