ما و غربت انقلاب ایران میلاد دخانچی همین الان از ملاقات شب | فردای بهتر (مصطفی تاجزاده)

ما و غربت انقلاب ایران

میلاد دخانچی

همین الان از ملاقات شبانگاهی و شام با دکتر فرید العطاس برگشتم. دکتر فرید امشب میهمان مدرسه براکت جیوگی بود تا درباره ابن خلدون و مفهوم عصبیه صحبت کند.

با وجود تبلیغات عمومی و همیشگی، کمتر از انگشتان دست به عنوان مخاطب آمده بودند، هر چند که شاید برگزاری جلسه به زبان انگلیسی در میزان حضور مخاطب تاثیر گذار بود.

راستش حسی دارم که هر چقدر میخواهم تلاش کنم آن را به اشتراک بگذارم احساس ناتوانی میکنم. یک نفر باید زیادی "من" باشد تا بفهمد چه حالی دارم. تخصص العطاس سنت پسا استعمار است، او به جامعه شناسی آلترناتیو باور دارد و یک متفکر مسلمان است و او نیز مثل همه متفکران مسلمان خواننده شریعتی.

اینجا هم ایران است و ما جلسه ای داریم در قلب تهران، جامعه ای که یکی از بزرگترین بحران های اجتماعی اش را چند ماهی است سپری کرده ولی هیچ کس نه علاقه ای دارد بفهمد ابن خلدون چه گفته و نه اینکه عصبیه به چه درد امروز ما میخورد! ایران قسمتی از جهان اسلام است اما ایرانیان ظاهراً خود را قسمتی از مخاطرات پیچیده جهان اسلام فرض نمی‌کنند!

موقع شام از پیچیدگی های ‌وضعیت ایران نزد فرید گفتم و البته پیچیدگی های وضعیت تفکر در جهان اسلام. گفتم میدانم یک روزی همه شما، به عنوان متفکران جهان اسلام، به ما، یعنی انقلاب ایران، به عنوان الگو نگاه می‌کردید و کل جهان اسلام میخواست ایران باشد ولی امروز همه می‌خواهند که ایران نباشند! گفتم یک روزی شبیه ایران شدن برای همه اعتبار بود و امروز ضد اعتبار است و این تقصیر ماست که نتوانستیم از انقلاب خودمان محافظت کنیم!

برایش از این گفتم که چطور امروز طرفدار انقلاب اسلامی بودن و در عین حال جمهوری اسلامی را مصداق "هر چیزی به ضد خود حامله است" دانستن، حتی در ایران نیز طرفدار ندارد. در پاسخ جمله جالبی گفت: "انقلاب فرانسه ۹۰ سال طول کشید که آرمان هایش محقق شوند، مخصوصا بعد از گذراندن دوره ترور و ناپلئون." می‌گفت "می‌دانم که یک روزی از انقلاب اسلامی ایران طرفداری کردن موضعی پیشرو محسوب می‌شد و امروز قضیه برعکس است ولی از کجا معلوم شاید این دوره، دوره گذار شماست و در پس این بالا و پایین رفتن یک افق تاریخی دل انگیز نشسته باشد."

این جمله کمی آرامم کرد. با خودم فکر میکردم آیا نسل ما خواهد توانست انقلاب را آنگونه که آرمان هایش تصور شده بود در عمل به شکل نسبی ببیند؟ یا ما باید به همینی که هست بسنده کنیم و اوج کنش سیاسی ما نقد و دفاع از ظریف باشد و بعد از چهل و چند سال تازه بپرسیم لیبرالیسم یا سوسیالیسم؟ امروز متفکر مسلمان ایرانی بودن از هر چیزی سخت تر است.
#پسااسلامیسم
@miladdokhanchi @MostafaTajzadeh