در کنار وست تگزاس و برنت، نفت ابوظبی جهانی شد | علی | Karkhoone | کارخونه
در کنار وست تگزاس و برنت، نفت ابوظبی جهانی شد
| علی آهنگر
29 مارس ۲۰۲۱ یک روز تاریخی برای نفت، برای فجیره، برای امارات، برای خلیج فارس و آسیا و برای جهان است. از امروز یک نفت بنچمارک یا نفت معیار یا نفت مرجع برای قیمت‌گذاری، به دو نفت مرجع تاریخی یعنی برنت و وست تگزاس افزوده می‌شود و آن نفت موربان ابوظبی در امارات است.
امارات را ستمکاره خوانیمش ار دادگر؛ هنرمند دانیمش ار بی هنر؛ تشکیل یافته از امیرنشین‌هایی کوچک اما رو به بزرگی و بلندی است. سر در آخور جهانی دارد. ماهواره به آن سوی آسمان‌ها می‌فرستد؛ در تور خلیج فارس‌گردی وانگ‌یی، وزیر خارجه چین، به مرکز تولید و توزیع واکسن چینی سینوفارم در منطقه تبدیل می‌شود؛ در جلسات اوپک پلاس یک وزنه تعیین کننده است؛ و حالا امروز در بلندای سومین بازار جهانی نفت مرجع، قامت برمی‌افرازد. جز تبریک از حلق‌نای حسرت و دلتنگی چه می‌توان گفت؟!
اما جریان نفت مرجع شدن موربان چیست؟ آن‌چنان که اویل پرایس ارائه می‌دهد، بیش از ۱۵۰ ترکیب و شاخص نفت خام در سراسر جهان وجود دارد. اما این ۱۵۰ نوع نفت خام با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. شاخص برتری یک نفت بر نفت دیگر کیفییت آن است. میزان سبکی یا سنگینی، ترش یا شیرین بودن، نزدیکی و دوری از بازار مصرف، میزان ذخیره زیرزمینی و عوامل بسیار دیگر موجب می‌شود تا یک نفت نسبت به دیگر انواع خود در مرتبه بالاتر قرار گیرد. این مرتبه بالاتر تا جایی بالا می‌رود که آن نفت، معیار و مرجع و استاندارد قیمت‌گذاری برای سایر انواع نفت می‌گردد.
در طول تاریخ یکصد و پنجاه ساله نفت، دو نفت برنت در دریای شمال، و نفت وست تگزاس اینترمدییت در آمریکا این شانس را پیدا کردند که به عنوان نفت‌های برتر، معیار و مرجعی برای قیمت‌گذاری سایر انواع نفت در جهان باشند. در واقع، برنت و وست تگزاس سلطان‌های نفت جهان به حساب می‌آیند.
نفت برنت نفتی سبک و دارای گوگرد کم و شیرین است. نفت وست تگزاس به سبکی نفت برنت نیست اما گوگرد کمی دارد و شیرین است. این دو نفت، معیاری برای قیمت‌گذاری نفت سبک و شیرین دنیا محسوب می‌شوند. مشکل اینجاست که ذخایر نفت برنت در دریای نروژ و شمال انگلستان رو به پایان است؛ و نفت غرب تگزاس بخاطر انقلاب شیل بیش از حد سبک شده و از استاندارد نفت قابل قبول سبک خارج شده است.
افزون بر اینها، در خلیج فارس و خاورمیانه تا کنون نفتی به عنوان نفت معیار برای قیمت‌گذاری نفت سبک برای فروش در آسیا وجود نداشت. هر چند که نفتخام دبی و نفت عمان برای نفت‌های سنگین، مرجع قیمت‌گذاری هستند.
اتفاقی که افتاد این است. ابوظبی در بخش خشکی خود دارای میدانهای نفتی گسترده‌ای است که از سال ۹۲ این میدانها از قراردادهای امتیازی بلندمدت آزاد شدند و شرکت ادنوک تصمیم گرفت خود بر آن مدیریت کند.
پس از کشف ذخایر جدید که نفت قابل برداشت موربان را به بیش از ۱۰ میلیارد بشکه رساند و تولید میدان به ۱.۷ میلیون بشکه در روز رسید، شورای عالی سیاست‌گذاری نفت امارات در سال ۹۸ تصمیم گرفت تا نفت شیرین و سبک موربان را به عنوان نفت معیار قرار دهد.
اقدام‌های لازم انجام شد و سرانجام از امروز نفت ابوظبی با عنوان موربان Murban و با علامت تجاری آی‌سی‌یی ICE در کنار بازار آتی برنت و WTI به میزان یک میلیون بشکه برای تحویل در ماه ژوئن در معرض فروش در بازار بورس دبی قرار گرفت.
محل تحویل فیزیکی نفت در بندر فجیره در خارج از تنگه هرمز است. تنگه‌ای که بخاطر نگرانی‌هایی که داشت، بخشی از نفت صادراتی عربستان را به خط لوله سومد فرستاد تا از آنجا به مدیترانه برود؛ نفت ایران را از خارک به گوره و جاسک انتقال داد و نفت امارات در فجیره پهلو گرفت.
به گزارش اس اند پی گلوبال پلاتس، قرارداد تحویل در ماه ژوئن از ساعت 2:05 بامداد امروز در دبی در ICE Futures ابوظبی با قیمت 63.47 دلار در هر بشکه انجام شد. معاملات آتی ژوئن ، جولای و آگوست در پنج دقیقه اول معامله شد و ژوئن و جولای به یک اندازه فعال بودند.
از این پس، اصطلاح فوب فجیره در کنار فوب خلیج فارس قرار می‌گیرد و یا جایگزین آن می‌شود.
ممکن است پرسیده شود چرا عربستان یا کویت دست به چنین اقدامی نزدند؟ علاوه بر علت‌هایی که برای خودشان مطرح است، یک علت دیگر این است که عربستان و کویت ترجیح می‌دهند نفت را به صورت قراردادی و به مشتریان سنتی خود بفروشند. فروش در بازار بورس و به صورت کاغذی و دست به دست شدن تا رسیدن به معامله فیزیکی، انتخابی است که شرایط و ریسک پذیری‌های خودش را دارد.
اینکه چه زمانی ممکن است نفت موربان مانند برنت و تگزاس در بورس‌های جهان دست به دست شود، به گذر زمان و بسیاری دیگر بستگی دارد ولی آینده این نخستین نفت معیار آسیا و خلیج فارس به احتمال بسیار زیاد درخشان است.
