فرهاد قنبری لاتِ الگو (سریال و سینما و اینستاگرام تا کف خیابان | خرمگس

فرهاد قنبری
لاتِ الگو (سریال و سینما و اینستاگرام تا کف خیابان)

لات و لوتی گری در ایران تاریخ دیرپایی دارد و از گروه "عیاران" که با لوتی گری از ثروتمندان به نفع فقرا دزدی می کرد تا طیب حاج رضایی و شعبان جعفری و هفت کچلون در عصر پهلوی دوم، الوات همیشه حضور پررنگی در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور داشته است.
در تاریخ ایران لوتی‌گری و الواتی با برخی قواعد و اصول نانوشته همراه بوده است. اصولی که باعث می‌شد بسیاری از آنها، فتوت و جوانمردی، دفاع از مظلوم، عدم مزاحمت برای زنان و امثالهم را خطوط قرمز خود قلمداد نمایند.
قبل از انقلاب سال پنجاه و هفت، قهرمانان گیشه های سینمای کشور را عمدتا لوتی‌های بامرام و جوانمردی تشکیل می‌دادند که در حین عرق خوری و دعواهای مدام، رسم و اصول مردانگی را زیر پا نمی‌گذاشتند. قهرمانان این فیلم‌ها در عین جسوری و بی بابکی خطوط قرمزی مانند رفاقت، ناموس و دفاع از مظلوم را در هر شرایطی رعایت می کردند و اصول عیاری، جوانمردی را زنده نگه می داشتند.

اما لات امروزی هم (به مانند بسیاری از اقشار جامعه) در مقایسه با تاریخ زیسته لاتی و لوتی‌گری در ایران دچار تغییرات فاحشی شده است. لات امروزی صبح تا شب در صفحات اینستاگرامی پلاس است، با اداها و ادبیات و ظاهر مشمئز کننده دنبال جذب فالوئر است و برای شهرت و خودنمایی هیچ مرزی نمی شناسد. بسیاری از الوات امروزی که در صفحات مجازی به شهرت فراوانی هم رسیده اند و به نوعی به عنوان الگوی بخش مهمی از دانش آموزان و نوجوانان تبدیل شده اند، تفاوت رفتاری و عملی قابل مشاهده و ملموسی با مفهوم لات در تاریخ ایران دارد، لات امروزی بر خلاف لوتی‌های این سرزمین، ضعیف کش است و به هیچ معیار و اصول اخلاقی پایبند نیست. لات امروزی عربده کش، بد دهن و بی رحم و بی‌حیاست. لات امروزی از ریشه های هویتی لوتی ایرانی بریده و بیشتر از آنکه روحیه داش مشتی گرانه داشته باشد بزهکار، آشوبگر و مخل امنیت اجتماعی است.
لات امروزی دیگر آن کلاه مخملی دستمال به دست با کفش‌های پاشنه بلند نیست، بلکه هیکل بدقواره و نتراشیده‌ای است که عموم وقت خود را در باشگاههای بدن سازی برای کلفت کردن بازو و مدل عجیب پوشش و ریش و موی سپری می کند و یا به صورت جوانی با شلوار افتاده و پاره پاره است که در پارک‌ها و فضاهای عمومی کلمات بی‌معنی (را به اسم ترانه اعتراضی و رَپ) زمزمه می‌کند و مشغول بار زدن حشیش و گل و علف است.

«گفتمان لات امروزی» به عنوان گفتمان رسمی مهمی از جوانان و نوجوانان تبدیل شده است و دختران و پسران بسیاری از این افراد الگو برداری می کنند.‌ اگر سینمای لوتی‌منش ایران از الوات دهه چهل و پنجاه شمسی الگو می گرفت، لات امروز ایران هم بسیار شبیه ستاره های سینمای امروز کشور است و این سبک زیست را با قدرت اشاعه و گسترش می دهد.
@kharmagaas