در قانونهای امروزی که اروپاییان وضع کرده‌اند نیز قضاوت را دو ب | پاکدینی ـ احمد کسروی

در قانونهای امروزی که اروپاییان وضع کرده‌اند نیز قضاوت را دو بار در نظر گرفته‌اند. ولی چون اجازه داده‌اند که کسی که نسبت باو دعوی شده روز محاکمه بدادگاه نیاید و چون دادگاه رسیدگی کرد و رأی داد آن وقت آمده و از دادگاه بخواهد که رسیدگی را از سر بگیرد و دوباره رأی بدهد ، و همین رفتار را در دادگاه دوم نیز بکند ، از این گذشته دادگاه سوم (یا بگفته‌ی خودشان دیوان تمیز) که در نظر گرفته شده خود نمی‌تواند رسیدگی کند و رأی بدهد و تنها می‌تواند که اگر خواست رأیهای دادگاههای پایین را نقض کند و بخود آنها برگرداند که بار دیگر رسیدگی کرده رأی بدهند و چه ‌بسا اتفاق بیفتد که در یک دعوی چند بار رأی در آن دادگاه نقض شود ـ نتیجه‌ی اینها آن شده که در دادگاههای امروزی جهان به یک دعوی بیش از دو بار و سه بار رسیدگی می‌شود و چه‌بسا که به هفت بار و هشت بار بلکه بیشتر نیز می‌رسد و نتیجه‌ی این نیز آن شده که دعویها چند سال در دادگاهها می‌گردد و بیشتر آنها به نتیجه نرسیده از بین می‌رود.

اینها همه از بدی قانونهاست. اینها به بازیچه شبیه‌تر است تا به قانونگزاری. کسی که بدادگاه احضار شده و نیامده این نافرمانی و سرپیچی است.
.