ابن‌عربی در فصوص‌الحکم (صص 181_187) می‌گوید که اولین گامِ عرفان، به زمین فرود آمدن و آغاز زندگی در پایین‌ترین سطحِ آن، و تنزل دادن خود به عنصری‌ترین درجه‌ی وجود است. انسان در آغاز باید بتواند جهان را از #چشم_حیوانات بنگرد.
به راستی، حیوانات جهان را چگونه می‌نگرند؟ چه تجربه‌ای از هستی دارند؟ احساسات و عواطف آنها چگونه است؟ درباره‌ی ما انسان‌ها و دغدغه‌ها و دعواهایمان چه تصویری دارند؟
مثلاً تا به‌حال هیچ حیوانی را دیده‌اید دروغ بگوید؟ اهل ریاکاری و تظاهر و دغل‌کاری و حقه‌بازی باشد؟ اختلاس کند؟ ارز دولتی بگیرد و آزاد بفروشد؟ با همسرش بددهنی و کتک کاری کند؟ از زیر کار و مسئولیتی که به او می‌دهند در برود؟ نامرد باشد؟ مواد مخدر بفروشد؟ هیچ حیوانی ... .
حیوان ماندن بد است؛ اما حیوانی نگریستن به عالم، شروع #سیروسلوک است. شاید به همین دلیل است که عارفان، صُلحِ کل هستند؛ چراکه، جهانِ حیوانات و گیاهان را می‌توانند تصویر کنند و با آن همدلی نمایند. ازین‌رو، عارفان کامل هیچ جانداری را نمی‌آزارند.
به قول ابن‌عربی در ترجمان‌الاشواق، دین آنها، #عشق است؛ و قلبشان پذیرایِ تمام صورت‌ها.
دکتر محسن زندی
@naghdehalema
