زبان برعکس تصوری مکانیکی از آن صرفا «ابزار مفاهمه و ارتباط بین | Imani - Denktagebuch

زبان برعکس تصوری مکانیکی از آن صرفا «ابزار مفاهمه و ارتباط بین انسانها»، «نظامی از علائم و نشانه‌ها» و «آیینه‌ای از واقعیت» نیست. هر زبان توسعه‌یافته‌ای تفسیری مولّد از جهان تاریخی و خالقِ «تدوینِ» واقعیتِ محقّق است. با استفاده از تمایزی که ارنست کاسیرر با الهام از علم موسیقی بین forma formans و forma formata می‌گذارد، می‌توان گفت زبان سازنده جهان است و نه برساخته از آن. زبان همچون حرکتی موتوری است که درون آن، ما و جهان با هم برخورد می‌کنیم. به بیانی دقیق‌تر در لحظه و برهه‌ای که زبان همچون برساخته‌ای از جهان می‌خواهد بوجود بیاید همزمان قدرت سازنده خود را آشکار می‌سازد، قدرتی که با ارائه فرمی از جهان، آن را یعنی جهان را برای ما می‌سازد. این دیالکتیک بین زبان و جهانِ ما، نه صرفا افق فکر ما بلکه محدودهٔ عمل ما را نیز تعیین می‌کند و اینجاست که رابطه بین زبان و نیروهای محرّکه چنان در هم می‌پیچد که نمی‌توان قدرتی مستقلّ از قدرت جهان‌سازِ زبان برای نیروهای محرّکه قائل شد. این قدرت، که می‌توان به زبانی دیگر آن را قدرت روح نامید، همان گوهری است که بدان «آزادی» می‌گویند.