2022-07-10 09:38:36
به نام یگانه پروردگار مهربان
عنوان مقاله: بزرگترین اتفاق قرن بیستم شکل گرفتن هوشمندانه ادبیات کودک ونوجوان بود
نویسنده :دکتر مهرناز آزاد
(شاعر،نویسنده،روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل فرهنگی و اجتماعی)
@mehrnazazad
@mehrnaz_azad_journalist67
دنیای کودکان و نوجوانان ، جهانی بسیار فراتر از جهان ما و بدون هیچ محدودیتی و با رویاهایی بی حدو مرز و ژرفایی بی انتهاست.
دنیایی که غوطه خوردن در آن و درک آن برای بزرگسالان گاهی ناممکن است و گاهی چنان مشکل که نیاز به مهارت هایی در حوزه های مختلف علوم ، روانشناسی ، تربیتی ، اجتماعی ، ارتباطات و هنر دارد و این شدنی نیست مگر با مطالعه جهان کودکان که البته آن را می توان در انبوه کتاب های نوشته شده توسط صدها نویسنده در کل جهان تا حدودی به دست آورد.
اما شوربختانه تا بیش از دویست سال پیش بسیاری از مردم جهان به کودکان خردمندانه نگاه نمی کردند و معتقد بودند آنها مانند جثه شان جهانی کوچک دارند.
ادبیات کودک و نوجوان دریچه ای شد به جهان کودکان تا بیشتردیده و درک شوند.
البته پیش از آغاز پیدایش و شکل گیری ادبیات کودک و نوجوان، پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها با حکایت ها و قصه ها و متل ها و مثل ها سرگرمی هایی را برای کودکان و نوجوانان فراهم می کردند که جنبه علمی نداشت و صرفا سرگرمی بود.
به قول پابلو پیکاسو نقاش اسپانیایی، بزرگترین اتفاقی که در قرن بیستم افتاد، شکل گرفتن هوشمندانه ادبیات کودک و نوجوان بود.
قبل از آن ، آنچه به دست کودکان می رسید، فولک ، شفاهی و فاقد هرگونه آفرینش و نوآوری بود.
قصه گوها اغلب مادربزرگ ها وپدربزرگ ها بودند که قصه های شفاهی و افسانه های پیشین را نقل می کردند و از منابع آن کاملا بی اطلاع بودند.
به مرور که آموزگاران به میدان آمدند و به کودکان خواندن و نوشتن آموختند، کودکان، نیاز به مطالعه پیدا کردند و تعدادی از نویسندگان، شروع به نوشتن اشعار و داستان های کودکانه شدند، این خود باعث شد منتقدین ادبی پا به میدان گذاشته و این نوشته ها را نقد کنند و از دل این نقدها ، نظریه های بسیار ارزشمندی راجع به هویت کودکان پدید آمد و جهان تربیتی کودکان را دچار تحولی عظیم کرد.
وقتی گفته می شود ادبیات کودکان ، به معنای قصه ها وضرب المثل ها ، متل ها و اشعار عامیانه و شفاهی نیست، زیرا نقال یا قصه گو هیچ نقشی در آفرینش وپدید آوردن آنها ندارد، ادبیات کودکان از زمانی قابل تعریف شد که، ادبیات نویسی برای کودکان مطرح شد، یعنی ادبیاتی که نویسنده، خالق آن است .کسی که می داند برای کودک امروز و نیازهایش چگونه بنویسد واز چه بنویسد ؟
سیر جدید ادبیات کودک ونوجوان از زمانی آغاز شد که در سال ۱۷۶۲ میلادی « ژان ژاک روسو» فیلسوف و نویسنده فرانسوی کتاب « امیل » را خلق کرد. این اثر یک بازنگری هوشمندانه در ادبیات کودک و نوجوان بود.
درسال ۱۸۱۲ «برادران گریم» نیز تصمیم گرفتند با گردآوری قصه ها و ترانه های عامیانه آلمانی کتابی دو جلدی به بازار نشر هدیه کنند و در بازنگری به جهان کودکان نقشی در ظهور ادبیات کودک داشته باشند.
اما «هانس کریستین اندرسن» نویسنده ای دانمارکی بود که« پدر ادبیات جهان» لقب گرفت و دلیل آن تلاش این نویسنده برای پدید آوردن آثاری بود که با نگاه خاص خودش به جهان کودکان خلق کرد.
آثاری مانند« پری دریایی ، «بند انگشتی» ، «جوجه اردک زشت » ، «زندگی من» ، «ملکه برفی» ، «دخترک کبریت فروش» و «لباس های جدید امپراتور» .
این نویسنده آثارش را صرفا به جهت سرگرمی کودکان نمی نوشت ، بلکه قصه هایی که برای آنها می نوشت به نوعی تلاش برای احیا کردن کودکی بود که یک انسان خردمند در پشت نقاب کودکانه اش داشت و این انسان خردمند در داستان هایی که خلق می کرد به خوبی دیده می شد.
او در طول زندگیش ۲۲۰ داستان نوشت که تا کنون به بیش از ۱۵۰ زبان ترجمه شده است. پس از او نویسندگان دیگری نیز برای خلق آثاری در حوزه ادبیات داستانی کودک و نوجوان به میدان آمدند.
«کارول» ، نویسنده انگلیس با خلق اثر به یاد ماندنی «آلیس در سرزمین عجایب»،
«کارلو کلودی» نویسنده ایتالیایی با خلق اثر مشهور «پینو کیو»
«ژول ورن» فرانسوی با آثار مشهور «سفر به مرکز زمین»، «بیست‌هزار فرسنگ زیر دریا»، «هشتاد روز دور دنیا»، «از زمین تا ماه» و «جزیرۀ اسرارآمیز». «مارک تواین» آمریکایی خالق رمان «هاکل بری فین»، «لویس سکر» آمریکایی خالق داستان «گودال‌ها»
«اریش کستنر آلمانی» و خالق آثاری چون: «فلفلی و آنتوان»، «خواهران غریب»، « کلاس پرنده»، « امیل کاراگاه می‌شود»، «وقتی که من بچه بودم» و «هرچیزی دردسرهای خودش را دارد».
13 views06:38
ک
