◙ زنادقه روایات اسلامی را جز به‌عنوان شواهدی محض و تأویل‌پذی | نشر نو
◙ زنادقه روایات اسلامی را جز به‌عنوان شواهدی محض و تأویل‌پذیر به کار نمی‌بردند.
◙ در سدۀ سوم اسلامی، میراث فرهنگی یونان موج‌وار به اسلام روی می‌آورَد. گروهی از متفکران شیفتۀ معقولاتی شدند که گفتی در آنها کشفی کرده بودند یا می‌پنداشتند که کشفی خواهند کرد، این گروه که تحت‌تأثیر اندیشه‌های باستانی ایرانی نیز بودند، در عصر عباسیان، مسلمانان آزاداندیش را تشکیل دادند و به زنادقه موسوم شدند.
◙ واژۀ «زندیق» لفظی ایرانی بود که از دستگاه اداری ساسانیان اخذ شده بود. زنادقه روایات اسلامی را جز به‌عنوان شواهدی محض و تأویل‌پذیر به کار نمی‌بردند.
◙ مخالفان این بدعتگران محدثانی بودند که به تعلیم قدما وابستگی داشتند؛ به‌ویژه در قرن سوم اسلامی، حنبلیان بودند که دلایل ردیه‌شان بیش از هرچیز بر حجت‌های معتبر و بر دفاع از معتقدات ایمانی علیه هر گونه معیاری که دارای جنبۀ عقلانی محض باشد متکی بود، لیکن «بدعتگران»، علاوه بر آنها، حریفانی داشتند که با سلاح خود آنان می‌خواستند با آنان مقابله کنند.
□ #ازکتاب جنبشهای اجتماعی در ایران پس از اسلام | رضا رضازاده لنگرودی | نشرنو، چاپ سوم ویراست دوم ۱۴۰۱، قطع رحلی، جلد سخت، ۴۵۱ صفحه، ۲۶۰,۰۰۰ تومان، #تحریریۀ_رسانۀ_نو.
تهیۀ این اثر از وب‌سایت نشرنو: https://nashrenow.com/product/جنبشهای-اجتماعی-…یران-پس-از-اسلام/
